نفت تا پایان امسال بورسی می‌شود

یاسر فلاح مدیر روابط عمومی بورس انرژی در خصوص وضعیت و عملکرد بورس انرژی در آستانه یک سالگی این بازار گفت: در حال حاضر یک سال از آغاز به کار بورس انرژی می گذرد و تصور رسیدن حجم معاملات به 4500 میلیارد ریال با وجودی که نفت خام در بورس عرضه نمی شود، غیرقابل باور است.

وی افزود: طی یک سال گذشته در نبود نفت کالاهایی همچون حلال، متانول، ایزوریسایکل و برش سنگین در بازار حامل های انرژی عرضه شد و البته برق به عنوان پای ثابت در این بازار پویا، دائمی و زنده حضور داشته بطوری که تا کنون 1000 میلیارد ریال برق معامله شده است.

فلاح تصریح کرد: شرکت ملی نفت در سوم آذر ماه 92 میعانات گازی را در بورس انرژی عرضه کرد که با موقیت همراه بوده و تا کنون در این مدت چهار ماه میعانات گازی پای ثابت بازار فیزیکی بورس انرژی است.

عرضه روزانه 13هزار بشکه میعانات در بورس انرژی

فلاح در خصوص عرضه روزانه میعانات گازی در بورس انرژی با عنوان اینکه نیروگاه های بخش خصوصی مشتری اصلی میعانات گازی هستند، خاطرنشان کرد: شرکت ملی نفت روزانه تا 13 هزار بشکه میعانات گازی را در بورس انرژی عرضه می کند و میزان آن بستگی به نیاز بازار متفاوت است و این نشان از این است که بازار شکل گرفته ساختار مناسبی دارد.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: بعد از عرضه موفقیت آمیز میعانات گازی در بورس انرژی شرکت ملی نفت در صدد برآمد نفت خام را نیز در بورس عرضه کند و در حال حاضر اقدامات مقدماتی آن در حال شکل گیری است.

وی توضیح داد: عرضه نفت خام در بورس انرژی در رینگ داخلی است و پالایشگاه های بخش خصوصی و مصرف کنندگان واقعی داخلی نفت را خریداری میکنند.

فلاح با اشاره به اینکه بعد از 10 سال عرضه نفت خام در بورس به واقعیت تبدیل می‌شود، خاطر نشان کرد: وزیر نفت دستور عرضه 10 هزار بشکه نفت خام را در بورس انرژی صادر کرده و اولین عرضه با دو تا سه هزار بشکه آغاز می‌شود و تا سقف 10 هزار بشکه خواهد رسید و میزان آن بستگی به تقاضای بازار و شرایط تحویل دهی از سوی عرضه کننده افزایش خواهد یافت.

وی نظام‌مند و شفاف بودن ساختار بورس را از جمله مزیت های فروش نفت در این بازار برشمرد و افزود: در بورس طرف خرید هم در تعیین قیمت سهیم است و همچنین زمانی که چند خریدار وجود داشته باشد رقابت به وجود آمده و قیمت‌ها بالا می‌رود و این امر به سود شرکت ملی نفت نیز هست.

نقدی بودن معاملات مزیت عرضه نفت در بورس انرژی

کارشناس بورس انرژی نقدی بودن معاملات در بورس را دیگر مزیت عرضه کالا در بازار بورس دانست و گفت: ساختار بورس به این شکل است که 10درصد معاملات نقداً و مابقی را نیز بورس تضمین میکند و به این ترتیب فروشنده و خریدار هر دو منتفع می‌شوند.

وی در ادامه به بند 13 سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب در زمینه اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و افزود: بر اساس فرمایش رهبری باید در روشهای فروش نفت تنوع ایجاد شود بنابراین عرضه نفت از طریق بورس یکی از روش های فروش نفت است که اگر اتفاق بیفتد اولین نمود سیاست اقتصاد مقاومتی را در بورس انرژی خواهیم دید.

