در آن زمان، عده زیادی از مردم به خاطر جلوگیری از کشف حجاب به خاک و خون کشیده شدند، ولی نه تنها تسلیم نشدند بلکه تداوم مبارزه آنان، پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی مان را به ارمغان آورد. بی تردید، یکی از دلایل اصلی نارضایتی مردم از رژیم پهلوی همین بی توجهی به حجاب و ارزشهای دینی مردم بود و به همین خاطر هم بود که با پیروزی انقلاب، مردم با آغوش باز به استقبال استفاده از روسری و چادر رفتند. با این حال، استکبار جهانی که از انقلاب ضربه خورده بود، از همان زمان به برنامه ریزی دقیق برای هجمه فرهنگی علیه ما مشغول شد و متاسفانه، برخی عملکردهای نادرست در داخل نیز باعث گشت تا بتدریج وضعیت حجاب بانوان ایرانی که به خاطر حفظ آن، اقشار مختلف مردم، خون خود را در طول دوران مبارزات نثار کرده بودند، دچار برخی تغییرات و دگردیسی ها شود و کار به جایی برسد که اکنون در برخی محیط ها و شهرهای بزرگ، نحوه پوشش آنان، موجب شرمندگی افراد متدین و غیرتمند شده و گاه، حتی دستمایه ای برای استهزا و تمسخر حجاب شود.
اگر در زمانی نه چندان دور به زور نمی شد روسری را از سر بانوی ایرانی برداشت، اکنون در برخی محیط ها ، وضعیت به گونه ای است که به نظر می رسد برخی زنان برای حداقل کردن پوشش خود و جلوه دادن زیبایهایشان با هم رقابتی سنگین دارند؛ در حالی که این افراد، نادانسته، بزرگترین گوهر وجود خود یعنی شرم وحیا را از دست داده و حتی تلاش می کنند روحیه غیرت و تعصب را نیز در میان مردان ایرانی بخشکانند یا تضعیف نمایند. این شرایط، ، بتدریج جامعه را به سمتی سوق می دهد که به نظر می رسد در برخی از مردانش غیرت و در تعدادی از زنانش، عفت کمرنگ شده است.
در چنین فضایی، واکنش عمومی مردم و مسوولین در مقابل اتفاق فرودگاه جده، خوشبختانه جلوه دیگری را از واقعیتهای جامعه ایرانی به نمایش گذاشت و همگان، صحنه ای از غیرت ذاتی ایرانی و تعصب خاص دینی مردم عزیزمان را دیدند. ابن واکنش نشان داد که دشمنان قسم خورده انقلاب و اسلام تا رسیدن به اهدافشان برای از بین بردن غیرت دینی مردم ما، فاصله زیادی دارند و در صورت مدیریت درست فضای فرهنگی جامعه، هرگز به این هدف شوم خود نخواهند رسید.
با این حال، معتقدم حادثه فرودگاه جده و بزرگ کردن آن مبنی بر تعرض ماموران پلیس سعودی به دو نوجوان زائر ایرانی بوی توطئه می دهد، زیرا اخبار و گزارشهای منتشره نشان می دهد در این زمینه، اغراق و بزرگنمایی شده و اصولا چنین تعرضی به افراد مذکور صورت نگرفته است.
اگر این برداشت را بپذیریم، باید پرسید هدف دستهای پشت پرده استکبار و همراهی ناآگاهانه برخی رسانه ها با آن از طریق دامن زدن و بزرگنمایی حادثه جده چیست؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت:
- حج یکی از فرائض موکد اسلام بوده و با توجه به آیات قرآن و توصیه های دینی، ارزش و اهمیت ویژه ای نزد مسلمانان دارد. از طرفی تربت مطهر نبی مکرم اسلام (ص) و چهار تن از ائمه معصومین (ع) در کشور عربستان واقع شده است و زیارت این قبور در مکتب شیعه جایگاه خاصی دارد، به گونه ای که در بسیاری از ادعیه ماه مبارک رمضان از خداوند متعال درخواست حج بیت الله حرام و زیارت قبر پبامبر (ص) را در تمام سالهای عمرمان می کنیم. با توجه به اثرات ویژه و تاکید شیعه بر این عمل و موضع ضعیف و حتی مخالف پیروان برخی از مکاتب اهل تسنن در باره زیارت اهل قبور، به نظر می رسد این اختلاف عقیده توسط دشمنان برجسته شده است تا ضمن تضعیف جایگاه زیارت خانه خدا و مدینه منوره، از آن به عنوان بهانه ای برای ایجاد اختلاف و دشمنی میان مسلمانان استفاده کنند.
