آنهایی که می آیند آنهایی که نمی آیند

اگرچه زمان رسمی ثبت‌نام نامزدها برای انتخابات ریاست‌جمهوری، اردیبهشت اعلام شده است، اما در این دوره نیز همچون دوره‌های گذشته، مدت‌ها قبل از زمان رسمی ثبت‌نام، نامزدهای انتخاباتی، فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند تا میزان اقبال جامعه به خودشان را ارزیابی کنند. از چهره‌های سرشناسی چون علی‌اکبر ولایتی، حدادعادل و محسن رضایی در میان این نامزدهای غیررسمی وجود دارند تا افرادی چون حسن سبحانی و مصطفی کواکبیان که برخی در تائید شدن «رجل سیاسی» بودن آنها از سوی شورای نگهبان تردید دارند. کسانی هم هستند همچون خاتمی و آیت‌الله هاشمی که در معرض نامزدی احتمالی هستند.

برخی از این چهره‌ها از جمله ولایتی، حدادعادل و قالیباف یا باهنر، آل‌اسحق و متکی در قالب ائتلاف، پا به این عرصه گذاشته‌‌اند و بقیه نیز به صورت مستقل و البته با گرایش‌های سیاسی خاص خود در این میدان حضور یافته‌اند.حضور این نامزدهای غیررسمی تاکنون به حدود 30 نفر می‌رسد که البته می‌توان انتظار داشت که برخی از آنها در ادامه به نفع فرد دیگری از حضور در رقابت کنار بکشند یا این ‌که نتوانند صلاحیت لازم را از سوی شورای نگهبان به‌دست بیاورند. در دوره‌های گذشته انتخابات نیزگرچه تعداد نامزدها در ابتدا بالا بوده است،‌اما تعداد آنهایی که توانسته‌‌اند به مرحله نهایی برسند، هرگز دورقمی نبوده است.

ریش‌سفید فرهنگ و سیاست در میدان

اکنون غلامعلی حدادعادل را می‌شود از ریش‌سفیدهای نوظهور اصولگرایان دانست. بعد از نسل قدیمی ریش‌سفیدان اصولگرا مانند عسگراولادی، اکنون حدادعادل است که ریش‌سفیدی می‌کند. بعد از ناکامی در ریاست مجلس هشتم و نهم در برابر علی لاریجانی او زمین بازی خود را در سیاست تغییر داد. حدادعادل در مقام رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس سعی کرد در قضیه سعید مرتضوی دولت و مجلس را آشتی بدهد، میان اصولگرایان حکمیت کند و ائتلاف سیاسی و تشکیلاتی برقرار کند تا چالش‌های درون اصولگرایان را مدیریت کند. حدادعادل در کنار قالیباف و ولایتی با ائتلاف 2+1 به میدان آمده است. بجز طیف سنتی اصولگرایان، حدادعادل مورد حمایت بسیاری دیگر از اصولگرایان ازجمله جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی است.

هاشمی در برابر آزمونی دیگر

آیـــت‌الله هاشمی‌رفسنجانی یکی از افرادی است که در معرض نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد. البته فرزندان او در گفت‌وگوهایی تاکید کرده‌اند که او نامزد نخواهد شد، اما با وجود این برخی چهره‌های سیاسی تلاش دارند تا او را به میدان انتخابات بفرستند. او چندی قبل طرح دولت وحدت ملی را مطرح کرد که چندان مورد اقبال واقع نشد و بعد هم در یکی دو سخنرانی از انتخابات آزاد سخن گفت که این موضوع نیز انتقادهایی را به دنبال داشت.

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی که سابقه دو دوره ریاست‌جمهوری و دو دوره ریاست مجلس را در کارنامه دارد و در حال حاضر نیز ریاست مجمع تشخیص مصلحت را برعهده دارد، این روزها در سخنرانی‌های مختلف، انتقادهای خود از دولت را به شکلی شفاف‌تر بیان می‌کند.

بسیاری از چهره‌های سیاسی، وجود آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات 84 را یکی از دلایل پیروزی احمدی‌نژاد در مرحله دوم این انتخابات می‌دانند و بر همین اساس به او توصیه می‌کنند که این تجربه را مجددا تکرار نکند، اما با وجود این توصیه‌ها و مخالفت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی با درخواست‌ها برای نامزدی در انتخابات، نمی‌توان مطمئن بود که شاهد نامزدی این پیر دنیای سیاست در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده نباشیم.

