عدم انحراف در برنامه هسته‌ای ایران

متن کامل گزارش مدیرکل آژانس به شرح زیر است:

«اجرای توافقنامه پادمان NPT و مفاد مربوطه قطعنامه‌های 1737 (2006)، 1747 (2007) ،1803 (2008) و 1835 (2008) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

1- مدیرکل در 16 نوامبر 2009 به شورای حکام درباره اجرای توافق‌نامه پادمان NPT و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) (GOV/74/2009) گزارش داد. مدیرکل دو گزارش دیگر در 8 و 10 فوریه 2010 به ترتیب (GOV/INF/1/2010) و (GOV/INF/2/2010) منتشر کرد.

A . فعالیت‌های جاری مربوط به غنی‌سازی

A.1 . نطنز: کارخانه غنی‌سازی سوخت نطنز و کارخانه نیمه صنعتی (پیلوت) غنی‌سازی سوخت

2- ایران در نوامبر 2003 به آژانس اطلاع داد که کلیه فعالیت‌های مربوطه به غنی‌سازی و بازفرآوری در ایران را تعلیق می‌کند. ایران به‌ویژه اعلام کرد که کلیه فعالیت‌ها در سایت نطنز را تعلیق می‌کند، مواد خوراک را برای فرآیندهای غنی‌سازی تولید نمی‌کند و اقلام مربوط به غنی‌سازی را وارد نمی‌کند. ایران در فوریه 2004 دامنه آن تعلیق را گسترش داد که شامل مونتاژ و آزمایش سانتریفیوژها و ساخت اجزای سانتریفیوژ می‌شد. ایران در ژوئن 2004 اجرای اقدامات گسترش یافته داوطلبانه را در ارتباط با ساخت اجزای سانتریفیوژ و مونتاژ و آزمایش سانتریفیوژ متوقف کرد. ایران در نوامبر 2004 به آژانس اعلام کرد که تصمیم گرفته است «بر اساس مبنای داوطلبانه و به عنوان (یک) اقدام بیش‌تر برای اعتماد سازی تعلیق را حفظ کرده و آن را به همه‌ی فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی و فرآیند گسترش دهد».

ایران در ژانویه سال 2006 به آژانس اعلام کرد که تصمیم گرفته است «فعالیت‌های تحقیق و توسعه درباره برنامه انرژی هسته‌یی صلح‌آمیز که به عنوان بخشی از تعلیق داوطلبانه گسترش یافته و غیرالزام‌آور حقوقی بود را از سر بگیرد که شامل فعالیت‌هایی که در کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) و کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت (PFEP) مستقر در نطنز انجام می‌شد، بود. ایران در فوریه 2006 آزمایش‌های غنی‌سازی را در PFEP مجددا شروع کرد؛ FEP در فوریه 2007 راه‌اندازی شد.

3- دو سالن آبشار درFEP وجود دارد: سالن تولید A و سالن تولید B. مطابق با اطلاعات طراحی ارایه شده توسط ایران، 8 واحد (واحدهای A21 تا A28) برای سالن تولید A طراحی شده که هر واحد 18 آبشار خواهد داشت. هیچ گونه اطلاعات مشروح طراحی برای سالن تولید B ارایه نشده است.

4- ایران در31 ژانویه 2010 UF6 طبیعی را به 17 آبشار واحد A24 و 6 آبشار واحد A26 در FEP تزریق کرد. یک آبشار واحد A24 و یک آبشار واحد A26 در آن زمان تحت خلإ بودند. تعدادی از سانتریفیوژها از 11آبشار باقیمانده واحد A26 جدا شده بودند. 16 آبشار واحد A28 نصب شده‌اند. از 2 آبشار باقیمانده واحد A28 همه سانتریفیوژها از یک آبشار برداشته شده بودند و برداشتن سانتیریفیوژها از آبشار دیگر در جریان بود. کار نصب در واحدهای A25 و A27 در جریان بود. همه سانتریفیوژهای نصب شده تاکنون ماشین‌های IR-1 با 164 ماشین در هر آبشار هستند. هیچ کار نصبی درباره سانتریفیوژها در سالن B وجود نداشته است.

5- آژانس بین 21 نوامبر 2009 و 2 دسامبر 2009 یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در FEP انجام داد و راستی‌آزمایی کرد که از فوریه 2007 تا 22 نوامبر 2009، 21140 کیلوگرم از UF6 طبیعی به آبشارها تزریق شده است و مجموع 1808 کیلوگرم از UF6 با غنای کم تولید شده بود. سطح غنی‌سازی UF6 با غنای کم همان‌طور که آژانس اندازه‌گیری کرد، 47/3 درصد U-235 بود. آژانس ارزیابی خودش را از PIV ادامه می‌دهد و نتایج را با ایران مورد گفت‌وگو قرار می‌دهد. ایران تخمین زده است که بین 23 نوامبر 2009 و 29 ژانویه 2010 ، مقدار 275 کیلوگرم بیش‌تر از UF6 با غنای کم تولید کرده که به مجموع تولید 2065 کیلوگرم UF6 با غنای کم از زمان آغاز FEP می‌انجامد. مواد هسته‌یی در FEP (شامل خوراک ، تولید و دورریز) هم‌چنین همه آبشارهای نصب شده و ایستگاه‌های خوراک و بازپس‌گیری تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند.

