افزایش 5 برابری اعتبار درمان بیماران صعب‌العلاج

اگر این مبلغ را بر حقوق ماهانه یک کارمند یا کارگر تقسیم کنید، شما هم به این نتیجه می‌رسید که برای این بیمار دو حالت بیشتر وجود ندارد؛ یا باید به طور کلی قید درمان را بزند یا همه زندگی‌اش را بفروشد و احتمالا در پایان کار هم مقروض خواهد شد.

آمارهای رسمی هم همین موضوع را تائید می‌کنند و به گفته مسئولان وزارت بهداشت، سالانه حدود هفت درصد مردم به دلیل هزینه‌های کمرشکن درمان برخی بیماری‌ها زیر خط فقر می‌روند؛ بیماری‌های پرخرج و طولانی که عمدتا با نام بیماری‌های صعب‌العلاج شناخته می‌شوند.

با آن‌که اواخر سال قبل نیز معاون درمان وزارت بهداشت به اختصاص 5500 میلیارد تومان اعتبار ویژه برای حمایت مردم در مقابل هزینه‌های کمرشکن درمان امیدوار بود، اما خبرهای تازه حاکی است که با اختصاص بخشی از این مبلغ در سال 93 موافقت شده است و آن‌گونه که از شواهد برمی‌آید، امسال برای بیماران صعب‌العلاج، سال راحت‌تری در پیش خواهد بود.

روز گذشته، معاون غذا و داروی وزیر بهداشت به فارس خبر داد که اعتبار حمایت از بیماران صعب‌العلاج، امسال نسبت به سال گذشته پنج‌برابر شده و به 900 میلیارد تومان افزایش یافته است که بخش مهمی از این اعتبارات، برای جبران هزینه‌های دارویی این بیماران هزینه می‌شود.

آن‌گونه که رسول دیناروند گفته، هدف وزارت بهداشت این است که در سال 93 مردم و بخصوص بیماران صعب‌العلاج و مزمن، دغدعه‌ای برای تهیه داروهای مورد نیاز خود نداشته باشند و هزینه‌های فلاکت بار سلامت که به خاطر گرانی دارو به بیماران تحمیل می‌شود، به حداقل برسد.

تامین داروی بیماران صعب‌العلاج

عمده‌ترین بخش هزینه‌های درمان بیماران صعب‌العلاج به هزینه تامین دارو برمی‌گردد؛ داروهایی که گاه قیمت هر کدام از آنها به چند میلیون تومان می‌رسد.

اما به گفته رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، مجموع اعتبارات حمایت از قیمت دارو در سال 93 که شامل یارانه دارو می‌شود به 2400‌میلیارد تومان می‌رسد که حدود 10‌درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

با احتساب این یارانه دارویی می‌توان توقع داشت که در سال‌93، قیمت داروهای بیماران صعب‌العلاج کمتر از سال قبل باشد. همچنین این مقام مسئول تصریح کرده که امسال با توجه به افزایش اعتبارات بخش سلامت، فهرست داروهای تحت حمایت دولت افزایش می‌یابد و به حدود 300 قلم می‌رسد که جزئیات و اسامی آنها در آینده و پس از تفاهم وزارت بهداشت و بیمه‌ها اعلام می‌شود.

بنابراین با وجود یارانه دارویی و تحت پوشش قرار گرفتن بخش دیگری از داروهای بیماران صعب‌العلاج، می‌توان انتظار داشت که در سال 93، قیمت داروهای این گروه از بیماران با کاهش قابل ملاحظه‌ای مواجه شود.

سال گذشته نیز 1860 میلیارد تومان برای بازگرداندن بهای داروهای گران‌قیمت بیماران صعب‌العلاج به قیمت سال 90 اختصاص یافت و با استفاده از همین اعتبارات دارویی، حدود 200‌قلم داروی گران‌قیمت از جمله داروهای نازایی تحت حمایت دولت قرار گرفت.

امسال هم دولت اعلام کرده که این 200 قلم داروی تحت پوشش را به 300 قلم می‌رساند و با وجود این منابع مالی کافی، اگر امسال هم بیماران صعب‌العلاج برای تهیه داروهای ضروری‌شان به مشقت و تنگنای مالی بیفتند، در آن صورت دیگر باید ریشه مشکل را به مشکلی غیر از کمبود اعتبار نسبت داد.