دیپلمات معتمدی که با ائتلاف می‌آید

علی‌اکبر ولایتی، 16 سال وزیر خارجه بود و اکنون در مقام مشاور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب در دیپلماسی پنهان و آشکار ایران حضور دارد. جمع این سال‌ها بعلاوه مقبولیتی که ولایتی بین رجال سیاسی کشور دارد، او را ترغیب کرده است که حتما به میدان بیاید و حتی پیشنهاد تشکیل ائتلاف 2+1 را به قالیباف و حداد بدهد.

پرونده هسته‌ای و حواشی آن مثل تحریم‌ها بی‌تردید یکی از اولویت‌های رئیس‌جمهور آینده خواهد بود و ولایتی هفتاد ساله حتما در این مورد حرف‌هایی برای گفتن دارد، برخلاف بسیاری از نامزدها، ولایتی مخالف جدی ندارد و این شاید به شانس بزرگ او تبدیل شود.

شهرداری که می‌خواهد کشورداری کند

محمدباقر قالیباف، چهل و هشت ساله، فرمانده پیشین نیروی هوایی سپاه، فرمانده پیشین نیروی انتظامی و شهردار فعلی پایتخت از معدود اصولگرایانی است که به سبد رای سنتی و معلوم اصولگرایان اکتفا نکرده است. قالیباف چشم امیدی به جذب آرای طبقه متوسط و نخبگان دارد و همین برگ برنده او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم است.

حضور هشت ساله در شهردای تهران، فعالیت های عمرانی قابل توجه در شهر تهران، سازوبرگ رسانه‌ای و حضور در ائتلاف 2+1 هم به او فرصتی مناسب برای عرض اندام سیاسی داده است.

اگر قالیباف رئیس‌جمهور شود، دومین رئیس‌جمهوری خواهد بود که بعد از احمدی‌نژاد از خیابان بهشت به پاستور نقل مکان می‌کند.

وزیر اخراجی به دنبال ریاست جمهوری

نام متکی به نوعی با کشور سنگال گره خورده است. منوچهر متکی که یکی از طولانی‌ترین دوره‌های وزارت را در دولت احمدی‌نژاد داشت سرانجام در زمان سفری کاری که در سال 89 به سنگال داشت از کار برکنار شد تا خبر عزلش را از مقامات سنگالی بشنود.

او در انتخابات مجلس نهم به جبهه متحد اصولگرایان پیوست و برای رسیدن اصولگرایان به وحدت تلاش کرد، اما خودش در آن انتخابات نامزد نشد.

او در دوره‌های اول و هفتم مجلس، نماینده بود و در انتخابات سال 84 در ستاد انتخاباتی علی لاریجانی فعال بود. متکی چندی قبل در نامه‌ای به مردم ایران، حضور خود را به عنوان یکی از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم اعلام کرد تا یکی از نامزدهایی باشد که قبل از عید، تکلیف مردم را در مورد آمدن یا نیامدنش روشن کند.

جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز از متکی به عنوان یکی از گزینه‌های خود برای انتخابات یاد کرده است.

نائب رئیس، با لابی گسترده

محمدرضا باهنر، نماینده‌ای که بجز مجالس اول و ششم، در سایر دوره‌ها حضور داشته است یکی دیگر از افرادی است که حضور خود در انتخابات ریاست‌‌جمهوری را اعلام کرده است. باهنر دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین است و در دوره‌های اخیر، معمولا در قامت نایب ‌رئیسی مجلس انجام وظیفه کرده است. او سیاستمداری است که از لابی گسترد‌ه‌ای برخوردار است و در مجلس‌های مختلف، معمولا توانسته در رایزنی‌هایی که با نمایندگان داشته، نظراتش را در طرح‌ها و موضوعات مختلف در مجلس دخالت دهد. او که بتازگی نامزدی خود را اعلام کرده است چندی قبل گفته بود که از سوی جبهه پیروان به عنوان یکی از گزینه‌ها برای انتخابات برگزیده شده و اخلاقا صحیح نمی‌داند که به اعضای این جبهه پاسخ منفی بدهد.