6- نتایج نمونه‌برداری از محیط در FEP تا 21 نوامبر 2009 نشان می‌دهد که حداکثر سطح غنی‌سازی همان‌طورکه ایران در پرسش‌نامه اطلاعات طراحی اعلام کرد (یعنی کم‌تر از 5 درصد غنی‌سازی U- 235) در آن کارخانه تجاوز نکرده است. آژانس از آخرین گزارش به‌طور موفقیت‌آمیز 4 بازرسی سرزده در FEP انجام داده است که مجموع چنین بازرسی‌هایی از مارس 2007، 35 مورد شده است.

7- آژانس بین 14 تا 16 سپتامبر 2009 یک راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در PFEP انجام داد که نتایج آن، که در چارچوب متغیرهای اندازه گیری که معمولا با چنین تاسیساتی مرتبط است، مقدار موجودی را که توسط ایران اعلام شده بود تایید کرد. بین 28 اکتبر 2009 و 2 فوریه 2010 مجموعا حدود 113 کیلوگرم از UF6 طبیعی به یک آبشار 10 ماشینی IR-2m ، یک آبشار 20 ماشینی IR-2m و سانتریفیوژهای منفرد IR-1 ،IR-2 ، IR-2m و IR-4 در PFEP تزریق شده بود.

8- آژانس در 8 فوریه 2010 نامه ای مورخ 7 فوریه 2010 که اشاره به اظهارات رییس جمهور ایران درباره تولید سوخت مورد نیاز برای رآکتور تحقیقاتی تهران داشت دریافت کرد و در این ارتباط یک نسخه بازبینی شده از پرسشنامه اطلاعات طراحی برای FEP ارایه کرد. ایران به آژانس اطلاع داد که «تمهید مقدمات تولید اورانیوم با غنای کمتر از 20 درصد در نسخه بازبینی شده در این پرسشنامه اطلاعات طراحی پیش‌بینی شده است». پرسشنامه اطلاعات طراحی تولید غنی‌سازی UF6 را تا 20 درصد پیش‌بینی کرده است.

9- آژانس در تاریخ 8 فوریه 2010 نامه دیگری از ایران را به تاریخ 8 فوریه 2010 دریافت کرد که به آژانس اطلاع می‌داد که اپراتور FEP قصد دارد که UF6 با غنای کم را که در FEP تولید شده به ایستگاه خوراک دهی PFEP منتقل کند و این که این فعالیت‌ها در 9 فوریه 2010 انجام می‌گیرد. ایران از آژانس درخواست کرد که در آن زمان در سایت حاضر باشد.

10- آژانس در 9 فوریه 2010 به ایران نوشت که به‌دنبال ابهام‌زدایی درباره تاریخ شروع فرآیند تولید UF6 که تا 20 درصد U-235 غنی‌سازی می‌شود و جزییات فنی دیگر است و درخواست کرد که با توجه به ماده 45 توافق‌نامه پادمانی تا قبل از اجرای رویه‌های پادمان الحاقی ضروری، هیچ اورانیوم با غنای کم در فرآیند PFEP برای غنی‌سازی مواد تا 20 درصد U-235 تزریق نشود.

11- در 10 فوریه 2010 وقتی بازرسان آژانس به PFEP رسیدند به آن‌ها اطلاع داده شد که ایران قبلا تزریق UF6 با غنای کم را در یک آبشار در PFEP در عصر روز گذشته آغاز کرده است. هم‌چنین به آن‌ها گفته شد که انتظار می‌رود که تاسیسات تولید غنی‌سازی تا سطح 20 درصد UF6 را ظرف چند روز شروع کند. همان‌طور که شورا ( شورای حکام) قبلا مطلع شد در حال حاضر تنها یک آبشار در PFEP نصب شده که قادر به غنی‌سازی UF6 تا 20 درصد است.

12- در 14 فوریه 2010 ایران در حضور بازرسان آژانس تقریبا 1950 کیلوگرم از UF6 با غنای کم را از FEP به ایستگاه خوراک دهی PFEP منتقل کرد. بازرسان آژانس سیلندری را که شامل مواد برای ایستگاه خوراک‌دهی بود مهروموم کردند. ایران نتایج طیف‌سنج را به آژانس ارایه کرد که نشان می‌دهد که بین 9 تا 11 فوریه 2010سطح غنی‌سازی تا 8/19 درصد U-235 در PFEP به‌دست آمده است.

13- درحالی‌که مواد هسته‌یی در PFEP و نیز در حوزه آبشار و ایستگاه‌های خوراک‌دهی و بازپس‌گیری تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند، اقدامات بیش‌تری باید اتخاذ شود تا توانایی مستمر آژانس برای راستی‌آزمایی از انحراف نداشتن مواد هسته‌یی در PFEP تضمین شود. آژانس در نامه‌ای به تاریخ 9 فوریه 2010 به ایران جلسه‌ای را درخواست کرد تا یک رویکرد پادمانی تجدید نظر شده برای PFEP مورد گفت‌وگو قرار گیرد.

