گفت‌وگو با حافظ صفری، مجری و گزارشگر بخش فرهنگ عامه برنامه «خانه ما»

تلنگری برای عشق ورزیدن

حافظ صفری سال 75 به عنوان گزارشگر رادیویی در مرکز ایلام استخدام و پس از راه‌اندازی شبکه استانی سیما به کارگردان ویدئو تغییر شغل داد و حاصل فعالیتش در سیما، ساخت 2 سریال طنز محلی و حدود 6 هزار دقیقه برنامه روتین بود که شاخص‌ترین آنها، سفر به شهرستان‌های استان با عنوان «دیار مهربانی» مورد توجه مخاطبان قرار گرفت که علاوه بر تهیه و کارگردانی، اجرای آن را نیز به عهده داشت. او هم‌اکنون در برنامه «خانه ما» (شبکه 2) گزارشگر، کارگردان و کارشناس بخش‌‌های الک و دولک و دست پخت است و ضمن سفر به شهرستان‌های مختلف در زمینه فرهنگ عامه کارهای متفاوتی ارائه می‌دهد. با وی درخصوص این برنامه و مباحث فرهنگ عامه در تلویزیون گفت‌وگو کرده‌ایم.
کد خبر: ۴۶۱۲۳۵

تهیه گزارش درخصوص فرهنگ عامه، به شناخت اقوام ایرانی و آشنایی با میراث کهن نیاز دارد. آیا شما چنین شناختی دارید؟

جالب است بدانید وقتی دانش‌آموز کلاس پنجم بودم به برنامه‌های رادیویی فرهنگ مردم علاقه‌مند شدم و از همان زمان، ضمن گفت‌وگو با سالمندان، به صورت میدانی در زمینه فرهنگ مردم، تحقیق و حاصل این گزارش‌ها را برای دفتر برنامه ارسال می‌کردم و سردبیر برنامه (علی آذری) از همکاری بنده استقبال ‌کردند و چند بار هم مورد تشویق قرار گرفتم. می‌توان گفت حدود 20 سال است به صورت پراکنده به تحقیق و پژوهش در زمینه فرهنگ عامه پرداخته‌ام که حاصل این تحقیقات را بزودی در قالب چند جلد کتاب به چاپ خواهم رساند.

در زمینه فرهنگ عامه چه موضوعاتی بیشتر مدنظر شماست؟

مراسم ازدواج و خواستگاری در فرهنگ ایرانی و اسلامی و بخشی از بازی‌های محلی که به دوران باستان مربوط بوده و تاکنون در زمینه شناسایی این بخش از بازی‌ها، پژوهش کمتری انجام شده است.

در برنامه خانه ما گزارش‌هایی از مراسم ازدواج و خواستگاری هم پخش می‌شود؟

بله، ما ابتدا صرفا به معرفی غذاها و بازی‌ها می‌پرداختیم، اما به مرور سایر جنبه‌های فرهنگ عامه نیز از جمله ازدواج و خواستگاری همراه با موسیقی بومی و مقامی هر منطقه و آواها و نواهای خاص این مراسم به بخش‌های قبلی اضافه شده است.

استقبال مخاطبان چگونه بوده است؟

در زندگی ماشینی و دنیای روزمرگی امروز، نمایش زندگی‌های ساده و صمیمی برای مخاطبان بسیار جذاب است. با توجه به پیام‌های مردمی، فکر می‌کنم استقبال خوب بوده است.

