اسباب‌بازی‌ها در یک ماجراجویی تازه

بحث ساخت قسمت چهارم این انیمیشن کامپیوتری در شرایطی مطرح شده که دوستداران مجموعه فیلم و علاقه‌مندان فیلم‌های کارتونی از مدت‌ها قبل چشم‌انتظار تولید قسمت جدیدی از آن بودند. کمپانی والت دیزنی با همکاری شرکت رایانه‌ای پیکسار تهیه‌کننده «داستان اسباب‌بازی 4» است. منابع نزدیک به کمپانی می‌گویند مسئولان آن از مدت‌ها پیش در فکر تولید این فیلم بودند، اما نمی‌خواستند کار تولید آن با عجله صورت بگیرد.

باب ایگور، از مدیران کمپانی والت‌دیزنی با اعلام خبر تولید قسمت تازه این کمدی درام ماجراجویانه و خانوادگی، گفت آن را برای نمایش عمومی در سال 2015 آماده می‌کند. کار طراحی کاراکترها و تولید فیلم به صورت رسمی شروع شده و گروه سازنده آن، روزانه حداقل 12 ساعت روی آن کار می‌کند.

جان لستر، مدیر واحد انیمیشن کمپانی والت دیزنی،‌ کارگردانی ‌داستان اسباب‌بازی 4‌ را به‌عهده دارد.

منتقدان سینمایی بازگشت دوباره او برای کارگردانی فیلم را، موفقیتی بزرگ برای این مجموعه فیلم می‌دانند و در این رابطه می‌‌گویند باید منتظر یک اثر بدیع و تماشایی بود.

خبر تولید قسمت جدید این انیمیشن موفق و خاطره‌انگیز رایانه‌ای در حالی در سطح وسیعی پخش و بازتاب داشته که تهیه‌کنندگان و سازندگانش اطلاعات زیادی درباره آن در اختیار رسانه‌های گروهی نگذاشته‌‌اند. از قرار معلوم آنها قصد دارند محصول پرسروصدای خود را بی‌‌سروصدا در سکوت خبری تولید کنند. منابع تائید نشده می‌گویند باب ایگور مدتی قبل نشستی با برخی از تحلیلگران اقتصادی سینما داشت و با آنها درباره احتمال تولید داستان اسباب بازی 4 صحبت کرد.

هدف اصلی او از این نشست خصوصی این بود که ببیند صرف یک هزینه بالا برای ساخت این فیلم، می‌تواند مقرون به صرفه باشد یا خیر. براساس شنیده‌ها، برای ساخت فیلم هزینه‌ای 200 میلیون دلاری در نظر گرفته شده است.

این رقم برای تولید یک انیمیشن البته بالاست، ولی تماشاگران سینما از قسمت‌های قبلی فیلم استقبال خیلی خوبی کرده و آن را به صورت یکی از محصولات موفق و پولساز کمپانی والت دیزنی و شرکت پیکسار درآورده‌اند.

در عین حال، کمپانی والت دیزنی هم با دنیای تولید فیلم‌های گران‌قیمت بیگانه نیست. کمپانی پس از خرید شرکت فیلمسازی مارول، چند فیلم پرخرج کمیک‌استریپی با همکاری این شرکت تولید کرده که همگی فروش بالایی در جدول گیشه نمایش کرده‌اند.

خط اصلی قصه فیلم به صورت دقیق و کامل اعلام نشده، ولی جان لستر می‌گوید وودی گاوچران و باز فضانورد در قسمت چهارم فیلم همراه با بقیه دوستان اسباب‌بازی خود، وارد ماجراجویی هیجان‌انگیز و نفسگیری می‌شوند.

در این رابطه، چند کاراکتر تازه به جمع شخصیت‌های قبلی این مجموعه فیلم می‌پیوندند و با حضورشان، حال و هوای متفاوتی به قصه می‌دهند. فیلمنامه فیلم را جان لستر با همکاری اندرو استانتن، پته داکتر و لی اولریج نوشته است. استانتن و داکتر در کار نگارش فیلمنامه قسمت‌های قبلی همکاری نزدیکی داشته‌اند. در این بین، استانتن پس از موفقیت کلان قسمت اول وارد دنیای فیلمسازی شد و چند انیمیشن موفق را کارگردانی کرد.

به گفته لستر «همه ما کاراکترهای مختلف این مجموعه فیلم را دوست داریم و برایمان حکم اعضای خانواده را دارند. به همین دلیل، فکر اصلی‌مان همیشه این بوده که باید آنها را به شکل تازه و جذابی به دیدار تماشاگران بیاوریم.»

