پشت پرده مرگ برخی بیماران در مراکز درمانی

خراسان :پشت پرده مرگ برخی بیماران در مراکز درمانی

«فرزندت مرده به دنیا آمده است!» اما من باورم نمی شود! چون پزشک معالج همسرم همین امروز صبح پس از انجام سونوگرافی و آزمایش های کامل گفت: «فرزندت فردا به دنیا می آید. امشب باید او را بستری کنی تا فردا صبح سزارین شود او از من خواست قبل از عمل به مطب اش بروم. وقتی آن جا رسیدم خانم منشی فرمی به من داد و گفت: باید مبلغی را به این حساب واریز کنی ولی من کارگرم و توان پرداخت این پول را نداشتم. مرد جوان در حالی که به شدت اشک می ریخت ادامه داد: من از پزشک شکایت کرده ام و مدعی هستم که او با تأخیر برای عمل همسرم حاضر شده است در حالی که ساعتی قبل از آن باید همسرم عمل جراحی می شد...

جوان دیگری که مادرش هنگام عمل جراحی قلب جان باخته است نیز در تشریح ماجرا به خراسان می گوید: اردیبهشت امسال مادر ۶۰ ساله ام را که هیچ نوع مشکل مغزی یا قلبی نداشت به یکی از بیمارستان های معروف مشهد بردیم که دیگر به هوش نیامد و پس از ۲۷ روز که در حالت کما بود خرداد ماه جان خود را از دست داد. رضوی ادامه می دهد: ما از افرادی که در این ماجرا سهل انگاری کرده و قصوری را مرتکب شده اند شکایت کرده ایم. چرا که مطابق ماده ۳۲۲ قانون مجازات اسلامی باید آگاهی لازم درباره پیامدهای درمان جراحی به بیمار یا بستگان وی داده شود و بیمار بتواند با اختیار و آگاهی لازم، خطر درمان را بپذیرد. شاکی که خود نیز پزشک است مدعی می شود با توجه به این که بیمار پس از جراحی حتی برای لحظه ای به هوش نیامده است، قصور جراح و متخصص بیهوشی مسلم و قطعی است.

در سانحه تأسف بار دیگری نیز که در مشهد رخ داد و خبر آن نیز در صفحه حوادث روزنامه خراسان به چاپ رسید ماجرای دختر ۱۸ ساله ای بود که به خاطر شکم درد در بیمارستان بستری شد و سپس با تشخیص عارضه «آپاندیسیت» تحت عمل جراحی قرار گرفت اما به دلیل اشتباه قرار دادن لوله اکسیژن جان سپرد.

این حوادث که گاهی بر اثر قصور پزشکی در کشورهای مختلف دنیا رخ می دهد اجتناب ناپذیر است و به قول یکی از مسئولان پزشکی مانند تصادفات غیرعمد است و در هر حرفه ای نیز به دلایلی جان انسان ها به خطر می افتد اما وقتی این قصورها از حد طبیعی فراتر رود قابل تأمل است به ویژه آن که باید تلاش شود تا این حوادث که بسیاری از آن ها قابل پیش گیری است رخ ندهد.

با نگاهی به احکام صادر شده در دستگاه قضایی نیز مشخص می شود که در بسیاری از موارد مرگ و میر کادر پزشکی مقصر شناخته شده اند اما همواره قضات سعی کرده اند به خاطر رعایت حال پزشکان از مواد تخفیفی قانون مانند بند ۵ ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی استفاده و مقصران را به پرداخت جزای نقدی بدل از حبس محکوم کنند.

در مواردی نیز برای مدتی یا به طور دایم متخلفان از اشتغال به حرفه پزشکی محروم شده اند.

