آزمونی بزرگ برای همه

نفس برگزاری این دادگاه و شرایط کشور را باید یکی از نشانه‌های بلوغ سیاسی و اجتماعی کشور دانست، خصوصا وقتی به یاد آوریم شرایط کشور را در زمان بازداشت غلامحسین کرباسچی شهردار تهران در سال 77 ؛ شرایطی که دولت اصلاحات برای مقابله با آن محاکمه، جلسه ویژه چندساعته تشکیل داد و عده‌ای به شکل سازماندهی شده تجمعات و راهپیمایی به راه انداختند و رسانه‌های دوم خردادی یکپارچه در مقابل اقدام قوه قضاییه صف‌آرایی کردند.

درباره این دادگاه موارد زیر در خور توجه است.

1ـ بدون تردید این دادگاه آزمون بزرگی برای قوه قضاییه کشورمان در جهت تحقق عدالت ارزیابی می‌شود. این آزمون که روزهای نخست خود را سپری می‌کند و تا اینجا می‌توان نمره خوبی به قوه قضاییه داد در معرض آفاتی هم هست که مراقبت نشدن از آنها می‌تواند روند مثبت کنونی را به سمت منفی شدن ببرد.

باید بپذیریم که کارنامه مبارزه با فساد اقتصادی تاکنون چندان درخشان نیست و مقابله با فساد نهادینه نشده است؛ هرچند ضمن آگاهی به دشواری‌های این کار، هرازچندگاهی از جمله در پرونده معروف به 3000 میلیاردی اخیر، اقدامات ارزشمندی هم وجود داشته است.

سربلندی قوه قضاییه در این دادگاه، علاوه بر رسیدگی عادلانه به یک پرونده مهم، گام بلندی در جهت اجرای عدالت خواهد بود و مسیر تحقق عدالت را به میزان قابل توجهی هموار خواهد کرد.

2ـ مرور اخبار و تحلیل‌ها پیرامون دادگاه مورد نظر در روزهای اخیر، نشان می‌دهد برخی جریان‌ها به دنبال سیاسی نشان دادن یا سیاسی کردن دادگاه هستند؛ این رویکرد که هدف اصلی این محاکمه را زیر سوال بردن آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یا دولت یازدهم معرفی کنند، همان‌قدر ناصواب و انحرافی است که عده‌ای بخواهند از فرصت دادگاه سوءاستفاده کنند و این دو کار را انجام دهند، بنابراین هر دو جریان بدانند در مقابله با عدالتخواهی که متن اصلی دادگاه باید باشد گام برمی‌دارند؛ البته هم رفتار آیت‌الله هاشمی‌ رفسنجانی و هم رفتار دولت، در طول رسیدگی به این پرونده، مهم و حساس و در کشاندن مسیر پرونده به انحراف یا برداشت‌های گوناگون از این پرونده موثر خواهد بود بنابراین این پرونده علاوه بر آزمون قوه قضاییه، آزمون بزرگی برای رسانه‌ها، جریان‌های سیاسی، دولت و شخص آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی است.

3ـ قطعا متهمان پرونده‌هایی در این سطح، متهمان معمولی نیستند و از توانمندی‌های مختلف حقوقی، مالی، رسانه‌ای، نفوذ و هوش برخوردارند و برای تبرئه خویش و فرار از عدالت تلاش می‌کنند فضاسازی کرده و از همه این توانمندی‌ها استفاده کنند. بنابراین قوه قضاییه و شخص قاضی نیز باید اولا به این توانمندی‌ها وقوف داشته باشند، ثانیا تحت تاثیر این توانمندی‌ها و فضاسازی‌ها قرار نگیرند و ثالثا و مهم‌تر از همه، خود را به توانمندی‌های لازم مجهز کنند.

4ـ رسانه‌های بیگانه نیز در این ماجرا بیکار و بی‌طرف نخواهند بود؛ این رسانه‌ها که هدف و دستور کار اصلی‌شان اقدام علیه منافع کشور و مردم بوده و خواهد بود، در هر حال تلاش خواهند کرد بهره خود را ببرند. اگر فساد اقتصادی و دیگر اتهامات مندرج در پرونده به اثبات برسد و قوه قضاییه در جهت اجرای عدالت بدون ملاحظه رفتار کند، این رسانه‌ها آن را سیاسی جلوه خواهند داد و در جهت ایجاد اختلاف بین شخصیت‌ها و قوا گام برخواهند داشت و اگر احیانا به تبرئه متهم بینجامد، آن را نشانه ریشه‌دار بودن فساد و ناتوانی یا وجود نداشتن اراده در قوه قضاییه یا کل نظام برای مقابله با فساد افراد ذی‌نفوذ جلوه خواهند داد، بنابراین رفتار این رسانه‌ها نباید ملاک و بر روند رسیدگی به پرونده موثر باشد.

مهدی فضائلی