A. 2. قم: کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو

14- در 21 سپتامبر 2009 ایران به آژانس اطلاع داد که تصمیم گرفته است «یک کارخانه جدید نیمه صنعتی (پیلوت) سوخت بسازد» ، یعنی کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو(FFEP)، که در نزدیکی شهر قم قرار گرفته است. آژانس در 25 تا 28 اکتبر 2009 زمانی که راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در کارخانه آزمایش سوخت را انجام داد با طرف ایرانی ملاقات و درباره گاه‌شمار طراحی و ساخت FFEP و همین‌طور وضعیت فعلی و هدف اولیه آن گفت‌وگو کرد. آژانس راستی‌آزمایی کرد که FFEP برای جای دادن 16 آبشار با مجموع تقریبی 3000 سانتریفیوژ در حال ساخت است. ایران مشخص کرده است که فعلا تنها قصد نصب سانتریفیوژهای IR-1 در FFEP را در برنامه دارد، اما آن تاسیسات می‌توانند برای جای دادن سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر که ایران در آینده تصمیم به استفاده از چنین سانتریفیوژهایی را دارد، آرایش مجدد داشته باشد. در 28 اکتبر سال 2009 ایران یکDIQ (پرسشنامه اطلاعات طراحی ) به‌روز شده برای FFEP را به آژانس ارایه داد.

15- ایران در نامه‌ای به تاریخ 2 دسامبر 2009 در پاسخ به سوالات آژانس در نامه‌ی مورخ 6 نوامبر 2009 در مورد زمان‌بندی تصمیم ساخت سومین کارخانه غنی‌سازی در ایران علاوه بر PFEP و FEP، بیان کرد که "محل ( نزدیک قم) در اصل به عنوان یک منطقه عمومی برای پناهگاه‌های احتیاطی دفاعی غیرعامل برای استفاده‌های مختلف در نظر گرفته شده بود. سپس در نیمه دوم سال 2007 این محل برای ساخت کارخانه غنی‌سازی سوخت انتخاب شد". در 16 دسامبر سال 2009 آژانس نامه‌ای به ایران نوشت و درآن خاطرنشان کرد که برخی از پاسخ‌هایش کاملا درخواست‌های آژانس را برای شفاف‌سازی در مورد FFEP مد نظر قرار نداده است. در نامه آژانس به‌ویژه به درخواست آژانس مبنی بر این که چه زمانی تصمیم به ساخت کارخانه غنی‌سازی (علاوه بر PFEP و FEP) گرفته شد و در مورد ضرورت دسترسی به شرکت‌های دخیل در طراحی و ساخت FFEP به‌منظور تایید اظهارات ایران در مورد سابقه و هدف تاسیسات تاکید شده بود. آژانس ایران را مطلع کرد که اطلاعات وسیعی را از شماری از منابع در مورد جزییات طراحی تاسیسات که مطابق با طراحی راستی‌آزمایی شده توسط آژانس درDIV بود دریافت کرده است و این که این منابع ادعا کردند که طراحی و کار روی تاسیسات در سال 2006 یعنی زمانی آغاز شده بود که ایران خود پذیرفته بود به کد اصلاح شده 1.3 برای اطلاع به آژانس ملزم است.

16- در نامه مورخ 22 ژانویه 2010 آژانس یک DIQ کامل برای FFEP را از ایران خواستار شد و بار دیگر بر درخواست ارایه شده خود در ا کتبر سال 2009 برای دسترسی به اسناد طراحی مربوطه و شرکت‌های دخیل در طراحی سومین کارخانه غنی‌سازی در ایران تاکید کرد. ایران هنوز به این درخواست‌ها پاسخ نداده است.

17- از 26 اکتبر 2009 آژانس پنج DIV را در FFEP انجام داده است. در3 مورد از آن‌ها آژانس نمونه‌برداری محیطی انجام داد. نتایج تحلیل نمونه‌های برداشته شده در 27 اکتبر 2009 از دو مخزن خنثی‌سازی در FFEP وجود تعداد کمی از ذرات اورانیوم ضعیف شده که شبیه ذرات پیدا شده در نطنز بود را نشان دادند. بر اساس اعلام ایران مخازن از سایت نطنز به FFEP آورده شده بود. نتایج تحلیل بعدی نمونه‌های بعدی آماده نشده است. آژانس راستی آزمایی کرده است که ساخت تاسیسات در حال انجام است، اما تا تاریخ 16 فوریه 2010 هیچ سانتریفیوژی وارد تاسیسات نشده است.

B. فعالیت‌های بازفرآوری

18- آژانس بازرسی از نحوه استفاده و ساخت سلول‌های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و موسسه تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون (MIX) را ادامه داده است. آژانس یک بازرسی و یک DIV در TRR را در 11 نوامبر 2009 و در تاریخ 23 ژانویه 2010 در تاسیسات MIX انجام داد. هیچ گونه شواهدی در مورد بازفرآوری و فعالیت‌های مربوطه در این تاسیسات مشاهده نشده است. در حالی که ایران اظهار کرده است که فعالیت‌های مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد، آژانس تا زمانی که اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران امکان‌پذیر نباشد می‌تواند این موضوع را فقط در رابطه با این دو تاسیسات تایید کند.