به صراحت در قرآن گفته شده است: حج و عمره ای را که شروع کرده اید برای خدا تمام کنید (وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ، بقره 196). هر چند بطور منطقی، افراط در عمره کار درستی نیست، اما توقف سفر به عربستان نیز با هر بهانه به نظر می رسد رنگ و بوی توطئه دشمن را دارد. با بزرگنمایی حادثه فرودگاه جده، استکبار توانست اهمیت سفر به مکه مکرمه و مدینه منوره را تحت تاثیر قرار دهد؛ هدفی که از سالها قبل به دنبال آن بود و این بار، با فضای ایجادشده، بدون مشکل و طبق خواست مردم این سفرهای زیارتی به حالت تعلیق در آمد. علاوه بر آن، در فضای مجازی و در برخی از محاورات در باره این ماجرا، انواع جوک ها و لطیفه هایی رد و بدل شد که در آن، حتی حرمت شکنی به این اماکن مقدس احساس می شود.
- یکی از اهداف استکبار جهانی، از دیرباز بوجود آوردن اختلاف بین کشورهای اسلامی به منظور تضعیف آنها و تلاش برای سلطه بر آنها بوده است. از سوی دیگر، مسئولان کشورمان در سالهای اخیر به منظور جلوگیری از بروز اختلافات یا تشدید آنها همواره سران و شخصیتهای کشورهای اسلامی را با شیوه های مختلف، دعوت به همکاری و وحدت کرده اند.
با این حال، همواره کسانی بوده اند که تلاش کرده اند این فراخوانها را نشنوند و استکبار جهانی نیز از این وضعیت سود برده است. در چنین شرایطی، بزرگنمایی حادثه جده موجب شد تا اختلاف پنهان بین مردم ایران و عربستان سعودی آشکار شده و حتی در میادین ورزشی، رفتارهایی انجام شود یا سخنانی رد و بدل گردد که نتیجه آن، شعله ور شدن آتش خشم و نفرت میان مردم این دو کشور بزرگ و موثر در جهان اسلام است.
- برخی کارها و اقدامات هستند که اثرشان بیش از آنکه آنی و لحظه ای باشد، تاثیراتی طولانی و درازمدت در میان افراد و جامعه برجای می گذارد. موضوع آزار دو نوجوان در جده می تواند مصداقی از این نوع رفتارها باشد و خاطره آن برای مدتهای طولانی در اذهان باقی بماند. اگر می خواهیم با یادآوری چنین رفتاری، احساس بدی به ایرانیها دست ندهد و یا دست کم، از آثار منفی آن کاسته شود، بی تردید، باید عربستان سعودی را وادار کرد تا چنان مجازاتی برای ماموران خاطی اش تعیین کند و آن را به اجرا بگذارد که دیگر کسی به خود اجازه ندهد اینگونه با زائران خانه خدا و حرم نبوی رفتار کند. از سوی دیگر، مسئولان کشور ما نیز ضمن پیگیری جدی مجازات جسارت کنندگان، باید فضا را به گونه ای مدیریت کنند تا هم از رواج توهین و بی حرمتی به دیگر ملتها و اقوام بخاطر خطای هرچند نابخشودنی دو مامور نااهل و -خواسته یا ناخواسته -، مزدور استکبار جهانی جلوگیری شود و هم، تداوم فضای کنونی به تقویت احساس تحقیر ایرانی ها منجر نگردد.
سید مرتضی اشرفی شهری - جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد