انگلیس، رو سیاه از آزمون انتخابات ایران

انگلیس از جمله کشورهایی بود که در ادامه اقدامات مداخله‌جویانه‎اش در ایران، بار دیگر درصدد ایجاد شکاف و بی‎ثباتی در ایران و احیای پیشینه خود برآمد و با اقداماتی مخفیانه از آزمون بی‎طرفی در انتخابات ایران روسیاه
بیرون آمد.

میلیبند وزیر خارجه انگلیس جزو اولین کسانی بود که نسبت به ادعای تقلب در انتخابات ایران اظهارنظر کرد، گوردون براون نخست‌وزیر این کشور و برخی از نمایندگان در پارلمان انگلیس نیز نظرات تندی راجع به این ماجرا مطرح کردند.این موضع‎گیری‏ها سبب شد تا رهبر معظم انقلاب در نخستین سخنرانی خود پس از انتخابات که در نماز جمعه تهران بیان شد، از دخالت‏های برخی کشورهای غربی در امور داخلی ایران انتقاد کنند. به دنبال این موضع‎گیری قاطع رهبر ایران، وزارت امور خارجه انگلیس رسول موحدیان سفیر ایران در لندن را فراخواند و از وی در این مورد توضیح خواست. پاسخ‎های او سبب شد تا نخست‌وزیر انگلیس به اصلاح مواضع پیشین خود بپردازد ‌.

اما رسانه‎های بریتانیای پیر همچنان به مشی گذشته خود در تخریب جایگاه ایران و اتهام‌زنی به مقامات کشورمان ادامه دادند. کما این‌که شبکه تلوزیونی بی‌بی‌سی فارسی، برنامه‎هایش را دوبرابر کرد و نقش رسانه اغتشاشگران و مغز تشکیلاتی گردانندگان این جریان را ایفا نمود و در خدمت تشکیلات مخالف انقلاب درآمد.

این اقدامات دولت انگلیس از نگاه مسوولان اطلاعاتی و امنیتی کشور دور نماند و منجر به گزارش محرمانه آنها در جلسه هیات‌رئیسه کمیسیون امنیت ‎ملی و سیاست‎ خارجی شد؛ گزارشی که پایه اصلی تدوین طرح قطع رابطه با انگلیس از سوی جمعی از نمایندگان شد.

کمیسیون امنیت ملی مجلس به تعدیل این طرح پرداخت و طی جلساتی با مسوولان وزارتخانه‎های اطلاعات و امور خارجه آن را به طرح «کاهش روابط ایران و انگلیس» تغییر نام داد. اما باز هم تصویب این طرح در گرو نظر نهایی شورای عالی امنیت ملی بود که کمیسیون با استفساریه‎ای خواستار آن شد اما پاسخ یا نیامد و یا آنچنان محرمانه بود که افشا نشد. اگرچه سرنوشت طرح کاهش رابطه با انگلیس به دلیل تقارن زمان بررسی آن با لایحه بودجه 89، به سال آینده موکول شد اما در همین مرحله تدوین و بررسی نیز اثرگذار بود. چه آن‌که سفیر انگلیس نامه‎ای به رئیس کمیسیون امنیت ملی نوشت و تحریم بانک ملت از سوی انگلیس لغو شد.

سایمون گس در نامه‌ای به علاءالدین بروجردی کاهش روابط ایران با دولت انگلیس را اسفبار خواند و نوشت: اتهامات غیرواقعی و نامعقول که در بعضی از روزنامه‌ها گزارش شده است، به عنوان مثال این‌که کارمندان سفارت بریتانیا با پول تظاهرکنندگان را تطمیع می‌کردند، صرفا بی‌معنی است.

