غیبت یک‌چهارم مشمولان از خدمت سربازی

این روزها متولدان سال‌های 74ـ73 در حالی به خدمت سربازی اعزام می‌شوند که در میانشان افرادی‌اند که متولد 1355 به بعد هستند، ولی تاکنون برای گذراندن دوران خدمت سربازی خود اقدام نکرده‌اند. این افراد که 25 درصد از کل مشمولان کشور را تشکیل می‌دهند، در صورت مراجعه برای خدمت سربازی می‌توانند از تسهیلاتی که برایشان در نظر گرفته شده، استفاده کنند.

سردار موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح درباره این افراد در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: این افراد نباید منتظر عفو باشند و بهتر است هرچه زودتر برای روشن شدن تکلیف وضع خدمت خود اقدام کنند.براساس قوانین جدید فرماندهان می‌توانند برای سربازانی که با تاخیر برای گذراندن خدمت سربازی مراجعه می‌کنند تقاضای بخشش اضافه خدمت کنند. البته سربازی که قصد دارد از این تسهیلات استفاده کند باید شایستگی خود را حین‌خدمت اثبات کند.

کمالی با اشاره به این‌که هشت درصد از مشمولان اصلا برای خدمت سربازی اقدام نمی‌کنند، می‌گوید: براساس قانون جدید هر شخصی که بیش از یک سال غیبت کند، فراری محسوب شده و اگر بعد از این مدت خودش مراجعه کرده یا دستگیر شود، علاوه بر اضافه خدمت باید در محاکم صالحه نیز محاکمه شود.

دلایل تاخیر سربازان

تا مدتی قبل که قوانین جدید وضع نشده بود تا حدود 20درصد مشمولان اصلا برای روشن شدن وضع خدمت سربازی خود اقدام نمی‌کردند، اما با اجرایی شدن قوانین جدید تعداد آنها به زیر 10 درصد رسیده است.

کمالی درباره این‌که چه عواملی سبب شده برخی از مشمولان برای خدمت سربازی مراجعه نکنند، عنوان می‌کند: عده‌ای هستند که ادعا می‌کنند هیچ نیازی به کارت معافیت یا پایان خدمت ندارند. آنها می‌گویند، نمی‌خواهیم جایی استخدام شده یا به خارج از کشور برویم. دلیل دیگری که وجود دارد امیدواری کاذبی است که برخی از افراد مسئول و غیر مسئول با اظهار نظر‌های خود درباره اصل سربازی در برخی از مشمولان به‌وجود می‌آورند.

به گفته کمالی، به این شکل مشمولان تصور می‌کنند ممکن است اگر چند سالی صبر کنند قوانین خدمت سربازی تغییر کند.

جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح می‌افزاید: برای نمونه مرکز پژوهش‌های مجلس اطلاعاتی را از اینترنت جمع‌آوری و به‌عنوان پژوهش ارائه کرده و می‌گوید خدمت باید داوطلبانه شود، در حالی که وقتی شخصی می‌خواهد تحقیق کند باید مسائل مختلف مانند تهدیدها و مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را بررسی کند.

دلیل دیگری که برای این ماجرا می‌توان مطرح کرد، این است که محرومیت‌های اجتماعی که قانون برای مشمولان فراری در نظر گرفته، ضمانت اجرایی مناسبی نداشته و برخی از مشمولان آنها را دور می‌زنند.

برای نمونه این افراد نمی‌توانند گواهینامه یا گذرنامه گرفته یا در بخش خصوصی و دولتی مشغول به‌کار شوند، اما برخی از شرکت‌ها از این افراد سوءاستفاده کرده و با حقوق پایین و بدون این‌که آنها را بیمه کنند مشمولان فراری را به کار می‌گیرند.

کمالی ابراز می‌کند: در مراکز دولتی و خصوصی به‌کارگیری سرباز غایب ممنوع است، اما برخی تخلف کرده و آنها را به‌کارمی‌گیرند براساس قانون جریمه این متخلفان برای بار اول هزینه سالانه یک سرباز حدود سه میلیون تومان و بار دوم هزینه سالانه سه سرباز است.