به نظر شما نیاز کنونی تلویزیون در زمینه فرهنگ عامه چیست؟

در هجوم دنیای رسانه‌ای و رقابت شبکه‌های ماهواره‌ای خارجی و فارسی زبان که عمدتا مروج زندگی مادی و سرمایه‌داری و انحطاط اخلاقی غرب هستند، ما با داشتن گنجینه‌ای بکر از فرهنگ عامه، تنوع اقوام و جغرافیای متفاوت مناطق کشور، زمینه خوبی برای ارائه آثار فاخر و مخاطب‌پسند داریم، بخصوص پرداختن به آن بخش از فرهنگ عامه که در مناطق دوردست معرفی نشده، برای مخاطبان جالب توجه است. تاکنون در برنامه‌های روتین، برنامه‌سازان به فرهنگ عامه کمتر پرداخته‌اند، زیرا سفر به مناطق دوردست و هماهنگی با عامه مردم برای بازسازی مراسم و آیین‌های خاص، از نظر مالی و زمانی بسیار پرهزینه‌ است و نیاز به تحقیقات جامع دارد. به همین علت، برنامه‌سازان ترجیح می‌دهند در برنامه‌های روتین صرفا به معرفی مکان‌های تاریخی و تفریحی بپردازند، زیرا معرفی مناطق به مراتب کار ساده‌تری است.

با توجه به این‌که شما برای معرفی فرهنگ و آداب و رسوم به زمان بیشتر و تحقیقات میدانی و برآورد مالی احتیاج دارید، این نیازها و هزینه‌ها چگونه تامین می‌شود؟

با توجه به علاقه خاصی که به فرهنگ عامه دارم با کمترین هزینه و صرف زمان لازم به دورترین نقاط کشور سفر می‌کنم، بعلاوه بنده با بیشتر گویش‌های محلی آشنا هستم. در ضمن همراهی و همکاری مدیر محترم شبکه 2 جناب آقای بخشی‌زاده، گروه اجتماعی شبکه و تهیه‌کننده برنامه آقای داستانی در روند کیفی کار بسیار موثر بوده است.

گاهی در استودیو لباس محلی اقوام را می‌پوشید یا در ارتباط‌های زنده شهرستان‌ها به لهجه‌های مختلف حرف می‌زنید یا آوازهای محلی می‌خوانید. این ویژگی‌ها چه بازتابی داشته است؟

تا این اندازه نزدیک شدن به مردم و گزارشگر را از جنس خودشان حس کنند برایشان جالب بوده و خوشبختانه در سفرها خیلی استقبال می‌کنند.

در دنیای مدرن امروزی، پرداختن به سنت‌ها (بازی‌ها و غذاهای محلی) در رسانه‌ای مانند تلویزیون چه اهمیتی دارد؟

بیش از هزار بازی محلی یادگار تمدن کهن ایرانی است که از گذشتگان به ما رسیده، هرچند هنوز در محیط‌های روستایی و عشایری طرفداران بسیاری دارد، اما در هجوم دنیای ماشینی که انجام بازی‌های محلی روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود و بازی‌های کاذب رایانه‌ای، تنبلی جسم و تخریب ذهن و روان را در پی دارد، پرداختن به این بازی‌ها در واقع تلنگری است به شادابی و طراوت و عشق ورزیدن به طبیعت، زیرا خاستگاه این بازی‌ها طبیعت است.

در حال حاضر بسیاری از کشورهای اروپایی برای احیا و بازسازی دوباره بازی‌های محلی سرمایه‌گذاری می‌کنند و حتی بعضی از این بازی‌ها را به فضای زندگی شهری آورده‌اند، در حالی که بازی‌های آنها هرگز به اندازه بازی‌های محلی ایران جذابیت ندارند. بازی‌های محلی ایران در تقویت جسم و روح و گسترش فرهنگ تعاون، همکاری و همراهی بسیار موثرند. بعلاوه غذاهای سنتی ایرانی نیز به خاطر استفاده از مواد مفید و طبیعی دارای ارزش غذایی زیادی هستند. در حالی که امروز شاهد افزایش گرایش مردم به غذاهای آماده (فست‌فودها) هستیم که نمادی از هجوم بیگانگان به سوی ذائقه ماست پس باید با توجه بیشتر به غذاهای محلی و سنتی خودمان، توجه بیشتری به مقوله گردشگری غذایی و اقوام‌شناسی به عنوان بخشی از جاذبه گردشگری کشورمان داشته باشیم و در این خصوص برنامه‌های بیشتری بسازیم.

سجاد سلیمانی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها