در ایران هم طبق برآوردی که در دبیرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر انجام شده به شمار مصرفکنندگان موادمخدر سالانه ۲ درصد افزوده میشود.
بسیاری از بیماریهای مهلک، جنایات و آسیبهای اجتماعی با موادمخدر، «رابطه معنادار» دارد. بیش از ۶۵ درصد منشأ بیماری حدود ۶۰ میلیون نفر در جهان و بیش از 12 هزار نفری که در ایران، مبتلا به ایدز شناسایی شدهاند، بهطور مستقیم و غیرمستقیم به معتادان تزریقی موادمخدر مربوط میشود. عرضه و مصرف موادمخدر، در اکثر موارد، عامل مهم جنایات و ناهنجاریها و در برخی مواقع، معلول عوامل شخصیتی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و ناآگاهی افراد است.
هفته گذشته برنامه بیراهه به بررسی معضلات و مضرات مصرف موادمخدر پرداخت. در این قسمت از برنامه فردی حضور داشت که به جرم قاچاق و توزیع موادمخدر بازداشت شده بود. وی 285 کیلو حشیش و تریاک را در خانه خود مخفی کرده بود و به توزیع آن بین دیگر قاچاقچیان میپرداخت.
وی درباره نحوه آشنایی خود با باند قاچاق موادمخدر میگوید: زمان خدمت سربازی با چند نفر آشنا شدم و دوستیمان بعد از آن دوره، یک یا دو سالی ادامه پیدا کرد تا اینکه یک ماه پیش یکی از آنها با من تماس گرفت و پیشنهاد کار داد. از کار پرسود و درآمد برایم تعریف کرد. من هم که تازه ازدواج کرده بودم، بدم نمیآمدم که کمی پولدار شوم و زندگی خوبی برای خودم و همسرم درست کنم. برای همین پیشنهادش را قبول کردم و حاضر به همکاری با او شدم. دوستم به من گفت که مواد را تا محل زندگی ما میآورد و در خانهام پنهان میکند و من باید چند شب در خانه خود از مواد نگهداری کنم و در هر محموله موادمخدر 10 میلیون میگیرم. این قاچاقچی موادمخدر ادامه میدهد: قشر جوان جامعه بیشتر حشیش مصرف میکنند و دلایل مختلفی هم برای خود دارند بعضی از آنان میگویند با مصرف مواد فکرشان باز میشود و به قول خودشان مغزشان بهتر کار میکند. اینها چیزهایی است که ما از مصرفکنندگان جوان زیاد شنیدیم. من نمیدانم مصرف حشیش و اینگونه مواد چه حسی دارد چون خودم مصرفکننده نبودم و از موادی مثل حشیش خوشم نمیآید.
مواد فروش دستگیر شده ادامه میدهد: زمانی که این محمولههای مواد را توزیع میکردم به فکر خانوادهها و جوانانی که این مواد را مصرف میکنند، نبودم و نمیدانستم که تا چه حد مصرف اینگونه مواد میتواند مضر باشد و فقط دنبال سود مالی که از فروش مواد به من میرسید، بودم و میخواستم زودتر پولدار شوم و باقی موارد برایم مهم نبود. البته اطلاعات کافی هم نداشتم و فکر نمیکردم مصرف موادی مثل حشیش تا این حد برای جوانان مشکلزا باشد.
او دلیل اصلی همکاریاش را با این باند، شرایط بد مالی خود میداند و میگوید: روزگار و زندگی خودم را با دیگران مقایسه میکردم و میدیدم که از دیگران عقب هستم و میخواستم که من هم مثل بقیه در رفاه باشم و پولدار شوم.
این قاچاقچی موادمخدر زمانی که از مضرات موادمخدر باخبر شد گفت که پشیمان است و پول، چشمش را روی حقایق بسته بود و در خطر بودن جوانان را نمیدیده است.
در ادامه این برنامه تعدادی از مصرفکنندگان که اعتیادشان را ترک کردهاند، از تجربههای گذشته و دوران اعتیاد خود سخن گفتند. اغلب آنها بر این موضوع اشتراکنظر دارند که بعد از مصرف مواد یا در همان حالت نشئگی، بر افکار و رفتار خود تسلط نداشتند و نمیدانستند که چه کارهایی انجام میدهند. در این حالت حتی ممکن بود که خیلی از آنان با افراد خانواده خود درگیر شوند یا در جایی با رفتارهای غیرارادی خود آبروی خود و خانواده خود را ببرند.
یکی از این افراد حتی به دلیل استفاده از مواد، یکی از دستان خود را از دست داده و دیگر نمیتواند آن را به حرکت دربیاورد.
وی درباره این اتفاق میگوید: یکی از روزهایی که مواد زیادی مصرف کرده بودم برای کمک به یکی از دوستانم به محل کارش رفتم و از من خواستند که برایشان جعبه 3 فاز کنتور برق بگیرم من هم رفتم این کار را کردم. آن روز بارندگی بود. من هم به دلیل مصرف زیاد مواد به ذهنم نرسید که با این بارندگی ممکن است دچار برقگرفتگی بشوم. کنتور را گرفتم و در کنتور را باز کردم و تا دستم را جلو بردم سیمها اتصالی کرد و من با فشار زیادی به عقب پرت شدم. از آن زمان به بعد هم دست راستم حرکت نمیکند.
بیشتر افرادی که تجربه مصرف موادمخدر را دارند بر این باورند که بعد از مصرف احساس شادی دارند و بیجهت میخندند و برای رفتار خود منتظر دلیل نیستند. یا خوشحال هستند یا ناراحت. رفتار دوقطبی از خودشان نشان میدهند. رفتار دیگران را درک نمیکنند و فکر میکنند که دیگران دشمنانشان هستند و با آنها سر جنگ دارند.
تپش (ضمیمه چهارشنبه روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد