جستجوی کودکی در میان بازی‌های قدیمی

سرشار از خاطره‌های کودکی می‌شوی وقتی به یاد می‌آوری که با بچه‌های فامیل پاهای خود را در یک ردیف دراز می‌کردید و مهربانی روی پای شما آهسته می‌زد و این شعر را با آب و تاب می‌خواند و زمان گذشت چنانچه که بازی‌ها، قصه‌ها و ترانه‌ها هم در ایستگاه زمان متوقف شدند. لطفا از امروز تا آخر نوروز، پسورد مجازی خود را فراموش کنید. شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های رایانه‌ای، سرگرم‌شدن با گوشی همراه و... دوباره با هم بودن در دنیای واقعی را خاطره‌انگیز کنیم. اگر سفر می‌روید یا در خانه می‌مانید نزد پدر و مادر، سرگرمی‌های دسته‌جمعی بسیاری وجود دارد که می‌توان از آنها لذت برد. مهم نیست در یک آپارتمان 50 متری یا یک خانه حیاط‌دار هستید، بازی‌های ملی و محلی چنان تنوعی دارد که می‌توان کنار همدیگر بخندید و خاطره‌ها را تازه کنید... و اینک معرفی چند بازی هم برای داخل خانه و هم فضای باز...

بچین برنده شو

یکی دیگر از بازی‌هایی که از روزگاران پیشین بر جای مانده دوز بازی است. روش انجام آن به این‌گونه است که دو نفر 12 سنگ کوچک یا مشابه آن همچون حبوبات را انتخاب می‌کنند. نکته این که باید رنگ مهره‌های هر طرف بازی با نفر دیگر متفاوت باشد. سپس سه مربع داخل هم روی یک تکه کاغذ ترسیم کنید. مرحله بعد به نوبت مهره‌ها را روی تقاطع خطوط یک به یک قرار دهید. هر طرف بازی که موفق شود سه عدد از مهره‌ها را زودتر در یک خط مستقیم بچیند، برنده خواهد بود.

گل یا پوچ

نخست به دو گروه تقسیم شوید. مهره‌ای کوچک را در دست بگیرید و بی‌آن که دست خود را مخفی کنید با انجام حرکت‌های سریع مهره را در یکی از دستان خود مخفی کنید. طرف مقابل باید بدقت حرکت دست‌های شما را با چشم دنبال کند و سپس حدس بزند مهره در کدام دست شما قرار دارد. از خاصیت‌های این بازی افزایش تمرکز است.

اسم، فامیل

بازی اسم، فامیل یک بازی بسیار مهیج است که می‌تواند شادی و شیطنت بسیاری را برای بزرگ‌ترها و بچه‌ها به دنبال داشته باشد. این بازی که خیلی از ما در دوران کودکی آن را تجربه کرده‌ایم، بخشی از خاطرات شیرین کودکی‌هایمان را به خود اختصاص می‌دهد.

برای این بازی دسته‌جمعی بدون هیچ محدودیتی در تعداد شرکت‌کنندگان، فقط به یک کاغذ و یک قلم برای هر شرکت‌کننده نیاز دارید. روی کاغذها باید جدولی رسم شود که در ردیف اول هر جدول عناوین: اسم، فامیل (نام خانوادگی)، شهر، کشور، غذا، میوه، حیوان، رنگ، خودرو و... نوشته شده است.

در مرحله بعد با توافق همه شرکت کنندگان، یکی از حروف الفبا انتخاب می‌شود و با شروع بازی هر شرکت‌کننده باید بتواند مخفیانه و بسرعت ‌همه ستون‌های جدول را به گونه‌ای با کلمات پر کند که هر کلمه با حرف الفبای انتخاب شده شروع شود و برنده کسی است که بتواند در کمترین زمان ممکن همه ستون‌های جدول را با کلمات مناسب پر کند. به طور مثال اگر حرف «ب» انتخاب می‌شود باید در این جدول شرکت‌کنندگان اسم، ‌فامیل، ‌رنگ، ‌شهر و ‌حیوانی را انتخاب کنند که با حرف «ب» آغاز می‌شود. هر کس زودتر همه ستون‌ها را پر کرد، دستور توقف به دیگران می‌دهد و همه ناچارند دست‌از نوشتن بکشند. سپس همه شرکت‌کنندگان گرد هم جمع می‌شوند و امتیازاتی به کلمات نوشته شده هر فرد داده می‌شود که اگر کلمات استفاده شده صحیح و منحصر به فرد باشد و فقط یک نفر آن را به کار برده باشد، ‌۲۰ امتیاز خواهد گرفت و اگر این کلمه را چند نفر استفاده کرده باشند وتکراری باشد ده امتیاز به هر فرد داده می‌شود و در پایان بازی نیز جمع امتیاز ستون‌های هر شرکت‌کننده برنده نهایی را مشخص می‌کند.

