توهم حداکثرسازی درآمدهای نفتی

جمهوری اسلامی ایران با ظرفیت تولید روزانه 2/4 میلیون بشکه نفت ، در مقام دوم تولیدکنندگان سازمان نفتی اوپک قرار دارد.

کد خبر: ۳۰۴۷۷

بسیاری از کارشناسان معتقدند ایران هنوز نتوانسته است شرایط بازار نفت را به نفع خود تغییر دهد ؛ زیرا با وجود 130میلیارد بشکه ذخایر نفت قابل استحصال و همچنین قراردادهایی که وزارت نفت با کمپانی های نفتی بین المللی بسته است ، همواره چشم به تصمیم های اوپک و شرایط تحمیلی بر بازار نفت دوخته است . سازمان اوپک نیز در موقعیت حساسی قرار گرفته است . از یک سو تصمیم اجرایی خود مبنی بر کاهش روزانه 900هزار بشکه ای را عملی کرده است و از سوی دیگر با فشار رو به تزاید کشورهای غیر عضو به منظور پر کردن خلائ تولید و عرضه نفت مواجه است . برای خلاصی از این گونه فشارها که مطمئنا افزایش صادرات برخی کشورهای تاثیرپذیر را به همراه دارد ، انجام سازماندهی خاص برای حفظ بازار نفت و تعیین قیمتها از سوی کشورهای عمده تولید کننده نفت جهانی ، موثر به نظر می رسد. سوال این است مقامات وزارت نفت ، که دیروز «حداکثرسازی درآمدهای نفتی» را در برگزاری یک همایش تجملاتی دنبال کردند ، چگونه می توانند در تحکیم متعادل سازی بازار نفت و تحمیل ساز و کار اوپک به منظور تعیین قیمتهای از پیش تعیین شده ، اخراج عوامل مخل در بازارهای منطقه ای و جهانی ، بالا بردن سهم ایران از درآمدهای نفتی و همچنین ، جلوگیری از به حاشیه رانده شدن توسط برخی کشورهای عربی و غربی موفق ظاهر شوند و ساز وکار عملی در این باره را از اوپک نصیب خود گردانند؛ جمهوری اسلامی ایران هم اکنون نزدیک به 30 میلیارد دلار قرارداد مربوط به توسعه میادین نفتی خود را با کمپانی های بین المللی به امضائ رسانده است و سالانه نیز 20 تا 22 میلیارد دلار در قبال فروش نفت ملی به دست می آورد. آیا مقامات وزارت نفت ، فرآیند عملی به دست آوردن سهم بیشتر بازار جهانی نفت را در برنامه های خود گنجانده اند؛ چگونه می توان شرایط بازار نفت را بدون این که تولید و صادرات نفت کشور افزایش یابد، به نفع سهم ایران تغییر داد؛ آیا این نکته را نباید جدی گرفت که بالا بردن سهم ایران در بازارهای جهانی نفت در قبال افزایش تولید، کاری سهل و البته عبث است؛ زیرا هم اکنون در نتیجه بازاریابی های علمی در زمینه نفت مشخص شده است که بالا بردن توان تولید نه تنها در جذب و جلب اجماع جهانی موثر نیست ، بلکه بعضا به عنوان «ضد سهم» نیز عمل می کند. هر قدر سیاست های اصولی تحکیم یابد به همان نسبت اخلالگری های نفتی در عرصه بین المللی نیز کاهش خواهد یافت . مقامات وزارت نفت هر قدر در سازمان اوپک و عرصه های بین المللی تصمیم گیری در زمینه طلای سیاه بتوانند ساز و کار علمی و بازاریابی بهینه را در دستور کار خود قرار دهند، به همان اندازه نیز موفقیت در شرایط کنونی بازار جهانی نفت افزایش یافته و سهم ایران در حداکثرسازی درآمدهای نفتی نیز بیشتر می شود. عامل موفقیت در شرایط کنونی تجارت جهانی ، افزایش تولید برای به دست آوردن سهم بیشتر نیست ؛ زیرا حربه ای تجاری به نام «بازاریابی مناسب» و در دستور کار قرار دادن ساز و کار اقتصادی هزینه - فایده ، سالهاست که جایگزین آن شده است . آیا برای حداکثرسازی درآمدهای نفتی باز هم باید تولید و صادرات را افزایش داد یا این که در شرایط حاضر باید توسعه خدمات فنی - مهندسی و صادرات مشتقات نفتی را جایگزین آن کرد؛ آیا زمان تشکیل و تاسیس صنایع جایگزین نرسیده است؛.