بیمار صعب‌العلاج ساختگی نسازیم

در نیمه اول سال 92 که کمبود و گرانی دارو به اوج خود رسید و بحران دارویی به سیستم درمان تحمیل شد، برخی افراد سودجو با نسخه‌های جعلی، داروهای بیماران صعب‌العلاج را تهیه می‌کردند و سپس همان داروها را با قیمت بالاتری در بازار آزاد به فروش می‌رساندند.

نعمت‌الله منوچهری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر این‌که نگران اعتبارات اختصاص یافته به بیماران صعب‌العلاج است، به جام‌جم می‌گوید: ما از دولت انتظار داریم نسبت به بودجه‌های اختصاص یافته به بیماران صعب‌العلاج، مدیریت و نظارت بیشتری داشته باشد، جلوی بیماران صعب‌العلاج غیرواقعی بایستد و اجازه ندهد این بودجه‌ها به مسیر هرز برود.

منوچهری هشدار می‌دهد که اگر قرار باشد این افزایش اعتبارات برای درمان بیماران صعب‌العلاج، صرف خدمات‌پاراکلینیکی غیرضروری، افزایش کارانه و اضافه کار پرسنل درمانی و تجویزهای غیرمنطقی دارو از سوی پزشکان شود و به بودجه‌های پیشگیری توجه نشود، این افزایش اعتبارات نمی‌تواند دردی از بیماران صعب‌العلاج دوا کند.

پوشش کامل همه بیماران امکان‌پذیر نیست

آمار دقیقی از تعداد بیماران صعب‌العلاج در کشور نداریم، اما بر اساس آمارهای رسمی، هم‌اکنون حدود 300 هزار بیمار مبتلا به سرطان در کشور داریم که سالانه حدود 90 هزار نفر نیز به این تعداد اضافه می‌شوند.

عبدالرحمان رستمیان، عضو دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به جام‌جم می‌گوید: درست است که در سال 93 اعتبارات بهتری برای حمایت از بیماران صعب‌العلاج داریم، اما نباید توقع داشته باشیم که امسال هزینه درمان همه بیماران صعب‌العلاج به صفر برسد.

به اعتقاد این نماینده مجلس، تنها در صورتی که بودجه‌های اختصاص یافته به بیماران صعب‌العلاج در سال‌های آینده مشابه امسال باشد، در آن صورت می‌توان پیش‌بینی کرد که مشکل هزینه‌های کمرشکن درمان این بیماران به طور کلی حل شود و در سال‌های آینده نیز همه این بیماران را تحت پوشش دولت قرار دهیم، ولی اگر این افزایش اعتبارات فقط مختص امسال باشد و در سال‌های بعدی دوباره بودجه‌های درمان در اولویت دولت قرار نگیرد، آن‌گاه نمی‌توان انتظار داشت که مشکل هزینه‌های درمانی بیماران صعب‌العلاج، ختم به خیر شود.

لزوم حمایت از داروهای ساخت داخل

داروهای درمان بیماری‌های صعب‌العلاج در زمره داروهایی است که اغلب آنها از شرکت‌های خارجی به کشور وارد می‌شود و می‌توان گفت که بدون واردات داروهای بیماران صعب‌العلاج، تولید داخل توان برطرف کردن نیازهای دارویی بیش از 300 هزار بیمار صعب‌العلاج را ندارد.

به همین دلیل نیز امید می‌رود که بخشی از این افزایش اعتبارات در حوزه درمان بیماران صعب‌العلاج، به حمایت از تولیدات داخلی دارو معطوف شود.

البته درست است که در هیچ کشوری، خودکفایی صددرصد تولید دارو وجود ندارد و همه کشورها در تعامل با یکدیگر، نیازهای دارویی همدیگر را برطرف می‌کنند، اما رسیدن به سطح نسبی از خودکفایی دارو _ بخصوص تولید داروهای گران‌قیمت بیماران صعب‌العلاج - می‌تواند آرامش بیشتری را در بازار داخلی دارو به ارمغان بیاورد و همچنین با این رویکرد از خروج هنگفت ارز از کشور هم جلوگیری خواهد شد.

امین جلالوند - گروه جامعه