C. پروژه‌های مربوط به آب سنگین

19- در قطعنامه 1737 (2006)، شورای امنیت در بند اجرایی دوم تصمیم گرفت که ایران فعالیت‌های معینی مشتمل بر «کار روی تمامی پروژه‌های مرتبط با آب سنگین شامل ساخت راکتور تحقیقاتی کند شده با آب سنگین که باید تحت راستی‌آزمایی آژانس قرار گیرد» را تعلیق کند. در این قطعنامه شورا هم‌چنین تصمیم گرفت که ایران «چنین دسترسی و همکاری‌هایی را که آژانس برای قادر شدن به راستی آزمایی تعلیق مشخص شده در پاراگراف 2 مقرر می‌دارد را فراهم کرده و تمامی موضوعات باقیمانده مشخص شده در گزارش‌های آژانس را حل و فصل کند.»

20- همان‌طور که در (گزارش) GOV/74/2009 مشخص شده است در راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی که در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در اصفهان در 25 اکتبر 2009 به انجام رسید، آژانس تعداد زیادی بشکه که بنا بر اظهارات ایران حاوی آب سنگین است را مشاهده کرد. در یک نامه به تاریخ 10 نوامبر 2009 آژانس از ایران خواست تعداد بشکه‌ها و محتویات آن‌ها را تایید کرده و اطلاعات مربوط به منشاء آب سنگین ارایه کند. ایران در نامه‌اش در پاسخ به آژانس در تاریخ 18 نوامبر 2009 اعلام کرد که "منشاء این آب سنگین جمهوری اسلامی ایران است".

21- با توجه به درخواست شورای امنیت که از آژانس خواسته است تعلیق توسط ایران از جمله تعلیق مستمر تمامی پروژه‌های مرتبط با آب سنگین را راستی‌آزمایی کند و گزارش دهد که آیا ایران بر آن اساس تعلیق کامل و پایدار را به اجرا گذاشته است یا خیر ، آژانس نیاز دارد بتواند محتویات بشکه‌ها و منشاء آب سنگینی که گفته می‌شود در آن بشکه‌ها موجود است را مشخص کند. بدین منظور در یک نامه به تاریخ 7 ژانویه 2010 آژانس به ایران اطلاع داد که طی راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در UCF که برای تاریخ 17 ژانویه 2010 برنامه‌ریزی شده است، آژانس قصد دارد از آب سنگین به‌منظور آنالیز تخریبی نمونه‌برداری کند. در یک نامه به تاریخ 14 ژانویه 2010 ایران با یک چنین نمونه‌برداری مخالفت و اظهار کرد که هیچ رویه‌ای در موافقت‌نامه پادمان برای نمونه‌برداری مواد غیرهسته‌یی برای آنالیز تخریبی وجود ندارد. آژانس در طی راستی آزمایی اطلاعات طراحی در 17 ژانویه 2010، تعداد 756 بشکه 50 لیتری را شمارش کرد که به‌گفته ایران حاوی آب سنگین بوده و تعداد محدودی از بشکه‌ها را به‌طور تصادفی وزن کرد، اما اجازه نیافت تا به‌منظور تایید محتویات بشکه‌ها از آن‌ها نمونه‌برداری کند.

22- آژانس در 13 ژانویه 2010 در کارخانه تولید سوخت (FMP) راستی آزمایی اطلاعات طراحی انجام داد. این راستی‌آزمایی تایید کرد که هیچ‌گونه تجهیزات جدید فرآیند در این تاسیسات نصب نشده است و هیچ‌گونه مجموعه، میله و یا قرص‌های سوخت از ماه می 2009 تولید نشده است. آژانس در 18 ژانویه 2010 پرسشنامه اطلاعات طراحی اصلاح شده برای کارخانه تولید سوخت را دریافت کرد که شامل اطلاعاتی بود که آژانس در ژوئن 2009 درباره ویژگی‌های طراحی مجموعه سوخت که در بازرسی ماه مه سال 2009 مورد راستی آزمایی آژانس از کارخانه تولید سوخت قرار گرفت، درخواست کرد.

23- آژانس در 8 فوریه 2010 راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در راکتور آب سنگین IR-40 در اراک انجام داد. آژانس تایید کرد که ساخت تاسیسات در حال انجام است. اگرچه همان‌طور که قبلا گفته شد برای شورا مشخص شد با توجه به ممانعت ایران در اجازه دادن به آژانس برای دسترسی به کارخانه تولید آب سنگین (HWPP) آژانس ناگزیر از این بود که به تصاویر ماهواره‌یی برای نظارت بر وضعیت این کارخانه تکیه کند. براساس تصاویر جدید به نظر می‌رسد کارخانه تولید آب سنگین (HWPP) مجددا در حال کار است. اگرچه لازم به ذکر است که این تصاویر تنها بیانگر اطلاعاتی است که در زمان دریافت تصاویر در حال انجام بود. براساس درخواست شورای امنیت که آژانس تعلیق پروژه‌های مربوط به آب سنگین در ایران را مورد راستی آزمایی قرار دهد و به‌ویژه در مورد آن چه که در UCF وجود دارد و ایران آن را آب سنگین با منشای ایرانی توصیف کرده است، آژانس نیاز به دسترسی مستقیم به کارخانه تولید آب سنگین دارد.

24- آژانس در نامه‌ای به تاریخ 15 فوریه 2010 مجدا درخواست‌هایش را مبنی بر این که ایران در سریع‌ترین زمان ممکن ترتیبات لازم را برای دسترسی آژانس به کارخانه تولید آب سنگین، آب سنگین نگهداری شده در UCF به‌منظور نمونه برداری برای آنالیز تخریبی، و هر محل دیگری در ایران که پروژه های آب سنگین در آن در حال انجام است را فراهم کند، تکرار کرد.

D. سایر مسایل اجرایی (پادمان)

D-1 تبدیل اورانیوم

25- طبق اطلاعات طراحی که از سوی ایران ارایه شده و در تاریخ 12 نوامبر 2009 مورد بازبینی قرار گرفته است UCF در نهایت شامل روندهای زیر خواهد بود:

تولید UF6 طبیعی از کنسانتره سنگ اورانیوم برای غنی‌سازی بیش‌تر (که تکمیل و عملیاتی شده است.)

تولید اکسید اورانیوم (UO2) طبیعی از کنسانتره سنگ اورانیوم برای سوخت نیروگاه IR-40 (که انتظار می‌رود در مارس 2010 تکمیل شود.)

تولید شمش‌های فلزی اورانیوم طبیعی از UF4 برای اهداف تحقیق و توسعه (که تکمیل شده، اما هنوز عملیاتی نشده است.)

تولید اکسید اورانیوم (UO2) با غنای پایین (حد اکثر 5 درصد غنی‌سازی اورانیوم 235) از UF6 برای سوخت نیروگاه آب سبک (ساختمان آن در حال ساخت است.)

تولید فلز اورانیم با غنای پایین (حداکثر 19/7 درصد غنی‌سازی اورانیوم 235) از UF6 برای اهداف تحقیق و توسعه (هنوز تجهیزات آن نصب نشده است.)

تولید پودر UF4 ضعیف شده از اورانیوم UF6 برای فرایند تبدیل بیش‌تر به فلز اورانیوم (ساختمان آن در حال ساخت است.)

و تولید فلز اورانیوم ضعیف شده از UF4 برای اهداف ذخیره‌سازی و استحفاظی (ساخت آن هنوز شروع نشده است.)

ایران تحت پوشش نامه‌ای به تاریخ 11 فوریه 2010 پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) به روز شده را برای UCF ارایه کرد که به فعالیت‌های بیش‌تر تحقیق و توسعه درباره تبدیل UF6 ضعیف شده به U3O8 ضعیف شده اشاره کرده بود.

26- آژانس در اکتبر 2009 از ایران خواست تا اطلاعاتی را از برنامه خود درباره نقشه، تجهیزات و تاسیسات یک آزمایشگاه تحلیلی ارایه دهد. ایران اعلام کرده بود که این آزمایشگاه در محلی در زیر زمین و در یکی از مناطق ذخیره‌سازی UCF نصب خواهد شد. ایران تحت پوشش نامه‌ای در تاریخ 13 دسامبر 2009 پرسش‌نامه به‌روز شده اطلاعات طراحی را برای UCF که شامل نقشه و طراحی آزمایشگاه مزبور نیز بود تسلیم کرد. آژانس در تاریخ 9 فوریه 2010 نظراتی را درباره این پرسشنامه به ایران ارایه کرد که ضمن آن درخواست خود را مبنی بر داخل کردن اطلاعات مربوط به برنامه تجهیزات و تاسیسات آزمایشگاه از سوی ایران تکرار کرده بود.

27- آژانس در تاریخ 17 ژانویه 2010 بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در UCF به عمل آورد. در آن هنگام کارخانه تحت مراقبت قرار داشت. UF6 از 10 اوت 2009 تولید نشده است، اما از آن زمان تاکنون 5 تن اورانیوم به شکل UF6 که قبلاً تولید می‌شد ولی در فرآوری متوقف شده بود در تاریخ 15 نوامبر 2009 از فرآوری خارج شد بنابراین کل مقدار اورانیومی که از ماه مارس 2004 به شکل UF6 در UCF تولید شده است 371 تن است (که بخشی از آن به کارخانه غنی‌سازی سوخت و کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت منتقل شده است) و تحت مراقبت و نظارت آژانس قرار دارد. در حال حاضر 42 تن اورانیوم به شکل کنسانتره سنگ اورانیوم در UCF انبار شده است.

D-2 اطلاعات طراحی

ایران در نامه‌ی مورخ 29 مارس 2007 به آژانس اطلاع داد که تصمیم گرفته است اجرای کد اصلاحی 1.3 بخش کلیات ترتیبات فرعی را که در سال 2003 پذیرفته بود به حالت تعلیق درآورد. آژانس در تاریخ 30 مارس 2007 از ایران درخواست کرد که در تصمیم خود تجدید نظر کند. آژانس درخواست خود را طی نامه‌ای در تاریخ 16 اکتبر 2008 تکرار کرد.

29- کد اصلاحی 1.3 که ایران در سال 2003 با آن موافقت کرده بود ارایه اطلاعات طراحی برای تاسیسات جدید را به محض اتخاذ تصمیم برای ساخت آن یا صدور اجازه ساخت تاسیسات جدید را مجاز می‌شمارد. کد اصلاحی 1.3 هم‌چنین ارایه اطلاعات بیش‌تر طراحی را از همان هنگامی که طراحی در مراحل تعریف پروژه، طراحی اولیه، ساخت و دستور اجرا قرار دارد مجاز می‌شمارد.

