مذاکرات ژنو؛ سیلی محکم بر صورت سعودی‌ها

عقب‌نشینی انصارالله و ارتش از همه شهرها، تسلیم سلاح و آزادی افراد بازداشت شده و مرجع قرار دادن «ابتکار خلیجی» به‌عنوان ملاک روند گفت‌وگوها شروط ریاض در نشست دیروز بود. این درحالی است که محمد عبدالسلام سخنگوی نیروهای مردمی انصارالله در گفت‌وگو با المیادین درخواست خروج ارتش و کمیته‌های مردمی از شهرها را غیرمنطقی خواند. عادل شجاع، عضو دبیرخانه حزب کنگره مردمی سراسری یمن نیز اولویت مذاکرات یمنی ـ یمنی در ژنو را توقف حملات به اصطلاح ائتلاف سعودی علیه یمن و لغو محاصره دریایی، زمینی و هوایی خواند و اعلام کرد با هیات «هادی» گفت‌وگو نمی‌کند.

همزمان با کارشکنی ریاض برای تاخیر عمدی مذاکرات، بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل روز دوشنبه این کنفرانس را با حضور «عبد ربه منصور‌هادی» رئیس‌جمهور مستعفی و فراری یمن و نمایندگان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اعضای دائم شورای امنیت و نمایندگان اروپایی آغاز کرد. مصر به سفارش ریاض با جلوگیری از فرود هواپیمای سازمان ملل برای انتقال گروه یمنی باعث شد تا این هواپیما در فرودگاه جیبوتی اقدام به فرود اضطراری داشته باشد زیرا عربستان حاضر به تغییر نام سالن‌ گروه یمنی و سعودی از «هیات دولت قانونی» و «گروه کودتاچیان» به «هیأت ریاض» و «هیأت صنعاء» نبود و نمی‌خواست هیأت یمنی با دبیرکل سازمان ملل دیداری داشته باشد. «هیات صنعا» در نهایت صبح روز سه‌شنبه بعد از میانجیگری دولت عمان وارد سوئیس شد. سخنگوی جنبش انصارالله یمن نیز در این رابطه خواستار توضیح سازمان ملل برای مشکل ایجاد شده برای حضور بموقع نمایندگان آنها در نشست ژنو شد.

بان کی‌مون در این نشست بر لزوم برقراری آتش بس در آستانه ماه رمضان تاکید کرد که این اظهارات با واکنش «ریاض یاسین» وزیرخارجه دولت خودخوانده منصورهادی مواجه شد و آتش‌بس را منوط به اجرای قطعنامه شورای امنیت و طرح شورای همکار خلیج فارس برشمرد.همزمان با برگزاری این مذاکرات ارتش یمن و کمیته‌های مردمی وابسته به جنبش انصارالله به تداوم تجاوزات هوایی سعودی پاسخ داده و با 16 موشک‌ گراد و نجم الثاقب به پایگاه نظامی «الحمامه» در منطقه ظهران در جنوب عربستان و پایگاه استراتژیک در «ظهران» استان جنوبی عسیر حمله کردند. ارتش یمن همچنین با پشتیبانی نیروهای انصارالله پایگاه‌های «نخلا» و «السحیل» در استان مأرب را از اشغال عناصر القاعده و افراد مسلح طرفدار منصور‌هادی خارج کرد. عربستان نیز از بیم حملات موشکی انصارالله و با هدف ایجاد سپر دفاعی برای مقابله با تحرک در داخل یمن، فاصله پنج کیلومتری مرزهای خود با این کشور را منطقه ممنوعه اعلام کرد.

واکنش‌ها و تحلیل‌ها

روزنامه‌های انگلیسی از جمله ایندیپندنت، دیلی‌تلگراف، گاردین، فایننشال تایمز، ساندی تایمز، تایمز و اظهارات بان کی‌مون را در روز اول کنفرانس ژنو در زمینه ایجاد آتش بس در ماه مبارک رمضان تیتر کرده و گزارش دادند دبیر کل سازمان ملل پس از این اظهارات محل کنفرانس را ترک کرد. دیگر رسانه‌های غربی از جمله خبرگزاری فرانسه، رویترز، واشنگتن پست، نیویورک تایمز و وال استریت ژورنال نیز گزارش دادند که حوثی‌ها حاضر به مذاکره با اعضای دولت مخلوع نشده و اعلام کردند این افراد مشروعیت لازم را ندارند، بنابراین عربستان سعودی باید وارد مذاکره مستقیم شود.

مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه با ظالمانه خواندن مداخله عربستان در یمن بر لزوم حل بحران در این کشور به شیوه مسالمت ‌آمیز تاکید کرد. السفیر نیز با اشاره به خشم آل سعود از اجلاس ژنو برای شروع گفت‌وگوهای یمنی به دسیسه‌های عربستان برای شکست مذاکرات از جمله زمینگیر کردن هواپیمای سازمان ملل در فرودگاه جیبوتی و مخالفت با پیشنهاد آتش بس در ماه مبارک رمضان اشاره کرد. الاخبار نیز با اشاره به هرج و مرج دیروز در محل اجلاس ژنو نوشت آل سعود توقف حملات را منوط به پذیرش مذاکرات با شرط و شروط آنها می‌داند. رسانه‌های یمنی نیز با اشاره به پیروزی‌های بزرگ ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در آزاد کردن شهرهای اشغال شده گزارش دادند که عملیات موفق برون مرزی جنبش انصارالله بر مذاکرات ژنو سایه انداخته است. پایگاه لبنانی العهد در گزارشی گفت‌وگوهای یمنی در ژنو را یک پیروزی دیپلماتیک برای انصارالله و ارتش یمن خواند و نوشت: این مذاکرات سیلی محکمی به صورت سعودی‌ها بوده است زیرا ریاض تمام تلاش خود را برای جلوگیری از انجام گفت‌وگوهای یمنی‌ها در ژنو به کار گرفته است. خبرگزاری شین هوا نیز حملات هوایی عربستان به یمن را بی‌نتیجه خواند و بر لزوم توجه به خواست مردم این کشور در جریان مذاکرات تاکید کرد. به نوشته این رسانه چینی، تنها راه مقابله با گروه های افراطی را حمایت از گروه‌های مردمی و یمنی‌ها خواند و هشدار داد در صورت شکست مذاکرات ژنو، داعش در یمن قوی‌تر می‌شود.

معصومه زارع/ گروه بین‌الملل