روی دیگر آن مشکلات و کمبودهایی است که تورگردانها و راهنمایان تور که در سفر به اماکن زیارتی، سیاحتی و تاریخی گردشگران خارجی را همراهی میکنند، میبینند.
در این یادداشت به مهمترین مشکلات، کمبودها و بخصوص رفتارهایی که باعث نارضایتی گردشگران خارجی در سفر به ایران میشود، اشاره میکنم.
مشکلات زیرساختی
مواردی که در بخش مشکلات زیر ساختی امسال با رونق چشمگیر توریست مشاهده شد شامل:
کمبود هتلهای 4 و 5 ستاره مناسب در شهرهای اصفهان و یزد که باعث شد توریستهایی که تقاضای اقامت در این هتلها را داشتند در هتلهای ضعیفتر پذیرش شوند که باعث شکایات و اعتراض بسیاری شد.
نبود آمادگی برخی هتلها در شهرهای توریستپذیر برای پذیرش توریست انبوه و در نهایت ارائه نشدن خدمات استاندارد و مورد نیاز گردشگر (شامل نظافت نشدن اتاق ها، نبود و کمبود وسایل بهداشی تمیز و کافی و...)
نداشتن سیستم منسجم در بخش پذیرش یا خروج مسافر در برخی هتلها که در مواردی مسافر خسته پس از رسیدن به هتل گاه نیمساعت باید معطل بماند تا پذیرش شود یا بتواند با هتل تسویه حساب کند و خارج شود که این امر با فراوانی گروههای توریستی گاه به یک ساعت هم میرسد.
بسیاری از پرسنل پذیرش هتلها توانایی ایجاد ارتباط با توریستها را بدون حضور راهنما ندارند و این امر موجب اتلاف وقت و ناراحتی گردشگران میشود که نیاز به آموزش را ضروری نشان میدهد.
در مواردی تورگردانها به علت نداشتن یک سیستم مستقل و آموزش دیده حمل و نقل به ناچار مجبور به استفاده از اتوبوسهای تعاونیهای مسافربری میشوند که اکثر قریب به اتفاق آنان مسیرهای گردشگری و هتلهای مورد نظر در شهرهای توریستپذیر را نمیدانند و بعد از مدتهای طولانی برای پیدا کردن مکان مورد نظر، وقت گردشگران تلف شده و باعث شکایات و نارضایتی آنها میشود.
بیشتر گردشگرانی که از ایران بازدید میکنند گردشگران فرهنگی هستند که اغلب دارای سنین بالا هستند و برحسب ضرورت سنی نیاز به استفاده از سرویس بهداشتی برای حداقل هر دو سه ساعت یکبار دارند و با توجه به فاصله شهرهای توریستپذیر و نبود سرویسهای بهداشتی مناسب موجب نارضایتی آنها میشود.
بیشتر موزهها و سایتهای گردشگری مورد بازدید گردشگران فاقد کارتخوان هستند و شمردن و تحویل پول نقد باعث اتلاف وقت و نارضایتی گردشگران میشود.
نبود پرسنل مجرب در بیشتر رستورانهای شهرهای گردشگرپذیر، نداشتن منوی غذا به زبان خارجی، تطبیق نداشتن رستورانها با معیارهای استاندارد بینالملل از نظر نظافت، محدود بودن منوی غذایی بیشتر رستورانها و ارائه انواع کباب و در نهایت کباب زده شدن گردشگران.
کمبود پرواز و تاخیرهای مکرر و بیش از حد پروازهای داخلی که گاه باعث میشود برنامه زمانبندی شده تورها مختل شده و قابل اجرا نباشد.
سوءرفتارهای اجتماعی
از سویی برخی از رفتارهای اجتماعی در شهرهای مختلف ایران برای گردشگران خارجی اتفاق افتاده که باعث اذیت و آزار آنان شده است.
جمع شدن مردم عادی در اطراف گردشگران هنگام توضیح دادن راهنمایان تور و اظهار علاقه و محبت کردن بیش از حد متعارف و درخواست برای عکس گرفتن با آنها.
مورد تعرض و آزار قرار گرفتن خانمهای جوان مخصوصا در بازارتهران و اصفهان و برخی پارکها و نبود احساس امنیت.
در برخی شهرستانها دانشجویان زبان برای تقویت زبان خود در هر زمانی که برایشان مقدور باشد به آنان مراجعه و برای سفر به خارج و دریافت دعوتنامه از آنان باعث مزاحمت آنان میشوند.
مورد سوءاستفاده قرار گرفتن گردشگرانی که به صورت انفرادی و جدا از گروه و تور به ایران آمدهاند از سوی افرادی که صرفا وسیله نقلیه داشته یا قدری به زبان آشنایی دارند و اطلاعات غلط و ناقص راجع به فرهنگ، تاریخ، تمدن و جغرافیا و اوضاع کشور به آنان داده میشود.
شاخصترین مشکلی که باعث آزار گردشگران شده و به نوعی به حیثیت و فرهنگ ایرانی لطمه وارد میکند، نوع فروش فرش در اصفهان است که به طرق زیر از سوی تعدادی فرش فروش انجام میشود: تماس تلفنی با راهنمای تور جهت خرید از آنان، ارسال پیامک، تعیین درصد پورسانت، تهدید راهنمای تور، مراجعه به راهنما در مکانهای مورد بازدید و اصرار به آوردن گردشگر به مغازه آنها، کشیدن گردشگران به سمت مغازه برای خرید و نداشتن قیمت ثابت درج شده روی فرش.
مصطفی شفیعیشکیب / عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان ایران
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد