دوران رمان‌های چندجلدی به سر آمده است

قبلا گفته بودید ادبیات کودک و نوجوان ما در موضوع انقلاب بسیار پیشروتر از ادبیات بزرگسال ماست. هنوز هم بر این باور هستید؟

حتما همین طور است. ما یک مشکلی داریم و آن این است که یک سال و نیم بعد از پیروزی انقلاب ما، جنگ رخ می‌دهد. در هیچ کشوری چنین تجربه‌ای نبوده که بعد از انقلاب جنگ رخ دهد. همین موضوع باعث می‌شود ادبیات ما بیشتر به سمت دفاع مقدس سوق پیدا کند. در سینما هم این اتفاق رخ داده است. هنوز یک فیلم ماندگار هم درباره انقلاب ساخته نشده و فقط چند سریال به همت صداوسیما طی این سال‌های اخیر ساخته شده است.

روز گذشته هفتمین جشن داستان انقلاب برگزار شد. شما فکر می‌کنید چقدر این جایزه یا داستان‌هایی که از دل این جشنواره بیرون آمدند، به ادبیات انقلاب کمک کردند؟

من چند کار از این جشنواره را خواندم. یکی «مرغ هوا» نوشته عزت‌الله الوندی است که کار خوبی بود. کتاب‌های آقای مزینانی را هم درباره انقلاب خواندم که کارهای خیلی خوبی بود. با وجود این کتاب‌های خوب، متاسفانه هنوز به آن داستان، کتاب و ادبیات مطلوب در حوزه انقلاب نرسیدیم. کار مرحوم فردی با عنوان «اسماعیل» هم کار بهتری می‌توانست باشد. من به خود ایشان گفتم کاش آن را چاپ نمی‌کردید. البته ایشان هم استدلال خودشان را داشتند و می‌گفتند قرار است کتاب چندجلدی باشد. یا مثلا «جاده جنگ» که قرار بود 28 جلد باشد، فقط 9 جلد از آن منتشر شد این 9 جلد را هم می‌شد در دو جلد جمع کرد. الان دیگر دوره کتاب‌های چند جلدی نیست. «کلیدر» محمود دولت‌آبادی هم که ده جلدی است، این روزها کمتر فرصت می‌کنند بخوانند.

شما می‌فرمایید هنوز به آن رمان مطلوب در زمینه انقلاب نرسیده‌ایم. فکر می‌کنید چه موانعی باعث این امر شده است؟

نویسنده باید درد داشته باشد. باید چیزی او را قلقلک بدهد که درباره انقلاب بنویسد. من خودم در جنگ بودم و به همین دلیل هنوز هم آدم‌های جنگ برایم ملموسند، پس از آنها می‌نویسم، متاسفانه ما در داستان انقلاب بیشتر به نگاه‌های مذهبی پرداخته‌ایم. فقط گفته‌ایم اشرف فردی فاسد و شاه فردی هوس‌باز بود، اما تحقیق نکرده‌ایم که بخواهیم داستانی با نگاه از داخل خاندان شاهنشاهی بنویسیم. اینها ضعف‌های ما در داستان‌نویسی برای انقلاب بوده است.

سجاد روشنی ‌/‌ گروه فرهنگ و هنر