مردم ترکیه از سال 2002 و آمدن دولت اسلام گرای حزب عدالت و توسعه به نخست وزیری اردوغان در چارچوب اجرای خواسته های اسلامی و منطقهای شان به حمایت از دولت پرداختند.
اکثریت مردم ترکیه همواره تأکید دارند که خواستار اجرای شریعت اسلامی در کشورشان و رویکرد دولتمردان به همگرایی با همسایگان و در نهایت کل جهان اسلام هستند.
دولت اردوغان در 10 سال نخست کاری خود در این مسیر حرکت کرد که با استقبال و حمایت مردم همراه بوده است.
اردوغان در دو سال گذشته با رویکرد به غرب و صهیونیستها و دوری از جهان اسلام و همسایگان به نوعی در مسیر خیانت به جهان اسلام قرار گرفت که نمود آن را در ناآرامیهای سوریه و عراق و حتی توطئههای پنهان و آشکار علیه ایران و فلسطین می توان دید.
اکنون ترکیه در حالی ناآرام شده که رفتارهای اردوغان با معترضان را می توان ابعاد جدید خیانت اردوغان به جهان اسلام دانست.
هر چند که اسلام گرایی دولتمردان ترکیه با اسلام گرایی حقیقی فاصله بسیار دارد و برگرفته از تفکرات سکولار و به نوعی جدایی دین از سیاست است، اما به هر تقدیر رویکردهای سالهای نخست دولت ترکیه نقطه امیدی را در منطقه در حوزه اسلام گرایی به راه انداخت.
با توجه به جایگاه ترکیه در اروپا و آفریقا و حتی در جمع کشورهای عربی این حقیقت را نمیتوان نادیده گرفت که نام اسلام گرایی دولتمردان ترکیه تا حدودی در رشد اسلام گرایی در اروپا و نگرش ملتهای حوزه پیرامونی و فراپیرامونی ترکیه( آفریقا) تأثیرگذار بوده است.
این امر را در استقبال کشورهای عربی شمالآفریقا از ساختار ترکیه پس از تحقق بیداری اسلامی در این کشورها می توان مشاهده کرد بویژه این که نگاه پان عربیسم و عربیت کشورهای عربی مانع از آن بوده تا آنها به الگوی اسلام اصیل یعنی جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به تعالی گرایش همه جانبه داشته باشند.
تحرکات غرب برای القا این تصور که اسلام ناب سیاسی همان اسلام ترکیهای است که در ارتقای جایگاه ترکیه در این کشورها تأثیر گذار بوده است. غرب برای جلوگیری از اسلام اصل انقلاب اسلامی ایران به ترویج اسلام گرایی ترکیهای پرداخته و سعی کرده تا آن را الگوی ملتها معرفی کند.
نکته مهم در رفتار غرب آن است که همزمان با اوج گیری اعتراضات در ترکیه و رویکرد دولت به سرکوب مردم ، غرب تلاش کرده تا از این مسئله برای به چالش کشاندن اسلام در منطقه و جهان استفاده کند.چنانکه ذکر شد آمریکا سالها ترکیه را محور اسلام گرایی معرفی کرده است لذا هر رفتاری از سوی سران ترکیه به عنوان رفتاری از سوی یک دولت اسلامی معرفی میشود چنانکه سازش دوباره اردوغان با صهیونیستها را سازش یک دولت اسلامی با صهیونیست ها عنوان کردهاند.
اکنون با برجسته سازی سرکوبگریهای صورت گرفته در ترکیه و حتی ابراز نگرانی در قبال این مسئله برای تشدید توجهات جهانی به وضعیت درونی ترکیه، غرب تلاش کرده تا دو اصل را اجرایی سازد.
نخست آنکه به ملتهایی که با بیداری اسلامی همراه بوده و به دنبال الگو گیری از ترکیه بودهاند چنان تفهیم می کند که حکومت اسلامی در نهایت به سمت دیکتاتوری و سرکوب پیش میرود پس ضرورتی برای تشکیل حکومت اسلامی وجود ندارد و در نهایت غرب ترویج فرهنگ سکولار و لائیک را برای این جوامع اجرا میسازد.
دوم آنکه غرب با برجسته سازی سرکوب مردم ترکیه در رسانه و برجسته سازی نام اسلام گرایی دولتمردان ترکیه تلاش دارد تا چهرهای از اسلام را به جهانیان نشان دهد تا از یک سو توجیهی برای انزوای مسلمانان در غرب باشد و از سوی دیگر جنگ طلبیهای غرب برای سلطه بر کشورهای اسلامی و حتی مخالفت غرب با بیداری اسلامی ملتها را توجیه کند.به عبارت دیگر میتوان گفت که اردوغان با رویکرد به سرکوب مردم خیانتی دوباره به جهان اسلام داشته است و آن تخریب جایگاه جهانی اسلام به عنوان دین رفعت و مردم سالاری و نمایش چهره ای غیر مردمی از آن می باشد. اقدامی که پیامدهای آن کمتر از خیانتی که ترکیه با تقابل با سوریه علیه جهان اسلام داشته نخواهد بود.
در جمع بندی کلی از آنچه ذکر شد می توان گفت که سرکوبگریهای صورت گرفته در ترکیه چالشی دیگر برای جهان اسلام است بویژه اینکه غرب و جریان سکولار برآنند تا از این تحولات به عنوان نمادی از رفتار حکومت اسلامی با مردم استفاده نمایند تا در لوای آن به اهداف ضد اسلامی خود در منطقه و جهان دست یابند که سرکوب مردم ترکیه آنها را بیش از پیش به اهدافشان سوق می دهد.
قاسم غفوری-جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