نخستین زندانی سیاسی زن در ایران

رحیمه خانم اسلامبولی ملقب به زیبا سلطان دختر حمدی پاشا و خواهر عابد پاشا از فرماندهان نظامیان عثمانی در جنگ جهانی اول بود .

عابد پاشا در جنگ های عثمانی ها با انگلیسی ها در بین النهرین کشته شد. در سال 1298 و آخرین ماه های جنگ جهانی اول، زیبا سلطان از سوی حزب اتحاد و ترقی ماموریت یافت به بغداد و موصل برود. او برای رسیدن به بغداد، مسیر ایران را انتخاب کرد و با اطلاع مامورین سیاسی و کنسول های ایران در عثمانی، وارد ایران شد ولی در شهر زنجان توسط مامورین انگلیسی به اتهام تبیغات بالشویکی دستگیر شد.

پس از آن او را به قزوین منتقل کرده و دو ماه در منزل نظام السلطان حاکم آن شهر زندانی بود. در این ایام چند بار از سوی مامورین انگلیسی مستقر در آن شهر مورد بازجوئی قرار گرفت. بعد از آن به تهران اعزام شده و در منزل یکی از سیاسیون زندانی شد. حبس او، آن هم در منزل شخصی یکی از رجال، مورد اعتراض آزادی خواهان تهرانی قرار گرفت و تحت فشار آنها، زیبا سلطان به زندان نظمیه منتقل شد.

در ایام حبس در نظمیه به شدت مریض شده و بالاخره پس از نه ماه با وساطت جمعی از محترمین آذربایجانی آزاد شد . پس از آزادی از زندان در تهران ماند و در تحت حمایت چند نفر از وطن پرستان ایرانی زندگانی را ادامه داد.

تا اینکه کودتای سوم اسفند 1299 اتفاق افتاد و زیبا سلطان مجددا به حبس افتاد. این بار او برخلاف دیگر بازداشتی های کودتا که عموما تا اواسط جوزا( خرداد) 1300 و پایان کودتا نود روزه سید ضیاء الدین طباطبائی از زندان آزاد شدند ، کماکان در زندان باقی مانده و تنها بعد از شش ماه از زندانی شدن مجددش بود که به وساطت امام جمعه تهران و سید حسن مدرس و چند تن دیگر از محترمین، از زندان رهائی یافت.

منبع: تاریخ همراه با مسعود کوهستانی نژاد