30- مطابق ماده 39 توافق‌نامه پادمان ایران، ترتیبات فرعی مورد توافق را نمی‌توان یک‌جانبه تغییر داد؛ علاوه بر آن هیچ ساز و کاری در توافق‌نامه پادمان برای تعلیق یکی از مواد مورد توافق در ترتیبات فرعی وجود ندارد. بنابراین کد اصلاحی 1.3 به همان نحوی که در سال 2003 مورد توافق ایران قرار گرفت برای ایران لازم‌الاجرا باقی می‌ماند.

31- هم در مورد تاسیسات دارخوین و هم کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی سوخت، ایران آژانس را مطابق کد اصلاحی 1.3 به‌موقع از تصمیم خود برای ساخت یا صدور مجوز ساخت این تاسیسات مطلع نساخت و تنها اطلاعات طراحی محدودی را فراهم کرده است. اقدامات ایران در این زمینه با وظیفه آن مطابق ترتیبات فرعی توافق‌نامه پادمان هم‌خوانی ندارد و درباره کامل بودن اظهاراتش نگرانی‌هایی را به وجود می‌آورد.

32- آژانس در تاریخ 6 نوامبر 2009 طی نامه‌ای به ایران با اشاره به تصمیم ایران برای ساخت کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت از ایران خواست تا تایید کند که برای ساخت یا صدور مجوز ساخت هیچ گونه تاسیسات هسته‌یی دیگر تصمیمی اتخاذ نخواهد کرد و این که در حال حاضر به هیچ وجه چنین تاسیساتی که به آژانس اعلام نشده باشد در ایران وجود ندارد. ایران در پاسخ خود در تاریخ 2 دسامبر 2009 اعلام کرد که "جمهوری اسلامی ایران هم‌چون گذشته مطابق توافق‌نامه پادمان با آژانس (INFCIRC/214) آژانس را از وجود سایر تاسیسات هسته‌یی در ایران مطلع خواهد کرد."

33- آژانس طی نامه مورخ 2 دسامبر 2009 به اعلان عمومی ایران از قصد این کشور برای ساخت 10 واحد تاسیسات جدید غنی‌سازی و هم‌چنین بنا به گزارش‌های واصله به سخنرانی‌های ایران مبنی بر اتخاذ تصمیم درباره ساخت پنج سایت و پنج کارخانه دیگر در سراسر کشور اشاره کرد و از ایران راجع به صحت اطلاعات مطرح شده در این گزارش‌ها سوال کرد. علاوه بر آن آژانس در خواست کرد در صورتی که ایران برای ساخت تاسیسات جدید غنی‌سازی تصمیمی اتخاذ کرده است اطلاعات بیش‌تری را درباره طراحی و زمان‌بندی ساخت این تاسیسات برای آژانس فراهم کند. ایران در پاسخ خود در تاریخ 17 دسامبر 2009 که ضمن آن به نامه خود مورخ 29 مارس 2007 نیز درباره تعلیق اجرای کد اصلاحی 1.3 و برگشت به اجرای متن قبلی مندرج در ترتیبات فرعی به تاریخ 12 فوریه 1976 اشاره کرده بود، اظهار کرد که «اطلاعات مورد نیاز آژانس را در صورت ضرورت ارایه می‌کند.»

34- ماده 45 توافق‌نامه پادمان ایران این کشور را ملزم می‌کند که اطلاعات طراحی مربوط به اصلاحات مرتبط با اهداف پادمانی را به حد کافی زود به آژانس ارایه کند تا رویه‌های پادمانی در صورت لزوم تنظیم شوند. حداکثر افزایش اعلام شده سطح غنی‌سازی از 5 درصد اورانیوم U-235 تا 20 درصد U-235 به روشنی با مقاصد پادمانی مرتبط است و هم‌چنین باید در فرصتی به آژانس اعلام شود که آژانس زمان کافی برای تنظیم رویه‌های موجود پادمانی در کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت داشته باشد.

35- ایران هنوز اجرای کد اصلاحی 1.3 را از سر نگرفته است. ایران تنها کشور دارای فعالیت‌های مهم هسته‌یی است که توافق‌نامه پادمانی جامع در آن در حال اجراست، اما مفاد کد اصلاحی 3/1 را اجرا نمی‌کند. توجه به این نکته مهم است که فقدان این گونه اطلاعات اولیه، زمانی را که آژانس برای برنامه‌ریزی ترتیبات پادمانی لازم به‌خصوص در مورد تاسیسات جدید در اختیار دارد و نیز سطح اتکا به این اطلاعات را در فقدان سایر تاسیسات هسته‌یی کاهش می‌دهد.

D-3 دیگر مسایل

36- در تاریخ 8 دسامبر 2009 به درخواست ایران مهر و موم 31 محموله در نیروگاه هسته‌ ای بوشهر برداشته شد تا انجام بررسی فنی مجتمع سوخت وارداتی از فدراسیون روسیه برای استفاده در نیروگاه هسته‌یی بوشهر امکان‌پذیر شود. مجتمع‌های سوخت پس از بررسی فنی مورد راستی‌آزمایی مجدد آژانس قرار می‌گیرند و دوباره مهر و موم می‌شوند.