اگر قرار باشد این قصه و کاراکترهایش در ورطه تکرار بیفتند، هیچ‌وقت حاضر نیستم سراغ کارگردانی قسمت تازه‌ای از آن بروم، قصه قسمت جدید جاندار است و فکر می‌کنم مورد پسند دوستداران این مجموعه فیلم قرار خواهد گرفت. تام هنکس و تیم آلن، دو صداپیشه اصلی‌داستان اسباب‌بازی‌ها، بار دیگر صدای خود را به دو کاراکتر اصلی قصه یعنی وودی گاوچران و باز فضانورد قرض می‌دهند.

در قصه قسمت چهارم هم دوستی آنان یک بار دیگر در محک و معرض آزمایش قرار می‌گیرد و با پیچ و خم‌های زیادی روبه‌رو می‌شود.

هنکس در ارتباط با قرض دادن دوباره صدایش به وودی گاوچران می‌گوید: «این شخصیت و بقیه کاراکترهای مجموعه فیلم ‌داستان اسباب‌بازی‌ در حال حاضر تبدیل به یک سری شخصیت کلاسیک شده‌اند. نه فقط بچه‌ها که بزرگ‌ترها هم آنها را دوست دارند و در ماجراجویی‌های جذاب و هیجان‌انگیزشان شریک می‌شوند. کودکانی که در دهه 90 تماشاچی قسمت اول فیلم بودند، حالا برای خودشان آدم‌های بزرگی شده‌اند. اما آنها هنوز هم این اسباب‌بازی‌ها را دوست دارند و با یادآوری خاطرات شیرین آن دوران، به دیدن داستان‌های جدید آن می‌آیند. یکی از رمزهای ماندگاری این مجموعه انیمیشن هم همین است. من هم مثل تماشاگران سینما و دوستداران ‌داستان اسباب‌بازی‌ها منتظرم ببینم کاراکترهای قصه این بار کجا می‌روند و با چه دردسرها و ماجراجویی‌هایی روبه‌رو می‌شوند. مطمئنم سازندگان فیلم یک داستان جذاب پیدا و خلق کرده‌اند که به فکر تولید قسمت چهارم آن افتاده‌اند.»

جان لستر هم درباره دلایل تولید قسمت چهارم فیلم، این طور توضیح می‌دهد: «در پایان قصه قسمت سوم، داستان وودی و باز با صاحب مهربانشان اندی به پایان رسید. در آن زمان فکر می‌کردم برای مدت زمانی طولانی، دیگر سراغ آنها نروم. برای مدت‌ها هیچ صحبتی در ارتباط با ساخت قسمت تازه‌ای از فیلم نبود. راستش را بخواهید، نمی‌خواستم خیلی زود و با یک فاصله کوتاه سراغ ساخت یک قسمت تازه بروم. اما وقتی اندرو، پته و لی با یک طرح جدید سراغم آمدند، دیگر نتوانستم به ‌داستان اسباب‌بازی‌ فکر نکنم. طرح آنها بسیار جذاب و شگفت‌انگیز بود و کاملا هیجان‌زده‌ام کرد. مطمئن شده بودم که باید این فیلم را بسازیم. این بار احساس کردم خودم باید وظیفه کارگردانی آن را به عهده بگیرم و انجام این کار را به فرد دیگری واگذار نکنم.»

این اظهارات لستر باعث بالا رفتن توقعات منتقدان سینمایی و رسانه‌های گروهی شده است. آنها روی این نکته تاکید می‌کنند که چنین حرف‌هایی به معنی آن است که تماشاگران با فیلمی جذاب‌تر و تماشایی‌تر از سه قسمت قبلی دیدار خواهند کرد.

در حقیقت، بالا رفتن سطح توقع عمومی، کار سازندگان فیلم را سخت‌تر می‌کند و همه از حالا، چشم‌انتظار نمایش عمومی آن هستند. زمانی که قسمت اول فیلم تولید می‌شد، کسی چشم‌انتظار چیز خاصی نبود و توقعات عمومی در برابر آن، معمولی بود. اما اکران عمومی ‌داستان اسباب‌بازی‌ در سال 1995 سروصدای بسیار زیادی راه انداخت و منتقدان از آن به عنوان یک سونامی سینمایی اسم بردند. توفانی که این انیمیشن به پا کرد، صنعت سینما و تماشاگران آن را به شگفتی واداشت.منتقدان سینمایی از نمایش عمومی آن به عنوان یک انقلاب تازه در کار فیلمسازی اسم بردند و این اظهارات پایه و اساسی منطقی و واقعی داشت. تا قبل از آن، صنعت سینما محصولات انیمیشن خود را به صورت سنتی و دستی تولید می‌کرد. به همین دلیل، ساخت فیلم‌های انیمیشن زمان زیادی وقت می‌برد و بسیاری از کمپانی‌های فیلمسازی علاقه کمتری برای تولید این گونه محصولات از خود نشان می‌دادند.کمپانی والت دیزنی برای چند دهه سردمدار تولید فیلم‌های انیمیشن بود و آنها با استقبال بالای تماشاگران همراه می‌شدند.دیگر کمپانی‌های فیلمسازی هم در این رقابت هنری، تاج برتری را به والت دیزنی داده بودند، اما ‌داستان اسباب‌بازی‌ اولین انیمیشن تاریخ سینما بود که دست خلاق و هنرمند انیماتورها سازنده آن نبود و تصاویرش بدون کمک دست و با تکنیک رایانه دیجیتالی خلق شده بود. با وجود رایانه‌ای بودن انیمیشن، صحنه‌های آن کاملا طبیعی و ملموس بود و نمی‌شد هیچ عیب و ایراد تکنیکی بر آن گرفت.

در حقیقت بخش اعظم کار در شرکت رایانه‌ای پیکسار صورت گرفته بود. مسئولان شرکت در آن زمان به کمپانی والت ‌دیزنی پیشنهاد همکاری در ساخت یک انیمیشن رایانه‌ای را داده بودند و مسئولان دیزنی از این پیشنهاد استقبال کرده بودند. حاصل کار یک اثر تماشایی،‌ جذاب و بدیع بود و کمپانی والت‌ دیزنی پاداش نوگرایی خود را گرفت. از یک سو فیلم فروش خیلی خوبی در جدول گیشه نمایش سینماها کرد و از سوی دیگر امتیاز و افتخار تولید انیمیشن‌های رایانه‌ای به نام این کمپانی ثبت شد،‌ اما در آن زمان حتی مسئولان کمپانی دیزنی هم نمی‌دانستند که رونق گرفتن تولید این نوع انیمیشن، باعث از بین رفتن سلطه و تک‌تازی آنها در امر تولید محصولات انیمیشن خواهد شد. خیلی زود بقیه کمپانی‌های فیلمسازی هم سراغ تولید انیمیشن‌های رایانه‌ای رفتند و با ساخت فیلم‌های جذاب و جذب تماشاگران، پایان دوران حاکمیت مقتدر و یگانه کمپانی دیزنی در تولید محصولات انیمیشن را رقم زدند. در حال حاضر، کمپانی‌های مختلف فیلمسازی انیمیشن‌های رایانه‌ای را تهیه و تولید می‌کنند که با محصولات والت دیزنی رقابت سختی می‌کنند و در جدول گیشه نمایش با موفقیت مالی بالایی روبه‌رو می‌شوند.

قسمت اول ‌داستان اسبا‌ب‌بازی‌ به کارگردانی جان لستر و با هزینه‌ای 30 میلیون دلاری تهیه شد. این فیلم در آمریکای شمالی به تنهایی 191 میلیون دلار فروش کرد و در سال 2009 هم دوباره به نمایش عمومی درآمد. سر و صدای زیادی که فیلم به‌پا کرد، راه را برای تولید سریع قسمت دوم آن هموار کرد. این فیلم در سال 1992 اکران عمومی شد و باز هم جان لستر، کارگردان آن بود. هزینه تولید فیلم بسیار بالاتر از هزینه‌ قسمت اول و حدود 90 میلیون دلار بود. تماشاگران آمریکایی هم با یک افتتاحیه 57 میلیون دلاری به استقبال رفتند و در کل 245 میلیون دلار برای تماشای آن پرداخت کردند. سومین قسمت فیلم با یک فاصله زیاد از قسمت دوم، در سال 2010 به نمایش عمومی درآمد. این انیمیشن با یک هزینه کلان 200 میلیون دلاری تهیه و با افتتاحیه‌ای 110 میلیون دلاری در آمریکای شمالی روبه‌رو شد. فروش کلی این قسمت از فیلم در این منطقه بسیار بالاتر از فروش دو قسمت قبلی آن و حدود 415 میلیون دلار بود.

تماشاگران سینما در بقیه کشورهای جهان هم برای تماشای آن حدود 600 میلیون دلار پرداخت کردند. این فیلم را سی اونکریچ کارگردانی کرده بود. هر سه قسمت مجموعه انیمیشن ‌داستان اسباب‌بازی‌ها تا به حال چند بار از تلویزیون ایران پخش شده و یکی از نقاط قوت و جذاب آن، دوبله روان و بی‌عیب و نقص دوبلورهای ایرانی بر آن است.

مهبد آستانی / جام جم