واردات، بلای جان صنایع دستی کشور

علاوه بر آثار و تاثیرات‌ فرهنگی این حوزه توجه به ظرفیت آن در افزایش درآمدهای غیرنفتی، لزوم توجه ویژه به صنایع دستی و حل موانع پیشرفت و توسعه آن را الزامی می‌کند.

۲۰ خرداد ماه هر سال به عنوان روز جهانی صنایع دستی گرامی داشته می‌شود و برای این روز مراسم و همایش‌های متعددی در کشور برگزار می‌شود. اما متاسفانه آنچه آمار و ارقام نشان می‌دهد هر سال حوزه صنایع دستی در کشور ضعیف‌تر می‌شود و در خوش‌بینانه‌ترین حالت صنایع دستی در کشورما در حال درجا زدن است. هر روز اخبار تعطیلی کارگاه‌های تولید صنایع دستی منتشر می‌شود، اما در بین سایر اخبار پرطرفدار گم شده و نادیده گرفته می‌شود. اما براستی چرا در دهه اخیر روزبه‌روز صنایع دستی ایران که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در در آمدهای غیرنفتی کشور داشته باشد و صادرات آن با رونق باشد رو به افول رفته و نادیده گرفته می‌شود.

در دهه اخیر درهای باز کشور ما به روی صنایع دستی کشورهای دیگر بخصوص کشور چین سبب شد به هنر ـ صنعت ضربه سنگین وارد شود. کافی است دوری در فروشگاه‌های صنایع دستی درسرتاسر کشور بزنیم تا عمق فاجعه وارداتی قانونی و غیرقانونی را بیشتر درک کنیم. در سفری که به میبد یکی از مراکز اصلی تولید صنایع سفالی داشتیم، متاسفانه در فروشگاه‌های متعددی شاهد ارائه سفال‌های بی‌کیفیت چینی بودیم.

در بازار میدان نقش جهان نیز قلمکاری‌های متعددی از کشورهای ترکیه و چین دیده می‌شود. در دیگر نقاط کشور نیز متاسفانه همین وضعیت را می‌توان شاهد بود. در برخی موارد حتی این اجناس تقلبی و وارداتی به جای آثار صنایع دستی ایرانی به گردشگران خارجی ارائه می‌شود که این کار علاوه بر این‌که به تولیدکنندگان صنایع دستی ایرانی آسیب مالی می‌زند، ضربه اصلی را به علت کیفیت پایین این آثار به اعتبار صنایع دستی ایرانی وارد می‌کند. نکته تاسف‌برانگیزتر این است که 95 درصد این واردات از طریق قاچاق است و بابت آنها هیچ‌گونه عوارض و مالیاتی به خزانه کشور وارد نمی‌شود.

اما راه‌حل چیست؟ گام اول مبارزه با واردات قاچاق و ایجاد مالیات و عوارض سنگین برای واردکنندگان قانونی صنایع دستی به داخل کشور است.از دستگاه‌های مسئول در این بخش انتظار می‌رود با توان بیشتر و توجه کافی به این موضوع بپردازند. دستگاه‌های مسئول به‌خصوص سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی اصلی صنایع دستی در کشور باید نظارت‌های خود را بر بازار بیشتر کنند و فروشندگان این کالاها را که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند تحت تعقیب قضایی قرار دهند.

در گام بعدی باید با فرهنگ‌سازی مناسب مردم و گردشگران خارجی را به خرید صنایع دستی اصیل ایرانی تشویق کرد و اطلاعات لازم را درباره شناخت جنس تقلبی از اصل به آنها داد. باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کرد که خرید صنایع دستی ایران و حتی صادرات آن یعنی حمایت از تولید ملی.

مجتبی حسینخانی / رئیس شورای سیاستگذاری کمپین «آری به تولید ملی»