بکش تا مربع شود

نام بازی، نقطه بازی است. حتما شما هم خاطرات زیادی از آن دارید، اما این را برای کودکان و نوجوانان نسل رایانه می‌نویسیم. بازی ساده و در عین حال باید با هوش و دقت انجام شود. نخست روی یک صفحه سفید تعدادی نقطه با فواصل یکسان بگذارید. بعد هر طرف به نوبت دو نقطه را به هم وصل کند. البته نباید هر بار بیش از یک خط رسم کرد. مگر زمانی که یکی از طرف‌ها موفق شود یک مربع را کامل کند. در این صورت به عنوان جایزه یا پاداش می‌تواند خط دیگری بکشد. باز اگر توانست با جایزه خود یک مربع دیگر را کامل کند، دوباره می‌تواند یک خط دیگر بکشد و این ادامه خواهد یافت. بازی تا ترسیم تمام نقطه‌ها و تبدیل آنها به مربع‌های کامل ادامه دارد.

جوراب بازی

این بازی در اصل با ده جوراب مردانه انجام می‌شود، اما شما می‌توانید به جای جوراب از چیزهای دیگر مانند کلاه یا پارچه استفاده کنید. روش انجام بازی به این‌گونه است که افراد به دو گروه تقسیم می‌شوند سپس جوراب‌ها در دو ردیف پنج تایی چیده می‌شوند. با انجام قرعه‌کشی شروع‌کننده بازی مشخص خواهد شد. او یک مهره را لای دستان خود به صورتی که دیده نشود نگاه می‌دارد و با حرکات سریع آنها را در ده جوراب به ترتیب می‌گرداند و در نهایت مهره را در یکی از آنها می‌گذارد. گروه مقابل باید حرکات دست او را با هوشیاری و تمرکز دنبال کنند و با مشورت در نخستین انتخاب جوراب اصلی را که مهره در آن قرار دارد تشخیص دهد که در این صورت ده امتیاز می‌گیرند و نوبت به بازی آنها می‌رسد؛ اگر آن را پیدا نکردند باید در این مرحله جوراب‌های خالی را بردارند و جورابی که حاوی مهره است به عنوان آخرین انتخاب بگذارند. با هر اشتباه تعداد جوراب‌های باقیمانده به عنوان یک امتیاز برای طرف مقابل محسوب می‌شود. این بازی تا امتیاز 101 ادامه دارد. این بازی ویژه کردستان است.

تاپ‌تاپ خمیر

از دو تا ده نفر می‌توانند در این بازی شرکت کنند. در مرحله اول یک نفر بزرگ‌تر (اوستا) یکی از بچه‌ها را در حالت سجده قرار می‌دهد. فردی که به حالت سجده رفته باید چشمان خود را ببندد. سپس اوستا دست یکی از بچه‌ها را بالا می‌برد و در حالی که به پشت او آرام می‌زند، این عبارت را می‌خواند: تاپ تاپ خمیر شیشه پرپنیر، دست کی بالا؟ اکنون باید بازیکن اسم شخصی را که دستش بالا برده شده است، حدس بزند. اگر درست حدس زد یک امتیاز به او تعلق خواهد گرفت و شخصی که دستش بالا برده شده بود، باید جای او را بگوید و اگر اشتباه بگوید، یک امتیاز منفی می‌گیرد و باید خودش بازی را تکرار کند، این بازی همچنان ادامه دارد تا زمانی که بازیکن درست حدس بزند. آخر بازی هم امتیازها جمع و نفر برنده مشخص خواهد شد.

یه قل دو قل

یه قل دو قل نوعی بازی دسته‌جمعی است که در این بازی نیز محدودیتی در تعداد شرکت کنندگان وجود ندارد. در این بازی از پنج قطعه سنگ کوچک که بتوان همه آنها را در کف دست جای داد، استفاده می‌شود. شکل بازی به این صورت است که در مرحله اول هر فرد شرکت کننده، پنج قطعه سنگ کوچک را به زمین می‌ریزد، یکی را برمی‌دارد و به هوا پرتاب می‌کند و در فاصله زمانی که سنگ پرتاب شده به پایین برسد، شرکت کننده باید یکی از سنگ‌های روی زمین را بردارد و سپس سنگی را که قبلا پرتاب کرده است، با همان دست ‌در هوا بگیرد و به این ترتیب برای مرحله اول این بازی که یه قل است باید تک تک سنگ‌ها را از روی زمین برچیند.