واقعیت چیست؟

با طرح مشکلات مذکور این سوال مطرح می شود که آیا در مرگ و میر برخی بیماران همواره پزشک جراح و بیهوشی مقصر است؟ مسئولان بیمارستان و دانشگاه های علوم پزشکی کشور نقشی در این ماجرا ندارند؟ تجهیزات و امکانات کافی در اختیار کادر پزشکی قرار گرفته است؟

خدمه و پرستاران در مرگ بیماران قصوری نداشته اند؟

این سوالاتی است که پس از مطرح شدن شکایت های مردم از کادر پزشکی در دستگاه قضایی با آن ها مواجه می شویم اما در این میان دفاعیات پزشکان متهم به قصور در مراحل بازپرسی و دادگاه خیلی از واقعیت های موجود را نمایان می کند. یک جراح اورولوژیست که در پی اعلام شکایت خانواده بیماری که هنگام عمل جراحی دچار مرگ مغزی شده است در دفاعیات خود به مقام قضایی می گوید: هنگام عمل جراحی ناگهان با نقص دستگاه اکسیژن عمل اکسیژن رسانی به بیمار قطع شد و به علت بروز همین مشکل که از عهده من هم خارج بود و نمی توانستم برای تعمیر دستگاه اقدامی بکنم بیمار دچار عارضه فلج مغزی شد و اکنون من باید پاسخ گو باشم و مجازات شوم اما آیا در این ماجرا هیچ کدام از مسئولان دخیل نیستند در حالی که به موقع برای رفع نواقص تجهیزات اقدام نکرده اند؟ یکی دیگر از متخصصان بیهوشی نیز که پرونده وی به دلیل شکایت خانواده یکی از بیماران فوت شده در حال رسیدگی است در دفاع از خود به مقام قضایی می گوید: متأسفانه در بسیاری از بیمارستان های ما، استاندارد بیهوشی رعایت نمی شود یعنی گاهی مجبور می شویم در چند اتاق عمل به ارائه خدمات بپردازیم. این در حالی است که هیچ پزشکی راضی به مرگ بیمار خود نیست اما متأسفانه به دلیل کمبود برخی تخصص ها یا اجبار در برخی موضوعات پزشکی، این گونه حوادث تلخ نیز رقم می خورد.

برای یافتن پاسخ این سوال به سراغ قاضی ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی می رویم. قاضی ریزگی نیز پرده از خیلی از مشکلات پزشکی برمی دارد اگرچه او سعی می کند طوری سخن بگوید که بیان این دردها و مشکلات مردم در بیمارستان ها موجب برخی سوء استفاده ها یا ایجاد نگرانی در مردم نشود ولی در عین حال به خراسان می گوید: کارکنان بیمارستان ها باید قبل از انجام عمل هایی که خطر مرگ بیمار وجود دارد تجهیزات و امکانات درمانی خود را بررسی و مشکلات و نواقص را به طور کتبی به مقامات مسئول اعلام کنند. کادر پزشکی نیز باید توجه داشته باشند که قبل از انجام اعمال پزشکی یا جراحی همه امکانات فراهم باشد. وی به پرونده ای اشاره می کند که به دلیل کمبود یا نبود خون هنگام عمل جراحی، بیمار جان خود را از دست داده است. وی که این پرونده را به متخصص زنان و زایمان منتسب می داند می افزاید: خانم دکتر قبل از انجام عمل سزارین باید از «وجود خون» مطمئن می شد که متأسفانه این اقدام انجام نشده است.

قاضی ویژه رسیدگی به تخلفات و جرایم پزشکی مشهد در پاسخ به سوالی درباره استفاده همزمان از چند اتاق عمل با وجود فقط یک متخصص بیهوشی نیز می گوید: متأسفانه در برخی از پرونده های پزشکی این مشکل مهم نیز مشاهده می شود و گاه چون برخی مراکز درمانی در حال آموزش نیروهای پزشکی هستند به خاطر ارائه آموزش ها به دانشجویان کم تجربه اتفاقاتی رخ می دهد که در این صورت نیز پزشک باید پاسخ گو باشد اما این که همواره کادر پزشکی باید پاسخ گوی نواقص بیمارستان نیز باشند شاید از مسائلی است که از آن غفلت شده است. وقتی این سوال را از قاضی ریزگی می پرسم، می گوید: این نمونه ها نشان دهنده مسئولیت پذیر نبودن برخی مدیران کشور است که تحت پیگرد قرار نگرفته اند یا به خاطر آگاه نبودن مردم از موارد قانونی شکایتی از آنان نمی شود و در بحث قصورات همواره گروه پزشکی است که محاکمه می شود اما اگر در مواردی شکایتی از مسئولان مطرح شود آنان هم طبق قانون باید پاسخ گو باشند. وی اضافه می کند، در حالی که بررسی پرونده ها نشان می دهد در برخی از موارد نیز مسئولان قصور کرده اند یا حتی برخی پرستاران و خدمه در انجام وظیفه خود سهل انگاری کرده اند. قاضی ریزگی تصریح می کند: چون دادگاه به استناد نظریه های کارشناسی و تخصصی و به نسبت تقصیر هر کس در ماجرای مرگ یک بیمار رأی صادر می کند بنابراین باید این کارشناسان در صورت مشاهده قصور مسئولان یا حتی رئیس بیمارستان و زیرمیزی و دیگر موارد آن را به مقام قضایی اعلام کنند.

نظارت ضعیف

در حالی که همواره بسیاری از بیماران از وجود برخی جرایم غیراخلاقی مانند «زیرمیزی» نگرانند یک مقام قضایی در این باره پرده از باند بازی در ارجاع بیماران نیز برمی دارد. این قاضی با تجربه می گوید: متأسفانه برخی ارجاع ها به پزشکان متخصص از سوی پزشکان دیگر یا حتی برخی آزمایشگاه ها پدیده تأسف باری است که امروز شاهد آن هستیم و معاونت بر درمان و سازمان نظام پزشکی باید نظارت دقیق تری در این زمینه داشته باشند.

وی می گوید: نظارت بر تخلفات پزشکی و برخورد با آن حتی عبادت محسوب می شود چرا که با جان و ناموس انسان سر و کار دارند و تخلف برخی پزشکان یا متخصصان درمان باید درشت جلوه کند و برخورد شدیدتری نیز با آن شود.

لزوم ایجاد برندهای معتبر

مدیرکل پزشکی قانونی استان خراسان رضوی نیز وجود قصورهای پزشکی را قبول می کند اما آن ها را «هیاهویی» می داند که متأسفانه بیش از اندازه به آن پرداخته می شود. دکتر آریا حجازی که سال ها سابقه مدیرکلی در استان های مختلف کشور را در پرونده خود دارد می گوید: در مشهد هر ماه ۱۳۰ نفر بر اثر تصادف کشته می شوند اما در زمینه پزشکی چند نفر بر اثر قصور فوت می کنند؟ وی اضافه می کند. در عین حال مراجع قضایی و سازمان نظام پزشکی و غیره هیچ اغماضی در رسیدگی به تخلفات و قصور پزشکی ندارند. وی درباره مرگ و میر بر اثر نواقص تجهیزات بیمارستانی نیز می گوید: دلایل متعددی در این باره وجود دارد و حتی برخی داروهای استفاده شده نیز خلوص کافی ندارند. دکتر حجازی در عین حال پیشنهاد می کند: باید نمایندگی های مجاز برندهای معتبر دنیا در کشور ایجاد شود تا تجهیزات پزشکی از طریق این نمایندگی توزیع شود که مراکز درمانی نیز با اطمینان خاطر تجهیزات بخرند.

ادعای مرگ بیماران قلبی بر اثر عفونت

دکتر حجازی در پاسخ به این سوال خراسان که ادعا می شود طی روزهای گذشته تعداد بسیار اندکی از بیماران قلبی به علت استفاده از تجهیزات غیراستاندارد دچار عفونت شده و جان باخته اند؟ آیا این ادعا صحت دارد؟ می گوید: در این باره هیچ چیز مشخص نیست یعنی گزارش دقیقی اعلام نرشده است از سوی دیگر بسیاری از بیماران فوت شده در پزشکی قانونی معاینه نمی شوند و به تقاضای خانواده هایشان و با صدور جواز دفن از سوی پزشکان بیمارستان، دفن می شوند. ولی در حقیقت موضوع تجهیزات و لوازم پزشکی یک فرآیند بسیار پیچیده است که باید مسئولان برای آن چاره اندیشی کنند چرا که پزشک یا کادر درمانی از مرگ یک بیمار بسیار رنج می برند و قبل از اعضای خانواده بیمار، آن ها از این ماجرا متأثر می شوند.

