مواظب مرواریدهایتان باشید

برنامه غذایی ضدپوسیدگی دندان‌ها

اگر چه نمی‌توان برنامه غذایی خاصی را یافت که به دندان‌ها آسیب نرساند و بطور کلی از آنها محافظت کند، اما میزان تاثیر مواد غذایی مصرفی بر سلامت دندان‌ها با هم متفاوت است. تغذیه درست از دو جهت اهمیت دارد؛ اول این که سبب تامین مواد مورد نیاز دندان‌ها و در نتیجه تقویت آنها می‌شود و دوم این که با مصرف نکردن غذاهایی که سبب تحریک رشد باکتری‌های دهانی می‌شود، از سلامت دندان‌ها در برابر عوامل خارجی محافظت می‌کند. دندان‌ها در اصل نوعی استخوان هستند که البته به دلیل عملکردشان از مقاومت و دوام بیشتری برخوردارند، اما موادی که سبب تقویت استخوان‌ها می‌شود، برای تقویت دندان‌ها نیز موثر است. توجه به این موارد برای سلامت دندان‌ها ضروری است:

کلسیم: اصلی‌ترین عنصر سازنده استخوان‌ها و البته دندان‌ها کلسیم است. کلسیم سبب استحکام و دوام شکل ساختاری دندان می‌شود. شاید خیلی‌ها فکر کنند، پس از دوران کودکی که دندان‌ها به حداکثر میزان رشد خود رسید دیگر نیازی به مصرف کلسیم نیست. با این که اوج نیاز به دریافت کلسیم در دوره شکل‌گیری دندان‌ها و استخوان‌ها است، اما این اعضای بدن پس از رشد حداکثری در دوره کودکی و نوجوانی همچنان نیازمند دریافت کلسیم هستند. در واقع بدن به‌طور پیوسته از استخوان‌ها و دندان‌ها کلسیم می‌گیرد و کلسیم دریافتی جدید را جایگزین می‌کند.

ویتامین D: ویتامین D مکمل کلسیم است. با این که این ویتامین به خودی خود سبب افزایش استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها نمی‌شود، اما میزان کلسیم ذخیره شده در آنها را افزایش می‌دهد. اگر ویتامین D وجود نداشت، کلسیم دریافتی جذب بافت استخوان نمی‌شد. در نتیجه برای داشتن دندان‌های سالم، مصرف میزان مناسبی از این ویتامین در کنار مصرف کلسیم ضروری است. امروزه بسیاری از محصولات لبنی و نیز مواد غذایی دیگر با ویتامین D غنی می‌شوند.

ویتامین C: این ویتامین برای سلامت بافت‌های متصل‌کننده نظیر لثه نقشی حیاتی دارد. یکی از علائم اولیه کمبود ویتامین C عبارت است از دردناک بودن لثه‌ها که با کمترین تحریکی دچار خونریزی می‌شود. ویتامین C در بسیاری از میوه‌ها به ویژه انواع مرکبات یافت می‌شود.

فلوراید: این ماده بیشترین تاثیر را بر سلامت دندان‌ها دارد. پژوهش‌ها نشان داده است، ساکنان مناطقی که فلوراید به آب آنها اضافه می‌شود، کمتر دچار پوسیدگی دندان می‌شوند. بسیاری از خمیر دندان‌ها نیز دارای این ماده هستند.

شکل‌گیری پلاک در دندان‌ها یکی از اصلی‌ترین علل بروز بسیاری از مشکلات برای دندان‌ها است. باکتری ایجادکننده پلاک از مواد قندی به جا مانده روی دندان‌ها تغذیه می‌کند. لذا کاهش مصرف مواد قندی می‌تواند تا حدی از شکل گیری پلاک جلوگیری کند.

بسیاری از انواع مواد غذایی حاوی هیدروکربن نیز محیط دهان را برای رشد و تکثیر این باکتری‌ها فراهم می‌کند. از آنجا که نشاسته موجود در غذاهای هیدروکربنی چسبناک‌تر از مواد قندی است، ترشح بزاق کمتر می‌تواند آنها را دفع کند و لذا بهتر می‌توانند در دهان و روی دندان‌ها باقی بمانند. انواع غذاهای دارای نشاسته می‌توانند غذایی عالی برای میکروب‌های عامل پوسیدگی دندان باشند.

مصرف انواع میوه‌ها و سبزیجات ترد نیز می‌تواند سبب تمیز شدن سطح دندان‌ها شود. این دسته از مواد غذایی همانند مسواک طبیعی عمل می‌کنند، اما از یاد نبرید که این عملکرد جایگزین مسواک زدن نیست و به این بهانه نمی‌توان مسواک زدن را کنار گذاشت.

صالح سپهری‌فر