مدیر روابط عمومی بورس انرژی همچنین مشارکت بخش خصوصی در فروش نفت را از دیگر مزیتهای عرضه نفت خام در بازار سرمایه دانست.

وی از عرضه نفت خام در بورس تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: در حال حاضر جلسات کارشناسی برای تعیین قیمت پایه نفت خام در حال انجام است و تا قبل از پایان سال 92 نفت خام در بورس انرژی عرضه خواهد شد.

بورسی شدن نفت نوید یخش قیمت گذاری ریالی نفت

همایون دارابی کارشناس بورس نیز با اشاره به اینکه در مسائل نفت نگاه به داخل ضعیف است، گفت: همواره اولویت وزارت نفت فعالیت خارجی و خرید و فروش و معاملات نفتی با خارج از کشور بوده است.

وی با اشاره به اینکه تا کنون اراده ای برای قیمت گذاری نفت به ریال وجود نداشته، افزود: عدم پیشرفت در سیاست های ابلاغی اصل 44 منجمله واگذاری و خصوصی سازی پالایشگاه ها، شفاف نشدن عرضه نفت در بورس از جمله مواردی است که عرضه نفت خام را در بورس دچار چالش کرده است.

دارابی خاطرنشان کرد: در صورتی که اراده مدیریتی بر اجرایی شدن سیاست های اقتصاد مقاومتی تاکید داشته باشد عرضه نفت در بورس باید مورد توجه ویِژه قرار گرفته و با این روند فرمایشات رهبری در اقتصاد مقاوتی مبنی بر اینکه (مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق ایجاد تنوع در روش‌های فروش) محقق خواهد شد.

تشکیل بورس نفت اولین بار در سال ۱۳۷۹ و در برنامه سوم توسعه در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت اما از آن زمان تا سال 1390 با گذراندن فراز و نشیب های فراوان هر بار بنا به دلایلی عرضه نفت خام در بورس اجرایی نشد.

در تیر ماه ۱۳۹۰‌، ۹ بار در بورس عرضه شد که تنها در یک مرتبه و در تاریخ ۲۶ مرداد همان سال معامله شد که میزان عرضه یک میلیون بشکه بوده و تنها ۵۰۰ هزار بشکه آن، توسط یکی از شرکت‌های تابعه وزارت نفت خریداری و مورد معامله قرار گرفت و از آن زمان تاکنون این معامله اولین و آخرین معامله نفت خام در بورس بوده است.

همزمان با کش و قوس های عرضه نفت خام در بورس تاسیس بورس برق هم در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت تا جایی که شورای عالی بورس تصمیم به تشکیل بورس انرژی گرفت و بر همین اساس سال گذشته معاملات بورس انرژی کلید خورد و برق، زغال سنگ و قطران در اولین روز کاری معامله شد تا امیدها برای معامله نفت و دیگر حامل های انرژی در ساختار بورس بیشتر شود.

امروز یک سال از تشکیل بورس انرژی می گذرد و 10 روز مانده به ملی شدن صنعت نفت و گذشت 13 سال از زمان طرح اولیه تاسیس بورس انرژی زمزمه های بورسی شدن نفت خام با جدیت بیشتر و صدایی بلندتر بگوش می‌رسد.

با توجه به تاکید مقام معظم رهبری در بند 13 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر «مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق ایجاد تنوع در روش‌های فروش» میتوان به آینده این بورس ونقش آفرینی آن در اقتصاد کشور کاملا خوش بین بود.

با تمام این تفاسیر درک قابلیت های این بورس برای ارتقای شفافیت، سلامت و انضباط مالی، تامین مالی و کمک به رشد وتوسعه پایدار کشور اگر کافی نباشد حتما لازم است و می‌توان به آینده این بورس ونقش آفرینی آن در اقتصاد کشور کاملا خوش بین بود.(ایلنا)