هرچند اقدام به افزایش یارانه برای اقشار کم بضاعت جامعه اتفاق خوب و مبارکی محسوب می شود اما بروز و ظهور برخی طرح ها فارغ از مباحث کارشناسی در سال آخر کاری مجلس نهم می تواند به برخی شائبه های انتخاباتی دامن بزند.
یکی از نمایندگان مجلس نهم درخبری اعلام کرده طرحی دو فوریتی در راستای حمایت از اقشار ضعیف و کم درآمد با امضا حدود 177 نماینده ( البته امضا ها در حال افزایش است) تهیه شده تا به خانوارهای فقیر از 240 تا 590هزار تومان،کمک شود تا به تعداد فقرای کشور اضافه نشود اما سوال اساسی این است که آیا نمایندگان منبع مالی چنین طرحی را که مغایرت جدی با اصل 75 قانون اساسی مبنی بر داشتن بار مالی برای دولت داشته مشخص کرده اند؟ و آیا پرداخت نقدی یارانه، که مورد انتقاد بسیاری از اقتصاد دانان است باید مجددا در جامعه رواج یابد؟
بر اساس اطلاعات به دست آمده، دولت به دنبال آن است که گامبهگام و به صورت پلکانی پرداختهای نقدی را محدود و پرداخت یارانه را معطوف به یارانههای انرژی، کالایی و آموزشی- بهداشتی نماید و بر مبنای بودجه مقرر شده دولت تنها به افراد تحتپوشش نهادهای حمایتی، بازنشستگان صندوقهای کشوری و تأمیناجتماعی و سرپرستان خانوار با درآمد زیر 2.5میلیون تومان یارانه پرداختکند اما اکنون در طرح پیشنهادی نمایندگان صحبت از دادن ارقام بیشتر بعمل آمده است که جای حرف و سخن بسیار دارد.
در طرح دو فوریتی نمایندگان که احتمالا در نوبت اولین طرح های دو فوریتی هفته آینده خواهد بود صحبتی ازمحل پرداخت ها،نشده و تنها تاکید این است که جهت ریشه کنی فقر مطلق کسانی که محتاج نان هستند قرار است شرایطی فراهم شود تا از فقرنجات پیدا کنند.اما نکته قابل تامل این است که از دولت خواسته نشده به جای دادن یارانه بیشتر برای اقشار آسیب پذیر فکرهای بهتری در زمینه اشتغال ثابت یا تامین آتیه و مسکن این افراد اندیشیده شود.
حسینعلی حاجی دلیگانی،عضو کمیسیون برنامه و بودجه و یکی از طراحان گفته است: «رقم دریافتی 6 میلیون نفری که تحت حمایت بهزیستی هستند، 53 هزار تومان است که با 45 هزار تومان یارانه، باز هم جمعاً زیر صد هزار تومان بوده و با این رقم واقعاً زنده ماندن معجزه است.»
وی تأمین منابع مالی طرح را از محل حق مأموریت برخی مسئولان یا کارکنان دولت یا مجلس به خارج از کشور و یا برگزاری برخی همایش ها عنوان کرده اما نگفته است که چرا طرح به این مهمی برای اقشار آسیب پذیر باید در سال آخر مجلس به صحن علنی داده شود.
از سوی دیگر جعفر قادری نماینده شیراز و عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفتگو با جام جم آنلاین در مورد بار مالی چنین طرح دو فوریتی گفت:البته می توان از محل هدفمندی یارانه ها مبلغی را مشخص کرد اما هرچند با کلیات طرح موافق هستم ولی با پرداخت نقدی در جزئیات موافق نیستم.
نماینده شیراز با بیان اینکه چنین طرح دو فوریتی در صورت رای آوردن در صحن علنی باید در کمیسیون برنامه و بودجه تغییرات اساسی در جزئیات داشته باشد افزود: قبول دارم که اقشار آسیب پذیر باید مورد حمایت قرارگیرند اما با شیوه نقدی نباید این حمایت پایه ریزی شود چون بهترین روش حمایتهای غیر نقدی است.
قادری افزود:در اینکه اقشار کم در آمد باید مورد حمایت باشند حرفی نیست اما نباید خرج جدید برای دولت بتراشیم چون کار عاقلانه ای نیست.
اسماعیل جلیلی دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز با اشاره به طرح پیشنهادی اکثریت نمایندگان گفت: بیشتر نمایندگان موافق کمک به اقشار آسیب پذیر هستند و قطعا می توان درآمدها را از محل تامین منابع هدفمندی با یک جابه جایی مشخص کرد.
نماینده مسجد سلیمان با بیان اینکه چنین طرحی را نباید بصورت سیاسی نگاه کرد افزود: مهمترین بخش که باید در مورد آن صحبت کرد جزئیات است تا شائبه سیاسی بودن آن در نزدیکی انتخابات نرود.
عضو کمیسیون برنامه وبودجه گفت: اکثر نمایندگان به صراحت موافق پرداخت نقدی نیستند و در اصلاح کلیات امیدواریم اصلاح شود.
این اظهارات در شرایطی از سوی نمایندگان مطرح شده که در هفته آینده قرار است چنین طرح دو فوریتی به هیات رئیسه مجلس ارائه شود اما محمد دهقان عضو هیات رئیسه مجلس نیز به ایسنا گفته طرح پرداخت پول به اقشار کم درآمد خارج از موضوع هدفمندی به دلیل درنظر نگرفتن منابع مالی، قابل طرح در مجلس نیست.
وی یاد آور شده که این طرح هنوز از سوی طراحان به هیات رییسه تقدیم نشده است، اما طبق اطلاعات واصله در این باره، بار مالی مبلغ پرداختی به اقشار کم درآمد اجازه طرح آن را براساس اصل 75 قانون اساسی در مجلس نمیدهد.
دهقان افزود: اگر قرار باشد چنین کاری در کشور انجام شود باید دولت در قالب لایحهای برای حمایت از اقشار کم درآمد و با درنظر گرفتن منبع مالی آنرا به مجلس تقدیم کند اما طرح مذکور که از سوی برخی نمایندگان البته از سر دلسوزی مطرح شده به هیچ وجه قابل بررسی و طرح نیست و اگر طراحان محترم بخواهند روی آن پافشاری کنند باید منابع مالی آن در پیشنهادشان درنظر گرفته شده و به نوعی اصلاح شود.
فاطمه امیری - جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد