شهرهای دوستدار محیط‌زیست

در سال‌های اخیر از شهرهای جدیدی تحت عنوان شهرهای دوستدار محیط‌زیست یا Eco City صحبت شده است. به گزارش سرویس ابتکاراتmsn ، شهر Binhai از جدیدترین شهرهای دوستدار محیط‌زیست است که در منطقه‌ای در نزدیکی شهر تیانجین در شمال چین ساخته خواهد شد. چین ازجمله کشورهایی است که همواره در تلاش بوده بین رشد اقتصادی و تجاری عظیمی که تجربه می‌کند، از یک سو و بحران آلودگی هوا و تراکم جمعیت در این کشور از سوی دیگر تعادل برقرار کند. به همین دلیل کارشناسان و مسئولان این کشور احداث مجموعه‌ای از ساختمان‌های به اصطلاح خودکفا را که می‌توانند بدون داشتن هرگونه عوارض جانبی نیازهایشان را برطرف کنند به‌عنوان یک راهکار مناسب برای مقابله با پیامدهای زیست‌ محیطی ناشی از افزایش جمعیت مورد توجه قرار داده‌اند. طرح مفهومی این شهر دوستدار محیط زیست رتبه نخست رقابتی را که کشورهای چین و سنگاپور به طور مشترک برگزار کردند، از آن خود ساخته است.

خودروها زیر پوست شهر

در شهر دوستدار محیط‌زیست Binhai پنج ساختمان در منطقه وسیعی در سطح زمین ساخته خواهد شد. به این ترتیب می‌توان مسیر عبور و مرور خودروها و سیستم‌های حمل و نقل و زیرساخت‌های شهری را به زیرزمین منتقل کرد تا در سطح شهرها اثری از خودروها وجود نداشته باشد. ساکنان این شهر می‌توانند بدون وجود مانعی در گوشه و کنار این شهر پیاده‌روی کنند. برنامه‌هایی که با عنوان برنامه‌های سازگار با محیط‌زیست به اجرا درمی‌آید، می‌تواند دربردارنده اطلاعات مهمی درباره چگونگی استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی در توسعه شهرهای جدید باشد و به توجه هرچه بیشتر به محیط‌زیست و طبیعت منجر شود. شمال چین در سال‌های اخیر با رشد جمعیتی قابل توجهی مواجه بوده است و مقامات و مسئولان این کشور علاقه‌مند هستند به روشی کارآمد توسعه شهرها در شمال چین را مدیریت کنند.

انرژی از نوع تجدید‌پذیر

در طراحی شهرهای دوستدار محیط‌زیست فضاهای سبز، حفظ مناظر و زیبایی‌های طبیعی به‌عنوان یک مولفه اصلی مطرح است. نقشه هریک از این ساختمان‌ها براساس بهره‌گیری از آخرین فناوری‌‌ها در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر طراحی شده است که این اطمینان را می‌دهد احداث این ساختمان‌ها کوچک‌ترین پیامد منفی را برای محیط اطراف به همراه نخواهد داشت. در این شهرها مصرف انرژی تا حد امکان به حداقل رسانده شده و انرژی مورد نیاز ساختمان‌ها از منابع خورشیدی و زمین گرمایی تامین می‌شود. ایده اولیه احداث شهرهای دوستدار محیط‌زیست نخستین بار هفت سال پیش مطرح شد؛ یعنی زمانی که کشورهای چین و سنگاپور تصمیم گرفتند با همفکری و با هدف دستیابی به مدلی برای توسعه پایدار طرح جدیدی را پیاده‌سازی کنند. به همین منظور مناطقی در نزدیکی شهر تیانجین در چین برای اجرای این پروژه انتخاب شد. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است این طرح تا شش سال دیگر تکمیل شده و این شهر دوستدار محیط‌زیست مورد بهره‌برداری قرار ‌گیرد.

تراموا، ساکنان را جا‌به‌جا می‌کند

کمربند سبز این شهر محل استقرار فضای نمایشگاهی، کتابخانه، امکانات ورزشی و یک مرکز آموزشی است. بخش دیگری از این شهر نیز به مکان‌های دیگری از قبیل اداره‌ها، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و اماکن مسکونی و اقامتی اختصاص داده شده است. ​«ستون فقرات سبز» نقش ارتباط‌دهنده بین بخش‌های مختلف این شهر را دارد. قرار است در این ستون فقرات سیستم تراموا راه‌اندازی شود که ساکنان شهر می‌توانند از طریق این سیستم به مناطق اطراف سفر کنند.

بازیافت آب باران

این پروژه، فضایی به مساحت 200 هزار مترمربع را در بر می‌گیرد. در پارک اصلی این شهر مجموعه‌ای از آخرین فناوری‌های روز دنیا و همچنین فعالیت‌هایی متناسب با این فناوری‌ها در نظر گرفته شده است با این هدف که بتواند مکان مناسبی برای ایجاد روحیه کنجکاوی و کاوش در دنیای فناوری‌های مدرن و امروزی باشد. بسیاری از امکانات در نظر گرفته شده برای این شهر برای تحقق بخشیدن به هدف سازگاری با محیط‌زیست و توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. برای مثال طراحان این شهر در نظر دارند سیستمی برای جمع‌آوری آب باران طراحی کنند که می‌تواند آب باران را پس از جمع‌آوری بازیافت کند تا بتوان از آن استفاده کرد.

زندگی سازگار

ایده اولیه طراحی این شهر براساس ایجاد سه نوع هماهنگی و سه نوع توانایی در میان ساکنان شهر شکل گرفته است. این سه نوع هماهنگی که می‌تواند زندگی اجتماعی مردم شهر را تحت تاثیر قرار دهد، عبارت است از: ایجاد هماهنگی بین زندگی مردم و دیگران یا به عبارتی هماهنگی اجتماعی، ایجاد هماهنگی بین زندگی مردم و فعالیت‌های اقتصادی یا به عبارتی پویایی اقتصادی و ایجاد هماهنگی بین زندگی مردم و محیط‌زیست یا سازگاری با محیط‌زیست، اما علاوه بر این سه نوع توانایی نیز برای زندگی ساکنان به‌عنوان مولفه‌های اساسی در نظر گرفته شده است. استفاده از فناوری‌های مقرون به صرفه و اقتصادی، امکان استفاده از این فناوری‌ها به‌عنوان یک الگو برای دیگر جوامع و گسترش این امکانات و فناوری‌ها به‌عنوان پروژه‌هایی در ابعاد گسترده‌تر، سه توانایی است که در شهرهای دوستدار محیط‌زیست به‌عنوان شاخص وجود دارد.

حمل و نقل پاک

وجود مجموعه‌ای متنوع از درختان، درختچه‌ها، گل‌ها و چمن‌ها به منظور ایجاد محیط‌های طبیعی برای توسعه حیات وحش و رشد گیاهان از دیگر ویژگی‌هایی است که مورد توجه طراحان شهرهای دوستدار محیط‌زیست قرار گرفته است. وجود چنین فضاهایی نه‌تنها راه رسیدن به خودکفایی را در این شهرها هموار می‌سازد، بلکه می‌تواند فضای مناسبی برای آموزش موضوعاتی مانند مدیریت منابع آب و منابع طبیعی باشد. منطقه Binhai در گذشته با مشکلاتی مانند شوری خاک و آب‌های آلوده مواجه بود، اما مسئولان امیدوارند به کمک روش‌های ارگانیک و بهبود کیفیت آب این محدودیت‌ها را از میان بردارند. سهولت دسترسی به سیستم حمل و نقل عمومی پاک و عاری از هر آلودگی از اولویت‌های اصلی مورد توجه طراحان این شهر دوستدار محیط‌زیست است.

ساکنان تحت محافظت هستند

اکنون زیرساخت‌های اولیه برای این شهر دوستدار محیط‌زیست آماده است. چند سال پیش اولین گروه از ساکنان Binhai به این شهر نقل مکان کردند، اما تکمیل این پروژه به زمان نیاز دارد. پیش‌بینی می‌شود پس از به پایان رسیدن مراحل ساخت این شهر، 350 هزار نفر در آن ساکن شوند. اگر این پروژه با موفقیت نهایی شده و به پایان برسد شهرهای مشابهی در چین و سنگاپور ساخته خواهد شد. مهم‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی موفقیت این طرح، چگونگی تامین منابع انرژی و میزان آلودگی شهر است. در این شهر هیچ نشانه‌ای از مسیرهای مستقیم وجود ندارد. همه مسیرهای ارتباطی به شکل منحنی، دایره‌ای‌شکل و شیبدار طراحی شده است. وجود مراتع، مناظر طبیعی، باتلاق، حوضچه‌های آب و گیاهان آبزی همه و همه نشان‌دهنده این است که قرار نیست در شهرهای زیستی فقط از زمین و محیط‌زیست محافظت شود، بلکه حفظ سلامت جسمی و روحی ساکنان این شهر نیز از اولویت‌های مهم به شمار می‌آید. به همین دلیل امکاناتی برای ساکنان در نظر گرفته شده است تا بتوانند ساعاتی را فارغ از روزمرگی خسته‌کننده زندگی کنند و از زندگی لذت ببرند.

فرانک فراهانی‌جم ‌/‌ گروه دانش