وی عنوان می‌کند: ما نمی‌خواهیم محرومیت‌های اجتماعی را برای مشمولان غایب بیشتر کنیم، زیرا سعی ما این است که قوانین مصوب شده اعمال شود.کمالی با اشاره به این‌که برخی از مشمولان غایب قوانین را دور می‌زنند، اظهار می‌کند: برای جلوگیری از این کار باید سیستم‌ها مکانیزه شود برای نمونه سازمان نظام وظیفه و گذرنامه سامانه مشترکی دارد که با شروع به کار آن دیگر مشمولان نمی‌توانند از کشور خارج شوند.

جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح در ادامه از افزایش حقوق سربازان متاهل خبر داد و افزود: قانونگذار 40 تا 90 درصد افزایش حقوق را برای سربازان به شرط تامین بودجه در نظر گرفته است. امسال 81 هزار تومان به حقوق سربازان متاهل اضافه کردیم و حق فرزند نیز به آنها پرداخت می‌شود.

 پزشکی؛ بیشترین معافیت

به گفته جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح حدود 25 درصد از موالید ذکور هر سال در شمول معافیت‌های دائم قرار می‌گیرند. این در حالی است که سالانه حدود 20 درصد از این افراد هم معافیت موقت مانند معافیت موقت برای ادامه تحصیل می‌گیرند.

وی ادامه می‌دهد: معافیت‌هایی مانند کفالت و ایثارگران شامل حال برخی از مشمولان می‌شود، اما در این بین بیشتر مشمولان معافیت پزشکی می‌گیرند.

کمالی با تاکید براین‌که فعلا هیچ برنامه‌ای برای گسترش معافیت‌ها و تغییر در قوانین نظام وظیفه وجود ندارد، تصریح می‌کند: یکی از سیاست‌های ما ثبات در قوانین نظام وظیفه است. به همین دلیل تاکید می‌کنم مشمولان منتظر اما و اگر‌ها نباشند و هرچه زودتر تکلیف وضع سربازی خود را روشن کنند.

کاهش اعزام به خدمت به دلیل کاهش موالید

رئیس سازمان وظیفه عمومی هم گفت: به دلیل کاهش موالید و ادامه تحصیل مشمولان، هم‌اکنون در کشور شاهد کاهش میزان اعزام به خدمت هستیم.

حمیدرضا صدرالسادات با بیان این‌که هوشمند کردن کارت‌ها شامل دو بخش کارت‌های معافیت و پایان خدمت بود، افزود: مهلت تعویض کارت‌های معافیت به اتمام رسیده، اما کسانی که تاکنون موفق به تعویض کارت‌های خود نشده‌اند، می‌توانند اقدام کنند؛ این افراد با ارائه کارت‌های قدیمی نمی‌توانند از هیچ‌گونه خدماتی استفاده کنند.

به گزارش مهر، وی درخصوص تعویض کارت‌های پایان خدمت، اظهار کرد: افرادی که از سال 70 به بعد کارت پایان خدمت دریافت کرده‌اند، تا پایان ماه مهر مهلت دارند برای تعویض کارت‌های خود اقدام کنند. ضمن این‌که در سه ماهه اول امسال موفق شدیم هفت باند جعل کارت‌های معافیت و پایان خدمت را شناسایی و دستگیر کنیم.

وی درباره به کارگیری سربازان بر اساس تخصص آنان عنوان کرد: توصیه رهبر معظم انقلاب و تدبیر ستاد کل نیروهای مسلح بر به کارگیری سربازان براساس مهارت و تخصص آنان است؛ البته تخصیص سربازان براساس مهارت‌ها در دست ستاد کل نیروهای مسلح است که آنان را تقسیم می‌کنند؛ تخصص همه سربازان در این سازمان مورد نیاز نیست.

صدرالسادات درخصوص بیشترین تخصص‌های لازم سربازان یادآور شد: رشته‌های فنی، علوم انسانی و پزشکی بیشترین استفاده را در نیروهای مسلح دارد، خوشبختانه با بازبینی و برنامه‌هایی که در این سازمان انجام شده در آینده در این خصوص وضع بهتری را شاهد خواهیم بود.

رئیس سازمان وظیفه عمومی با اشاره به موضوع حقوق سربازان تصریح کرد: افزایش حقوق سربازان تصویب شده، اما متاسفانه به دلیل کمبود اعتبارات دولت، این امر هنوز اجرایی نشده است. میزان افزایش حقوق از حقوق کارکنان کادر نیروهای مسلح تبعیت می‌کند.

مهدی آیینی - گروه جامعه