امیدهای سیمرغ

پوران درخشنده از شاخص‌ترین کارگردان‌های زن سینمای ایران اگرچه امسال فیلمی در جشنواره ندارد اما یکی از داوران بخش بین‌الملل جشنواره امسال است. وی درباره سطح کیفی فیلم‌های شرکت‌کننده در جشنواره امسال می‌گوید: «با توجه به فیلم‌هایی که من تاکنون برای داوری در بخش مسابقه دیده‌ام، امیدوارکننده بوده و نقاط مثبتی داشته و چشم‌انداز خوبی را برای آینده سینمای ما ترسیم می‌کند».

یکی از اعتراضات و حاشیه‌های هر ساله جشنواره فیلم فجر، انتقادی است که به شیوه داوری‌ها صورت می‌گیرد. درخشنده در این باره معتقد است:«ارزیابی و قضاوت درباره آثار رسیده به جشنواره براساس کیفیت و سطح فنی و هنری اثر سنجیده می‌شود و این گونه نیست که مثلا اهدای جوایز و انتخاب برگزیدگان جشنواره نوبتی و دوره‌ای باشد. از نظر من هر کس تلاش کرده و شایستگی و خلاقیت خود را در بازی یا کارگردانی و بخش‌های دیگر سینمایی نشان داده، مستحق تشویق و تجلیل است و خود من در داوری‌های جشنواره هرگز به سوابق یا شهرت افراد نگاه نمی‌کنم یا مثلا برگزیده شدن اشخاص در دوره‌های قبلی برای من معیار و ملاک نیست و در قضاوت من تاثیری ندارد.» اما سامان سالور، کارگردان فیلم سیزده 59 که فیلمش روز دوشنبه به نمایش در آمد و با نقدهای مثبت روبه‌رو شد، حضور کارگردان‌های صاحب نام و مشهور در این دوره از جشنواره فجر را موجب رونق آن دانست و اظهار امیدواری کرد که آثار به نمایش درآمده در جشنواره فجر بدون غرض ورزی مورد قضاوت و داوری قرار بگیرد.

اما دیدگاه جالب و قابل تامل پوران درخشنده درباره حضور کارگردان اولی‌ها در جشنواره فجر است. او با حضور فیلم اولی‌ها در جشنواره فجر مخالف بوده و می‌گوید: « حضور پررنگ کارگردان‌های جوان و فیلم اولی موجب افت کیفی جشنواره می‌شود که نامتعارف و غیر منطقی است. به نظر من باید کارگردان‌های جوان قبل از این‌که وارد رقابت جدی جشنواره شوند فرصت و مجال بیشتری داشته باشند. آنان باید در عرصه فیلم کوتاه و مستند تجربه اندوزی کنند و با قابلیت و کارنامه پربارتری در جشنواره حضور پیدا کنند. اتفاقا حضور در جشنواره موجب سرخوردگی خود این کارگردان‌ها شده و ممکن است انگیزه آنها را برای ادامه کار از بین ببرد.»

نگار آذربایجانی که جزو کارگردان‌های فیلم اولی است، نظری مخالف دیدگاه پوران درخشنده دارد. وی که با فیلم «آینه‌های روبه‌رو» در جشنواره امسال حضور یافته است با نمایش فیلمش در اولین روز جشنواره مخالف بوده و می‌افزاید: زمان و چگونگی نمایش فیلم‌های کارگردان‌های جوان و فیلم اولی نباید در روزهای اولیه جشنواره باشد، چون جشنواره در روزهای اول خلوت بوده و در میانه‌های برگزاری آن است که افراد بیشتری برای تماشای فیلم به جشنواره می‌آیند. نمایش فیلم‌های کارگردان اولی‌‌ها در روزهای اوج جشنواره بهترین فرصتی است تا آثار آنها مخاطبان بیشتری داشته باشد.»

وی با حضور نیافتن فیلم اولی‌ها در جشنواره مخالف بوده و می‌گوید: «این فیلم‌ها قبل از حضور در جشنواره ارزیابی شده و سپس مجوز حضور در جشنواره را می‌یابند لذا این‌گونه نیست که هر فیلمی وارد جشنواره شود. ضمن این‌که فیلم اول لزوما به معنی فیلم ضعیف و بی‌کیفیت نیست و در سال‌های اخیر در همین جشنواره فیلم فجر بسیاری از فیلم اولی‌ها درخشیدند و توانستند نظر مردم و منتقدان را به خود جلب کنند.» به اعتقاد وی:« حضور در جشنواره موجب می‌شود تا کارگردان‌های جوان دیده شوند و مورد تشویق و حمایت قرار بگیرند که نتیجه آن به نفع سینماست.»

امیررضا دلاوری بازیگر جوانی که در یک فیلم اولی به نام «مهتاب روی سکو» از فیما امامی حضور یافته نیز معتقد است: «کارگردان‌های اول به خاطر تجربه و شناختی که در ساخت فیلم‌های کوتاه یا مستند به دست آورده‌اند و به دلیل نوآوری، خلاقیت و انرژی جوانی با نشاط و انرژی بیشتری فیلم می‌سازند». وی ادامه می‌دهد: اساسا نفس برگزاری جشنواره به تازه کارها انگیزه و فرصت می‌دهد تا قابلیت‌ها و توانمندی‌های خود را نشان داده و شکوفا کنند.

یکی از بازیگران شاخص سینما که در جشنواره سال گذشته با فیلم « هیچ» بار دیگر به سینما بازگشت مهدی هاشمی بود. او امسال با حضور در فیلم «آقا یوسف» به کارگردانی دکتر علی رفیعی نیز خوش درخشید و به اعتقاد بسیاری از منتقدان یکی از امیدهای کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگری است. او که امسال با 4 فیلم در جشنواره فجر حضور دارد، یکی از پرکارترین بازیگران این دوره به شمار می‌رود. مهدی هاشمی دلیل دوری خود را از سینما در سال‌های گذشته، فعالیت در سریال‌های تلویزیونی عنوان می‌کند و درباره پرکاری امسالش می‌گوید: مدتی به دلیل کار زیاد در سریال‌های تلویزیونی، امکان پاسخ مثبت دادن به درخواست‌های بازی در فیلم‌های بلند را نداشتم که خب با توجه به پیشنهادات خوبی که در یکی دوسال گذشته داشتم، امسال به نوعی جبران مافات کرده‌ام.

«نیسان» با کارگردانی احمدرضا معتمدی، «مصائب چارلی» از علیرضا سعادت‌نیا و «خانه پدری» کیانوش عیاری دیگر فیلم‌های امسال مهدی هاشمی هستند.

اما تا پایان روز چهارم جشنواره، در کنار مهدی هاشمی، پرویز پرستویی نیز از بخت‌های مسلم دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد به شمار می‌آید. بعد از نمایش فیلم سیزده 59 سامان سالور، مهم‌ترین ویژگی مثبت فیلم که همه بر آن اتفاق نظر داشتند، بازی بسیار خوب پرویز پرستویی در نقش یک رزمنده است که در سال 1359 به کما می‌رود و 30 سال بعد به هوش می‌آید.