سیاستمدار محجوب

سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد، برادر آزاده معروف مرحوم ابوترابی است که چهره‌ای بسیار شبیه به برادر نیز دارد. او سیاست‌ورزی را کمتر از یک دهه قبل با نمایندگی مردم قزوین شروع کرد و امروز با وجود آن‌که عضو هیچ کدام از دو فراکسیون عمده مجلس نهم نیست، نایب رئیس مجلس است.

تجربه دو دوره نایب رئیسی مجلس، پیوند با روحانیت، شهره بودن به داشتن شخصیت اخلاقی، مقبولیت در میان اصولگرایان، او را در آستانه این تصمیم قرار داده است که بخت خود را در میدان انتخابات یازدهم بسنجد. البته هنوز حضور او قطعی نشده است.

روحانی اصولگرای تکنوکرات با شعار قانونگرایی

مصطفی پورمحمدی، معاون خارجی وقت وزارت اطلاعات و وزیر کشور دولت اول احمدی‌نژاد که بلافاصله بعد از خروج از دولت در سال 1387 به دستگاه قضایی نقل مکان کرد و ریاست سازمان بازرسی کل کشور را به‌عهده گرفت، جزء افرادی بود که خیلی زود از وی به عنوان نامزد ریاست جمهوری یاد شد.

ترجیع‌بند سخنان انتخاباتی و انتقادی پورمحمدی در ماه‌های اخیر قانون‌شکنی دولت احمدی‌نژاد بوده است.

پورمحمدی از سوی دیگر معاونت سیاسی آیت‌الله مهدوی کنی در جامعه روحانیت مبارز را هم به‌عهده دارد و می‌تواند برای کسب اولین منصب انتخابی خود روی حمایت طیفی از روحانیون هم حساب کند.

روحانی با شعار اعتدال

حسن روحانی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام که تا قبل از دوم خرداد 1376 یکی از چهره‌های مدرن جناح راست محسوب می‌شد، بعد از دوره اصلاحات، ترجیح داد به یک روحانی میانه‌رو نزدیک به هاشمی‌رفسنجانی شناخته شود.

حسن روحانی از جمله نامزدهایی است که «حضور قطعی» خود را در انتخابات یازدهم اعلام کرده است. او نیز انتقاد از سیاست خارجی و اقتصادی احمدی‌نژاد را در دستور کار خود قرار داده است. حسن روحانی همچنان عضو جامعه روحانیت مبارز است و سابقه مدیریت پرونده هسته‌ای در سال‌های 84 ـ 1382 را در کارنامه خود دارد. شاید یکی از داغ‌ترین مناظره‌های احتمالی انتخابات یازدهم، مناظره سعید جلیلی و حسن روحانی بر سر موضوع هسته‌ای باشد.

به دنبال فراهم کردن فضا

اسحاق جهانگیری، متولد سال ۱۳۳۶ در سیرجان است. جهانگیری در سال ۱۳۶۳ در انتخابات دومین دوره مجلس از حوزه انتخابیه جیرفت به نمایندگی رسید و در دوره سوم مجلس نیز به عنوان نماینده جیرفت در مجلس حضور داشت.وی در سال ۱۳۷۱ در دولت هاشمی‌رفسنجانی به سمت استاندار اصفهان منصوب شد و به جای غلامحسین کرباسچی نشست. جهانگیری از موسسان کارگزاران سازندگی و ‌اکنون عضو شورای مرکزی این حزب است.با پیروزی سیدمحمد خاتمی در انتخابات، جهانگیری به عنوان وزیر معادن و فلزات منصوب شد و در هر دو دوره ریاست‌جمهوری خاتمی وزیر صنایع و معادن بود.او در مورد نامزدی خود در انتخابات ریاست‌جمهوری اظهارنظر چندانی نکرده است، اما به عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات مطرح است.

جهانگیری، این روزها فعالیت‌های سیاسی خود را بیشتر کرده و چندی قبل نیز به همراه دو نفر دیگر از اصلاح‌طلبان با رهبر معظم انقلاب دیدار و گفت‌وگو داشت.

چهره اقتصادی موتلفه

یحیی آل‌اسحق که سابقه‌ای سی ساله مدیریتی در اقتصاد ایران دارد، درسال ۱۳۶۰ با تصدی مدیریت مرکز تهیه و توزیع منسوجات به دولت پیوست و به عنوان معاون حبیب‌الله عسکراولادی در وزارت بازرگانی مشغول به فعالیت شد. او پس از آن در وزارت دفاع و وزارت صنایع و معادن نیز به عنوان معاون وزیر اشتغال داشت، اما سابقه وزارت او به دوران دولت دوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی برمی‌گردد که آل‌اسحق، سکانداری وزارت بازرگانی را برعهده گرفت.وی دو بار در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۹ در انتخابات اتاق‌های بازرگانی شرکت کرد و موفق شد به عنوان نماینده بخش خصوصی وارد اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران شود. آل‌اسحق که اکنون ریاست اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران را عهده‌دار است، به عنوان گزینه حزب موتلفه به جبهه پیروان معرفی شده است و در کنار محمدرضا باهنر، متکی و پورمحمدی به عنوان گزینه‌های انتخاباتی جبهه پیروان در فضای انتخاباتی کشور مطرح است.

چهره هایی که شاید بیایند

به جز افرادی که حضور خود را به صورت رسمی و یا تلویحی در انتخابات ریاست جمهوری آینده اعلام کرده اند، برخی چهره ها هم هستند که گرچه تا کنون در این زمینه اظهار نظری نکرده اند، اما برخی جریان ها و تشکل های سیاسی به دنبال تشویق آنها برای حضور در عرصه رقابت انتخابات ریاست جمهوری هستند. ازمهم ترین آنها سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی است که جبهه پایداری بشدت در حال رایزنی برای متقاعد کردن اوست.

کامران باقری لنکرانی ، وزیر بهداشت دولت نهم و سخنگوی جبهه پایداری نیز از جمله همین افراد است در این فهرست همچنین می توان به چهره ای چون علیرضا زاکانی ، نماینده تهران در مجلس و محمد علی نجفی، عضو اصلاح طلب شورای شهر تهران اشاره کرد.

سردار بختیاری با شعار اقتصادی

محسن رضایی یا به تعبیر عامیانه‌تر و مرسوم‌تر «آقا‌محسن» برای بار سوم است که بخت خود را در انتخابات ریاست‌جمهوری می‌سنجد، اما برخلاف دو انتخابات سال 84 و 88، محسن رضایی تبلیغات و سفرهای انتخاباتی را به هفته‌های آخر موکول نکرد و اکنون ماه‌هاست که سفرهای انتخاباتی خود را در استان‌های زاگرس‌نشین ادامه می‌دهد. محسن رضایی در فضای مجازی نیز یکی از پرحجم‌ترین تبلیغات را دارد.

ایجاد فدرالیسم اقتصادی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین رویــکرد فــرمانده پیشین سپاه در انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد بود.

مخالف جدی تحریم انتخابات

این چهره سیاسی معتدل از دیار بادگیرهاست. محمدرضا عارف در سال 1330 به دنیا آمده و مسئولیت‌های زیادی تاکنون داشته است. عارف در دولت سیدمحمد خاتمی به معاون اولی برگزیده شد و در این مسئولیت، حضوری بی‌حاشیه داشت.

عارف از چندی قبل، فعالیت‌های سیاسی خود را گسترده کرده و با حضور در جمع دانشجویان و اقشار مختلف دیگر، ضمن انتقاد از سیاست‌های دولت فعلی، راهکارهایی برای حل مشکلات ارائه می‌کند.

او البته اعلام کرده که هنوز حضورش در انتخابات قطعی نیست و در صورتی که اصلاح‌طلبان با محوریت سیدمحمد خاتمی به اجماع برسند از آن تبعیت می‌کند. با توجه به تلاش اصلاح طلبان در متقاعد کردن خاتمی برای نامزدی عملا حضور عارف بستگی تام به حضور یا حضور نیافتن خاتمی پیدا کرده است.

عارف همواره یکی از منتقدان جدی آن دسته از اصلاح‌طلبان است که به دنبال مسائلی از جمله تحریم انتخابات بوده و معتقد است که حتی اگر حضورش تنها 10درصد در حضور پرشکوه مردم تاثیرگذار باشد، باید در انتخابات شرکت کند.

