ظاهری رشک‌انگیز، باطنی اشک‌انگیز

خرید و فروش این نوع پوشاک در سایر کشورها هم رونق دارد و بیش از 4 میلیارد دلار گردش مالی این خرید و فروش است.

تاریخچه ورود لباس‌های دست دوم به کشور ما نیز به سال‌های میانی حکومت پهلوی اول و اجرای قانون کشف حجاب باز می‌گردد. در آن دوران که دولت استفاده از البسه فرنگی را ترویج می‌کرد، برخی از تجار وابسته به حکومت، واردات و فروش پوشاک دست دوم را آغاز کردند که با استقبال سرد مردم مواجه شد. اما چند دهه بعد، در سال‌های انتهای دهه 60 خورشیدی که اکثر واحدهای تولیدی و صنعتی با کمبود بودجه، تامین مواد اولیه و... دست و پنجه نرم می‌کردند، ورود دوباره لباس‌های دست دوم و ارزان‌قیمت اروپایی و آمریکایی بازار را قبضه کرد.

لباس دست دوم در جهان

در گذشته نه‌چندان دور ارزش کل تجارت جهانی پوشاک دست دوم کمتر از یک میلیارد دلار بود، اما نتایج پژوهش‌های تازه نشان می‌دهند که ارزش این تجارت به بیش از 4 میلیارد دلار در سال رسیده است.

رشد سریع اقتصاد کشورهای پیشرفته، ترویج مصرف‌گرایی، ارائه البسه باکیفیت و ارزان‌قیمت و ... سبب شده زمان استفاده شهروندان کشورهای ثروتمند از پوشاک کاهش یابد و مقادیر عظیمی از آنها به سازمان‌های خیریه و موسسات بازیافت اهدا یا دور انداخته شوند.

بریتانیا و ایالات متحده؛ بزرگ‌ترین صادرکنندگان لباس دست دوم

بر اساس گزارش مرکز مطالعات بازیافت دانشگاه نیویورک، شهروندان بریتانیایی و آمریکایی سالانه 3 میلیون تن پوشاک را به سازمان‌های خیریه، شرکت‌های تفکیک و بازیافت پسماند اهدا کرده یا در سطل‌های زباله می‌اندازند. دکتر اندرو بروکس، استاد رشته جغرافیای توسعه در کینگز کالج لندن، با اشاره به این که اکثر افراد از صادرات البسه اهداشده به کشورهای در حال توسعه و فقیر بی‌خبرند، می‌گوید: «متاسفانه سازمان‌های خیریه به جای اهدای رایگان البسه به تهیدستان با ارسال آنها به کشورهای در حال توسعه سود می‌کنند.»

او می‌افزاید: «براساس آماری که سازمان ملل متحد منتشر کرده، بریتانیا و آمریکا در سال 2013 با صادرات بیش از 700 هزار تن پوشاک دست دوم به کشورهای لهستان، غنا، پاکستان، اوکراین، هندوستان، کلمبیا، هائیتی، گویان، السالوادور، موزامبیک، کنیا، جمهوری دومنیکن، هندوراس و لیبریا دست‌کم 3 میلیارد دلار درآمد داشته‌اند.»

صنعت نساجی کشورهای واردکننده

مردم کشورهای در حال توسعه و فقیر باور دارند با خرید این نوع پوشاک هزینه‌های زندگی را کاهش داده و صرفه‌جویی می‌کنند، اما کارشناسان ورود بی‌رویه پوشاک دست دوم ارزان‌قیمت را از اصلی‌ترین عوامل تضعیف اقتصاد این کشورها می‌دانند.

دکتر ریچارد برینگبار، استاد رشته اقتصاد دانشگاه کمبریج می‌گوید: «ورود پوشاک به کشورها ـ مالاوی، موزامبیک، زامبیا، پاکستان، هندوراس، اوکراین و ... ـ صنعت نساجی این کشورها را نابود می‌کند.» او می‌افزاید: «شهروندان این کشورها با خرید پوشاک تولید داخل می‌توانند زمینه رونق اقتصاد و ایجاد شغل را فراهم کنند.»

تحلیلگران اقتصادی معتقدند، نخستین گام برای توسعه صنعت نساجی حمایت شهروندان از تولیدات داخلی است که کشورهای آفریقایی با اجرای سیاست‌های بازار آزاد در 2 دهه 1990 و 2000 میلادی و بی‌توجهی به صنایع نوپای داخلی زمینه ورود پوشاک ارزان‌قیمت و نابودی صنعت نساجی این قاره را فراهم کردند.

بروز بیماری‌های پوستی و عفونی

به‌رغم هشدارهای مکرر پزشکان و موسسات بهداشتی درباره تبعات گسترده استفاده از لباس‌های دست دوم، اما تعداد زیادی از شهروندان کشورهای درحال‌توسعه به دلایل گوناگون سال‌هاست که لباس‌های دست دوم را به تن می‌کنند و خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون را به جان می‌خرند.

دکتر دیانا کاستیلو مارتینز، قائم‌مقام بخش بیماری‌های پوستی و عفونی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا می‌گوید: 2 بحث عمده درباره استفاده از لباس‌های دست دوم وجود دارد:

ـ بروز حساسیت‌

ـ ابتلا به بیماری‌های عفونی

کهیر، گال و شپش

معمولا لباس‌های دست دوم را در مکانی غیربهداشتی و در حالت فشرده انبار می‌کنند. این کار می‌تواند باعث رشد باکتری‌هایی شود که زمینه ابتلا به حساسیت‌ها را فراهم می‌کند.

گال و شپش موجود در برخی از لباس‌های دست دوم باعث بروز و ابتلا به بیماری‌های عفونی می‌شود. اکثر بیماری‌های عفونی ناشی از استفاده از لباس‌های دست دوم به دلیل وجود شپش‌ و گال در این لباس‌هاست. اگر روی بدن فردی که قبلا این لباس‌ها را می‌پوشیده، زخمی وجود داشته باشد و آلودگی‌های میکروبی زخم او داخل لباس‌ها باقی مانده باشد، به پوست افرادی که بعدها آن لباس را می‌پوشند، منتقل می‌شود و مشکلاتی ایجاد خواهد کرد. شست و شوی معمولی لباس‌های دست دوم که پیش از فروش یا استفاده انجام می‌شود، فقط می‌تواند میکروب‌های سطحی و جلدی را از بین ببرد.

منبع: BBC

حسین صرافی / جام‌جم