درمرحله دوم که «دو قل» است، شرکت کننده باید همه سنگ‌ها را روی زمین بریزد، ‌سنگی را انتخاب کند و به هوا پرتاب کند و در فاصله‌ای که سنگ پرتاب شده به پایین می‌رسد، باید بتواند با همان دست، سنگ‌ها را به صورت جفت و دوتایی از روی زمین بردارد و بعد با همان دست، سنگ پرتاب شده را در هوا بگیرد و بازی به همین شکل تا چهار قل ادامه پیدا می‌کند. بعد از آن برای مرحله پنجم که پنج قل است، باید چهار سنگ‌ را در کف دست جمع کرد و یکی از سنگ‌ها را به هوا پرتاب کرد و همزمان با انگشت سبابه همان دست کف زمین را لمس کرد و سپس سنگ پرتاب شده را در هوا گرفت. بعد از این شرکت‌کننده به مرحله نهایی راه پیدا می‌کند که باید همه سنگ‌ها را در کف دست جمع کند و همزمان همه را به هوا پرتاب کند و بتواند تعداد بیشتری از سنگ‌ها را پشت دست خود بگیرد و بر اساس تعداد سنگ‌هایی که پشت دست باقی می‌ماند، ‌امتیاز می‌گیرد.

بازی با اشکال

این بازی ویژه کودکان است. شما هم می‌توانید برای سر کار گذاشتن خود آن را انجام دهید! در یک رقابت از کودکان بخواهید تا به طور مثال وسایلی را که به شکل مربع است پیدا و روی آن انگشت بگذارند. هر کدام که زودتر این کار را انجام داد به او یک امتیاز بدهید.

شاه، دزد، وزیر

این بازی در نقاط مختلف ایران به شکل‌های گوناگون انجام می‌شود. برای اجرای آن باید حداقل چهار نفر حضور داشته باشند. نخست روی چند تکه کاغذ کلمات شاه، وزیر، جلاد و دزد نوشته می‌شود، سپس هر کدام یک کاغذ را بر می‌دارند تا نقش آنها مشخص شود، بعد شاه خطاب به دیگران می‌گوید چه کسی وزیر من است؟ و فرد مقابل با نشان دادن برگه، خود را معرفی می‌کند. آن گاه شاه خطاب به وزیر می‌گوید دزد را بیاب و حساسیت بازی از اینجا آغاز می‌شود، چون او باید از میان دو نفر باقیمانده دزد را پیدا کند، اگر وزیر دزد را درست انتخاب کرد شاه حکمی برای دزد صادر می‌کند که باید از سوی جلاد اجرا شود و اگر انتخاب دزد اشتباه باشد، جلاد باید فرمانی را که از سوی شاه صادر شده است برای وزیر اجرا کند. دوباره این کار پس از هر بار اجرای مجازات از نو تکرار می‌شود.

سنگ، کاغذ، قیچی

این یک بازی دو نفره است که از مشت دست به عنوان نماد سنگ، نشان دادن دو انگشت سبابه و وسطی به عنوان نماد قیچی و کف دست کاملا باز شده به عنوان نماد کاغذ استفاده می‌شود.

دو نفر بازیکن باید دست هایشان را به پشت سرشان برده و پنهان از چشم رقیب یکی از این نمادها را انتخاب کنند و همزمان با گفتن «سنگ، کاغذ، قیچی» در یک لحظه هرکدام دست خود را به عنوان یکی از نمادهای سنگ، کاغذ یا قیچی به دیگری نشان دهند.

در این بازی، کاغذ بر سنگ برتری دارد، سنگ بر قیچی برتری دارد و قیچی بر کاغذ. بنابراین شخص برنده کسی است که نمادی را با دستش نشان دهد که بر نماد فرد مقابل برتری داشته باشد. این بازی معمولا برای انتخاب فردی برای انجام کاری صورت می‌گیرد. به طور مثال اگر قرار است بین دو نفر یکی را مأمور خریدن نان کنید، می‌توانید از این بازی برای انتخاب فرد موردنظر استفاده کنید.

فاطمه حامدی‌خواه

ویژه‌نامه نوروزی جام‌جم

مهم نیست در یک آپارتمان 50 متری یا یک خانه حیاط‌دار هستید، بازی‌های ملی و محلی چنان تنوعی دارد که می‌توان کنار همدیگر بخندید و خاطره‌ها را تازه کنید...