بروجردی هم در پاسخ خواستار اصلاح اشتباهات گذشته دولت انگلیس نسبت به ملت ایران و اتخاذ رویکردی منطقی توام با درک واقعیات از سوی انگلیس در قبال جمهوری اسلامی ایران شد. وی همچنین فعالیت‌های سفارت انگلیس در تهران را خارج از عرف دیپلماتیک و مخالف کنوانسیون‌های بین‌المللی به ویژه کنوانسیون وین دانست.اگرچه رای دادگاه بریتانیا در لغو محدودیت‎های اعمال شده از سوی خزانه‌داری انگلیس علیه بانک ملت جمهوری اسلامی ایران، نوعی عقب‌نشینی از مواضع پیشین این کشور است اما سابقه دخالت‎های این کشور در امور داخلی ایران بر کسی پوشیده نیست؛ دخالت‏هایی که از سال 29 با مخالفت این کشور با ملی شدن صنعت نفت آغاز شد و 2 سال بعد به سقوط دولت مردمی مصدق انجامید.

سال 57 ، به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، انگلیس سفارت خود در تهران را تعطیل و دیپلمات‌های خود را به بخش حافظ منافع انگلیس در سفارت سوئد منتقل کرد. یک‌سال بعد 6 ایرانی مسلح سفارت ایران در لندن را اشغال و 22 نفر را گروگان می‌‌گیرند. گروگانگیری با یورش نیروهای ویژه انگلیس به ساختمان سفارت به پایان می‌‌رسد. 5 نفر از افراد مسلح کشته و یک نفر از آنها دستگیر می‌‌شود. 19گروگان آزاد می‌‌شوند ولی یک گروگان کشته و 2تن دیگر در جریان تبادل آتش زخمی می‌‌شوند.

بازگشایی سفارت انگلیس در تهران 8 سال به طول انجامید و در سال 66 افتتاح شد. سال بعد امام خمینی(ره) با صدور فتوایی سلمان رشدی را مرتد دانستند. روابط دیپلماتیک با لندن قطع می‌‌شود. سال بعد از آن (سال 68) روابط ایران و انگلیس در سطح کاردار از سر گرفته شد و 8 سال بعد یعنی در آستانه سال 76، این روابط به سطح سفیر ارتقا یافت.

2 سال بعد (ژانویه 2000) کمال خرازی وزیر خارجه ایران به لندن رفت و پس از آن جک استراو وزیر خارجه انگلیس به ایران سفر کرد. هدف از سفر وی ایجاد ائتلافی برای مقابله با طالبان در افغانستان عنوان شد.

اما در سال 2002 روابط بین دو کشور به دلیل امتناع ایران از پذیرش سفیر جدید انگلیس، دیوید رداوی ‌و جاسوس خواندن وی بار دیگر تیره ‌‌شد. یک‌سال بعد دیپلمات ایرانی هادی سلیمانپور با طرح این ادعا که در اعمال تروریستی در آرژانتین دخالت داشته است، توسط مقامات انگلیسی دستگیر شد. تهران خواستار آزادی فوری سلیمانپور و عذرخواهی دولت انگلیس شد و سفیر خود در لندن را به منظور برخی مشورت‌ها فراخواند.نه تنها در عرصه دیپلماسی، بلکه در حملات تروریستی در داخل کشور همچون انفجار چندیدن بمب در اهواز، خوزستان و آبادان نیز ردپای دستگاه اطلاعاتی انگلیس توسط وزارت اطلاعات ایران شناسایی شد.

مخالفت‎های انگلیس با برنامه صلح‌آمیز هسته‎ای ایران نیز برگ دیگری از مثنوی‌70 من دخالت‎های این کشور در امور داخلی ایران است. چه آن‌که در سال 81 انگلیس آلمان و فرانسه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای تصویب توسط آژانس بین‌المللی انرژی هسته‎ای، آماده ‌کردند و طی آن مدعی عدم‌همکاری ایران با بازرسان آژانس شدند. مخالفت‎هایی که علی‎رغم اثبات همکاری ایران با آژانس همچنان ادامه دارد و منجر به صدور چند قطعنامه علیه ایران از سوی شورای حکام شده است؛ قطعنامه‏هایی که انگلیس پای ثابت صدور آنها بود.