37- آژانس در 9 فوریه 2010 یک راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی را در آزمایشگاه تحقیقاتی چندمنظوره جابربن حیان (JHL) در تهران انجام داد که طی آن به آژانس اطلاع داده شد که فعالیت‌های تحقیقات و توسعه فرآوری گرمایی (Pyroprocessing) در JHL برای مطالعه تولید الکترو شیمیایی فلز اورانیوم آغاز شده است. آژانس در نامه‌ای به تاریخ 3 فوریه 2010 از ایران درخواست کرد که اطلاعات بیش‌تری درباره این فعالیت‌ها ارایه کند.

38- آژانس بر اساس تصویر ماهواره‌یی ارزیابی می‌کند که فعالیت‌های بازیابی اورانیوم در حوزه کارخانه تولید اورانیوم بندرعباس ادامه دارد.

39- آژانس از اوایل 2008‍ از ایران درخواست کرد که دسترسی به محل‌های بیش‌تر مربوطه، از جمله محل ساخت سانتریفوژها، تحقیقات و توسعه درباره غنی‌سازی اورانیوم و معدن کاوی و آسیاب اورانیوم، را فراهم کند (GOV/15/2008, para13). آژانس به‌خصوص با توجه به تحولات اخیر در ایران و اظهارات ایران در مورد ساخت برنامه‌ریزی شده تاسیسات هسته‌یی جدید از ایران درخواست کرد که دسترسی به این محل‌ها را در اسرع وقت فراهم کند.

E. ابعاد نظامی احتمالی

40- همان‌گونه که به‌واسطه توافق‌نامه پادمان مقرر شده، آژانس به‌منظور تایید این که تمامی مواد هسته‌یی در ایران برای فعالیت‌های صلح‌آمیز است، نیاز دارد نسبت به نبود ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی ایران اعتماد داشته باشد. گزارش‌های قبلی از سوی مدیرکل موضوعات باقیمانده و اقدامات لازم از سوی ایران را به‌طور مشروح توضیح داده‌اند، از جمله این که ایران پروتکل الحاقی را اجرا کند و اطلاعات و دسترسی لازم را برای آژانس فراهم کند؛ با این هدف که: مسایل مرتبط با مطالعات ادعایی را حل و فصل کند، در مورد شرایط دستیابی به سند اورانیوم فلزی ابهام‌زدایی کند؛ در مورد فعالیت‌های خرید و تحقیق و توسعه نهادها و شرکت‌های مرتبط با بخش نظامی که می‌توانسته مرتبط با هسته‌یی باشد ابهام‌زدایی کند؛ و در مورد تولید تجهیزات و قطعات مرتبط با هسته‌یی توسط شرکت‌های متعلق به صنایع دفاع ابهام‌زدایی کند.

41- اطلاعاتی که در ارتباط با این موضوعات در اختیار آژانس قرار گرفته گسترده بوده و در طول زمان از منابع مختلف گردآوری شده است. این (اطلاعات) ازحیث جزییات فنی، چارچوب زمانی که فعالیت‌ها در آن‌ها انجام شده و اشخاص و سازمان‌های درگیر به‌طور گسترده‌ای دارای هم‌خوانی بوده و معتبر هستند. به طور کلی این امر نگرانی‌هایی را در مورد وجود احتمالی فعالیت‌های اعلام نشده گذشته یا جاری در ایران در ارتباط با ساخت یک خرج هسته‌یی برای یک موشک ایجاد می‌کند. این فعالیت‌های ادعایی مشتمل بر تعدادی پروژه‌ها و زیر پروژه‌های در برگیرنده ابعاد هسته ای و موشکی است که توسط سازمان‌های مرتبط با بخش نظامی انجام شده است.

42- از جمله فعالیت‌هایی که آژانس تلاش داشته درباره آن‌ها با ایران گفت‌وگو کند عبارتند از: فعالیت‌های در برگیرنده سیستم‌های انفجاری هم‌زمان با دقت بالا؛ مطالعات در باره چاشنی‌های انفجارات با قدرت زیاد و مهندسی بدنه موشک با قابلیت بازگشت؛ یک پروژه برای تبدیل UO2 به UF4 مشهور به «پروژه نمک سبز» و فعالیت‌های مختلف مرتبط با خرید. به‌طور اخص آژانس از جمله درپی ابهام‌زدایی درباره موارد زیر بوده است: آیا ایران در فعالیت‌های اعلام نشده برای تولید UF6 (نمک سبز) که شرکت کیمیا معدن در آن درگیر بوده، وارد شده است؛ آیا فعالیت‌های ایران در مورد سیم‌های ارتباطی چاشنی‌های انفجاری منحصرا برای مقاصد غیر نظامی یا متعارف نظامی بوده است؛ آیا ایران یک سیستم کروی انفجار از داخل احتمالا با مساعدت یک کارشناس خبره خارجی در زمینه فن‌آوری انفجاری را ساخته است؛ آیا طراحی مهندسی و مطالعات مدل‌سازی کامپیوتری با هدف ساخت یک طراحی جدید برای محفظه خرج یک موشک برای یک خرج هسته‌یی بوده است؛ و ارتباط بین تلاش‌های مختلف مقامات ارشد ایرانی دارای ارتباط با سازمان‌های نظامی در ایران به‌منظور کسب فن‌آوری و تجهیزات مرتبط با هسته‌یی.

43- آژانس همچنین مایل است با ایران درباره این موارد گفتگو کند: پروژه و ساختار مدیریتی فعالیت‌های ادعایی مرتبط با انفجارات هسته‌ ای ؛ ترتیبات ایمنی مرتبط با هسته‌یی برای شماری از پروژه‌های ادعایی؛ جزییات مربوط به ساخت قطعات برای سیستم چاشنی انفجارات با قدرت زیاد و آزمایش‌های مربوط به تولید و تشخیص نوترون‌ها. بررسی این موضوعات برای رفع از نگرانی‌های آژانس درباره این فعالیت‌ها و موارد یاد شده بالا که به نظر می‌رسد پس از 2004 ادامه یافته، حایز اهمیت است.

44- ایران از اوت سال 2008 با اظهار این که ادعاهای مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی‌اش بی‌پایه بوده و اطلاعاتی که آژانس به آن‌ها اشاره دارد مبتنی بر جعلیات است، از گفت‌وگو در مورد مسایل یاد شده بالا با آژانس یا ارایه هرگونه اطلاعات و دسترسی بیش‌تر (به اماکن و اشخاص) برای پرداختن به این نگرانی‌ها امتناع ورزیده است.

45- به مرور زمان و احتمال زایل شدن دسترسی به اطلاعات، اهمیت دارد که ایران بدون تاخیر با آژانس در مورد این موضوعات وارد گفتگو شده و اینکه آژانس اجازه یابد از کلیه سایتهای مربوطه بازدید کند، به تمامی تجهیزات و اسناد مربوطه دسترسی یابد و اجازه یابد که با اشخاص مربوطه گفت‌وگو کند. تعامل چشمگیر ایران آژانس را قادر خواهد کرد که در کارش پیشرفت داشته باشد. در گذشته به‌واسطه همکاری فعالانه ایران پیشرفت در موارد خاصی که سوالاتی مطرح بوده انجام شده است؛ این امر می‌تواند در مورد این سوالات درباره ابعاد مربوطه نظامی نیز امکان‌پذیر باشد.

F. خلاصه

46- در حالی که آژانس به راستی‌آزمایی انحراف نداشتن مواد هسته‌ای اظهار شده در ایران ادامه می‌دهد، ایران برای اجازه دادن به آژانس به منظور تایید این که تمامی مواد هسته ای در ایران در فعالیت‌های هسته‌ ای صلح آمیز قرار دارند، همکاری مورد نیاز را نکرده است.

47- ایران ملزومات مندرج در قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت شامل اجرای پروتکل الحاقی را که برای اعتمادسازی نسبت به مقاصد منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران و حل و فصل مسایل باقیمانده اهمیت اساسی دارد اجرا نمی‌کند. به‌ویژه ایران باید برای ابهام‌زدایی ازموضوعات باقیمانده که موجب بروز نگرانی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران هستند و اجرای متن اصلاح شده کد 1.3 از ترتیبات فرعی بخش عمومی مبنی بر ارایه پیش هنگام اطلاعات طراحی همکاری کند.

48- ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، به عملیات در کارخانه نیمه صنعتی غنی ‌سازی سوخت (PFEP) و کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP ) در نطنز و ساخت یک کارخانه جدید غنی‌سازی در فردو ادامه داده است. ایران هم‌چنین قصد خود برای ساخت 10 کارخانه غنی‌سازی جدید را اعلام کرده است. ایران اخیرا تزریق UF6 با غنای پایین تولید شده در FEP به یک آبشار PFEP را با هدف غنی ‌سازی تا سطح 20 درصد به‌صورت U-235 را آغاز کرد. مدت زمانی که ایران برای اعلام در زمینه تغییرات مربوطه ایجاد شده در PFEP برای آژانس فراهم کرد برای این که آژانس بتواند قبل از آغاز تزریق مواد به PFEP رویه‌های موجود پادمانی را تنظیم کند، ناکافی بود. کار آژانس برای راستی‌آزمایی FFEP و درک هدف اولیه این تاسیسات و گاه شمار طراحی و ساخت آن ادامه دارد. ایران دسترسی به اطلاعاتی از قبیل اطلاعات طراحی اولیه برای FFEP یا دسترسی به شرکت‌های درگیر در طراحی و ساخت کارخانه را فراهم نمی‌کند.

49- ایران هم‌چنین برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت ساخت رآکتور IR-40 و دیگر فعالیت ‌های مرتبط با آب سنگین را ادامه می‌دهد. آژانس اجازه نیافته است که از آب سنگین که در UCF انبار شده است نمونه‌برداری کند و به کارخانه تولید آب سنگین دسترسی نیافته است.

50- مدیرکل از ایران درخواست می‌کند اقداماتی را در جهت اجرای کامل توافق‌نامه پادمان خود و دیگر وظایفش شامل اجرای پروتکل الحاقی اتخاذ کند.

51- مدیرکل به نحو مقتضی به گزارش‌دهی ادامه خواهد داد.»

ایسنا