تأسیس شوراهای حل اختلاف

مدیرکل پزشکی قانونی خراسان رضوی همچنین شکایت های مردم از پزشکان را به خاطر برقرار نشدن ارتباط عاطفی و اخلاقی بین همراهان بیمار و پزشک می داند و می گوید اگر شوراهایی از افراد متخصص مانند شوراهای حل اختلاف در کشور تأسیس شود تا قبل از اعلام شکایت این قصورها با حضور دو طرف تجزیه و تحلیل شود شاید بسیاری از پرونده ها در دستگاه قضایی مطرح نشود و رابطه مردم با پزشکان معالج نیز یک رابطه عمیق اخلاقی و عاطفی می شود.

شکایت های مردم افزایش داشته است

«دکتر آریا حجازی» بیشترین شکایت ها را از متخصصان زنان و زایمان می داند و می گوید: متأسفانه شکایت های مردم از قصور پزشکی روند رو به رشد دارد و پس از متخصصان زنان و زایمان، شکایت ها از متخصصان جراحی و بیهوشی در رتبه بعدی قرار می گیرد. وی همچنین پرستاران و دیگر کارکنان را نیز در قصورها و سهل انگاری ها سهیم می داند و اضافه می کند: وظیفه پرستار شاید از پزشک معالج هم مهم تر باشد بنابراین اگر در انجام وظیفه کوتاهی از سوی پرسنل درمانی صورت گیرد همه باید پاسخ گو باشند.

قتل عمدی

قاضی ویژه قتل عمد نیز در این باره می گوید: اگر در برخی تخلفات پزشکی و با بررسی های انجام شده دستگاه قضایی و متخصصان امر این موضوع ثابت شود که یکی از افراد کادر درمانی به عمد و با آگاهی کامل کاری را انجام داده است که منجر به مرگ بیمار شده است باید به عنوان متهم به قتل عمدی محاکمه شود. قاضی سیدجواد حسینی با اشاره به مواد قانون مجازات اسلامی اضافه می کند: طبق ماده ۲۹۵ قانون جدید مجازات اسلامی، هر گاه کسی فعلی را که انجام آن بر عهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته است ترک کند و به سبب آن جنایتی واقع شود چنان چه توانایی انجام آن کار را داشته باشد جنایت واقع شده و به او منتسب می شود و حسب مورد قتل عمدی، شبه عمدی یا خطای محض است. این مقام قضایی تصریح می کند: در این ماده قانونی به طور مثال آمده است مادر یا دایه ای که وظیفه شیر دادن به کودکی را که بر عهده وی است انجام ندهد یا پزشک یا پرستاری که وظیفه قانونی خود را ترک کند مصداق این ماده قانون است.

پیشگیری

قاضی ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی در مشهد همچنین به موضوع پیشگیری از وقوع تخلفات پزشکی اشاره می کند و می گوید: مسئولان باید با تشکیل جلسات متعدد برای رفع نواقص اقدام کنند و از سوی دیگر نیز چاره ای بیندیشند تا این گونه سهل انگاری ها به خاطر اعتمادی که مردم به نظام پزشکی دارند به حداقل برسد. قاضی ریزگی می گوید: اگر چه نمی توان به طور کامل از وقوع حوادث جلوگیری کرد اما بسیاری از این تخلفات در پرونده هایی که بررسی می شود مانند دقت در سالم بودن تجهیزات پزشکی یا استفاده از تجهیزات سالم و استاندارد در انجام اعمال جراحی و درمانی، قابل پیشگیری است.

مدیرکل پزشکی قانونی خراسان رضوی نیز می گوید: کادر درمانی و پرستاری بیمارستان ها و مراکز درمانی نیز باید هر گونه وجود نقص و یا کمبود امکانات و تجهیزات پزشکی و دارویی را به طور کتبی به مسئولان مربوط اطلاع دهند تا در صورت وقوع قصور، جرمی به آن ها منتسب نشود. دکتر حجازی تصریح می کند: اما در عین حال مدیران و مسئولان مراکز درمانی نیز باید با نظارت دقیق از وجود نقص ها آگاه باشند و برای رفع آن ها قبل از وقوع حادثه پیشگیری کنند.

خراسان

-۱۵۰ هزار میلیارد تومان رقم واقعی معوقات بانکی
-ارزیابی کارشناسان فوتبال از «کاتاناچیوی ایرانی»
-گلایه بیماران صعب‌العلاج از افزایش قیمت برخی داروها
-پشت پرده مرگ برخی بیماران در مراکز درمانی

کیهان

-قطع آب مشترکان پرمصرف در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت
-لندن:400 انگلیسی در سوریه علیه دولت می جنگند
-دیدار پسر اردوغان با 2 عضو ارشد داعش
-بنزین وارداتی کیفیت پایین تر، قیمت بالاتر

آرمان

-وزیر دادگستری:دین دولتی و دین حکومتی غلطی است
-سفارت انگلیس در تهران بازگشایی می شود
-مسی:نباید مقابل ایران غافلگیر شویم
-یک گام تا توافق بزرگ

آفرینش

-نحوه توزیع کارت کنکوری‌هایی که شماره پرونده ندارند
-10 درصد کارگران از دریافت سهام عدالت بازماندند
-اختلافات بر سر غنی سازی، تحریم ها و مدت زمان توافق نهایی
-میزان افزایش قیمت شیر تا پایان هفته مشخص می‌شود

ایران

-جزئیات تعرفه های پزشکی در بخش خصوصی
-دریافت سلیقه ای حق کمیسیون املاک
-لرستان مقصد جدید سفر روحانی
-زنگنه نمایندگان را قانع کرد

جام جم

-با کمک رسانه ملی، شرکت های دانش بنیان گسترش می یابد
-ضریب هوشی 120 شرط جهش تحصیلی
-جنایات داعش و حامیان فراموشکار
-4000 شماره با شما

سیاست روز

-اصلاحات پدرخوانده کارگزاران است یا کارگزاران پدرخوانده اصلاحات
-آمادگی حزب‌الله برای نبرد با داعش
-آخرین نفس‌های یک تکه خاک
-فریب آمریکایی

شرق

-سوراخ 150 هزار تومانی جیب بانک ها
-روحیه مان با یک امتیاز خیلی افزایش یافت
-دیپلمات ها دست به قلم شدند
-شجریان هم شوالیه شد

حمایت

-اجازه نمی دهیم اشخاص فاقد معیارهای قانونی وارد انتخابات شوند
-وزیر دادگستری:دولت باید راه رسیدن مردم به بهشت را هموار کند
-مدعیان دروغین حقوق بشر حامیان تروریست های داعش
-سید حسن نصرالله:هر چه داریم از برکات خمینی ره است

نسل فردا

-رییس جمهور امروز به لرستان سفر می کند
-ورزش عامل وفاق و همدلی جامعه
-تدابیر ویژه دولت برای ماه رمضان

راه مردم

-رییس دیوان عدالت اداری:کارگران به جای شکایت به مجلس به خدا شکایت کنند!
-ویلیام هیک خبر داد: بازگشایی سفارت انگلیس در تهران به زودی
-نان شهرداری ها در توسعه تخلف ساختمانی

دنیای اقتصاد

-نگارش 1/5 صفحه از توافق نهایی
-موتور وام خرد به کار می افتد
-دو راهی دلار در تابستان
-سه محرک جذب سرمایه