وزیر مسکن دهه 60، رئیس‌جمهور دهه 90؟

محمد سعیدی‌کیا، وزیر وقت راه و مسکن و مسئول بنیاد مسکن در دولت‌های موسوی، هاشمی و مسئول بازسازی شهر زلزله‌زده بم در دولت خاتمی، یکی از چهره‌هایی بود که خیلی زود در میانه سال 1391 برای حضور در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری اعلام آمادگی کرد.حضور او در دولت‌های مختلف نشان‌دهنده روحیه خاص و صرفا اجرایی و ستادی سعیدی‌کیاست، اما سعیدی‌کیا که به پرکاری و بی‌حاشیه بودن در کابینه‌های مختلف معروف بود، چطور تصمیم گرفته است بدون حمایت حزبی و تشکیلاتی، بدون داشتن رسانه وارد انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم شود، چندان روشن نیست.سعیدی‌کیا از جمله نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است که سفرهای انتخاباتی خود را به‌صورت منظم و هدفمند در دانشگاه‌های سراسر کشور آغاز کرده است.

نامزد ناکام انتخابات مجلس

مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردم‌سالاری که در انتخابات مجلس نهم نتوانست از حوزه سمنان به مجلس راه یابد، این روزها به دنبال رسیدن به پاستور است. چندی قبل پس از برگزاری کنگره حزب مردم‌سالاری، اعلام شد که این حزب او را به عنوان نامزد مورد حمایت خود برای انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی کرده است.

درخواست ها به حد نصاب رسید

علی فلاحیان، وزیر اطلاعات دولت ‌آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی یکی دیگر از چهره‌هایی است که نامزدی خود را برای انتخابات اعلام کرده است. وی چندی قبل اعلام کرد درخواست‎ها از او برای اعلام نامزدی در انتخابات به حد نصاب رسیده است و به همین دلیل وی نامزد این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد شد.

اصلاح طلب پایبند به اصول

محمد شریعتمداری، چهره‌ای اقتصادی است که به‌واسطه حضورش در دولت خاتمی، یکی از نامزدهای اصلاح‌طلب انتخابات ریاست‌‌جمهوری محسوب می‌شود.

او در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 76 در جمعیت دفاع از ارزش‌ها به دنبال ریاست‌جمهوری ری‌شهری بود، اما پس از ناکامی ری‌شهری، از سوی خاتمی در دولت به کار گرفته شد و در سال‌های 76 تا 84، مسئولیت وزارت بازرگانی را برعهده داشت. شریعتمداری درباره کنار کشیدن خود از نامزدی در انتخابات گفته است: اگر آقایان هاشمی‌رفسنجانی، خاتمی، ناطق و حسن خمینی نامزد شوند کنار می‌کشم.

اقتصاددان مستقل اصولگرا

حسن سبحانی، نماینده مردم دامغان در مجلس هفتم و هشتم، اقتصاددان اصولگرایی است که ترجیح داده است به صورت منفرد و مستقل به عرصه سیاست و صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم وارد شود.

بسیاری از خبرنگاران و نماینده‌های مجلس تذاکرات و نطق‌های آرام، اما انتقادی سبحانی را در پارلمان به یاد دارند که البته چندان برد رسانه‌ای و ژورنالیستی پیدا نمی‌کرد. شاید سبحانی بیشتر به فرصت حضور در تبلیغات انتخاباتی و بیان دغدغه‌ها و هشدارهای اقتصادی‌اش می‌اندیشد تا احتمال برنده شدن در این رقابت سخت.

پا به توپ شدن آقای خاص با پاس احمدی‌نژاد

اکنون دیگر همه می‌دانند که نظر احمدی‌نژاد در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری روی اسفندیار رحیم‌مشایی است. مشایی در طول هشت سال ریاست جمهوری احمدی‌نژاد مانند سایه در کنار او بوده است، اکنون این سایه می‌خواهد از حاشیه به متن بیاید. احمدی‌نژاد که ریاست جمهوری خود را مدیون سر دادن شعار عدالت و جذب آرای طبقات آسیب‌پذیر بود، قصد دارد ـ به‌زعم خود ـ با یک پاس طلایی مشایی را با شعار ملی‌گرایی پا به توپ کند تا گل دیگری برای تیم احمدی‌نژاد رقم بخورد؛ هرچند حرف و حدیث‌ها درباره تائید صلاحیت مشایی زیاد است، اما تا فهرست نامزدهای نهایی از سوی شورای نگهبان اعلام نشود، نمی‌توان از حضور یا حضور نیافتن اسفندیار دولت احمدی‌نژاد مطمئن بود.