چگونه با آنفلوآنزا مبارزه کنیم؟

آیا آنفلوآنزا نوع جدی‌تر سرماخوردگی است؟

ممکن است علایم آنفلوآنزا شبیه سرماخوردگی شدید باشد، اما فقط در ایالات متحده، هر سال 36 هزار نفرجان خود را در اثر ابتلا به آنفلوآنزا از دست می‌دهند و بیش از 200 هزار نفر بستری می‌شوند. در واقع 20 تا 30 درصد افرادی که حامل ویروس آنفلوآنزا هستند، هیچ علامتی ندارند و می‌توانند این بیماری را به دیگران منتقل کنند. بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر بدون پوشیدن لباس گرم یا با موهای خیس در هوای سرد بیرون بروند، دچار آنفلوآنزا می‌شوند، ولی باید دانست تنها راه ابتلا به آنفلوآنزا مواجه شدن با ویروس آنفلوآنزاست. فصل ابتلا به آنفلوآنزا با فصل سرما تقارن دارد و همین باعث شده اغلب مردم تصور کنند که آنفلوآنزا با هوای سرد مرتبط است، در صورتی که این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند. بعضی‌ها هم سوپ‌ مرغ را برای افراد مبتلا به آنفلوآنزا تجویز می‌کنند. باید دانست که مایعات گرم باعث کم شدن گلودرد و تامین مایعات مورد نیاز بدن می‌شوند، ولی سوپ‌ مرغ هیچ برتری ویژه‌ای نسبت به موارد مشابه ندارد.

جایگاه آنتی‌بیوتیک‌ها در آنفلوآنزا کجاست؟

بعضی‌ها وقتی دچار آنفلوآنزا و تبی می‌شوند که بیش از یک تا 2 روز طول می‌کشد،‌ به مصرف آنتی‌بیوتیک روی می‌آورند. اما باید بدانید که آنتی‌بیوتیک‌ها فقط علیه باکتری‌ها موثرند، در حالی که عامل آنفلوآنزا یک ویروس است. اما گاهی اوقات بعضی افراد دچار یکی از عوارض آنفلوآنزا که همان عفونت باکتریایی است می‌شوند، که در این حالت مصرف آنتی‌بیوتیک مانعی ندارد. به همین دلیل بهتر است که در صورت بدتر شدن علایم خود، به پزشک مراجعه کنید تا در صورت صلاحدید او درمان آنتی‌بیوتیکی شروع شود.

واکسن آنفلوآنزا چه کار می‌کند؟

واکسن آنفلوآنزا این طور تهیه می‌شود: ابتدا ویروس در تخم‌مرغ رشد داده می‌شود، سپس کشته شده و تغییراتی در آن داده می‌شود تا واکسن به شکلی که مشاهده کرده‌اید آماده شود. وقتی واکسن به بازوی شما تزریق می‌شود، بدن پادتن‌هایی را در برابر ویروس می‌سازد که 2 تا 4 هفته طول می‌کشد. از آن به بعد اگر فرد ایمن‌سازی شده با این ویروس مواجه شود پادتن‌ها به ویروس حمله می‌کنند و قبل از آن که شانسی برای عفونت‌زایی داشته باشد، آن را نابود می‌کنند.

با این وجود، واکسن آنفلوآنزا ایمنی کامل ایجاد نمی‌کند. در طی زمانی که طول می‌کشد تا بدن پادتن‌سازی ‌کند، ممکن است دچار آنفلوآنزا شوید. به علاوه، بعضی از افراد در پاسخ به واکسن پادتن کافی نمی‌سازند و همچنین واکسن علیه همه گونه‌‌های ویروس آنفلوآنزا ایمنی ایجاد نمی‌کند. به عنوان مثال، واکسن آنفلوآنزا مانع ابتلا به آنفلوآنزای نوع ( Aآنفلوآنزای خوکی)‌ نمی‌شود.

واکسن آنفلوآنزا هم مانند هر واکسن دیگری کاملا بدون عارضه نیست. برای مثال، ممکن است نسبت به واکسن دچار واکنش حساسیتی شوید خصوصا اگر نسبت به تخم‌مرغ حساسیت داشته باشید. پیدایش جوش روی پوست شایع است اما در موارد نادر، ممکن است واکنش شدیدتری مانند اختلال تنفس یا بلع رخ دهد. به همین علت، به افرادی که حساسیت شناخته شده به تخم‌مرغ دارند، توصیه می‌شود این واکسن را دریافت نکنند.

سایر عوارضی که در تعداد اندکی از افراد دیده شده عبارتند از: قرمزی یا درد در محل تزریق، تب، درد عضلانی و خستگی. به طور کلی شیوع عوارض جانبی کمتر از 5 درصد است.

نگرانی‌ها در مورد واکسن آنفلوآنزا

با وجود این که تعداد افرادی که از واکسن آنفلوآنزا استفاده می‌کنند رو به افزایش است، بعضی‌ها نگران ایمن بودن این واکسن هستند. یکی از نگرانی‌ها مربوط به احتمال ابتلا به بیماری آنفلوآنزا پس از دریافت واکسنی است که در واقع باید از آن پیشگیری کند. این یک بدفهمی است، زیرا واکسن آنفلوآنزا از ویروس غیرفعال شده ساخته می‌شود که نمی‌تواند عفونت را منتقل کند. بنابراین افرادی که بعد از تزریق واکسن دچار این بیماری‌ می‌شوند، به خاطر واکسن نبوده است و در هر صورت آنها این بیماری را می‌گرفتند، چون معمولا یک تا 2 هفته طول می‌کشد تا واکسن اثر کند؛ اما مردم فکر می‌کنند که چون پس از دریافت واکسن بیمار شده‌اند، علت بیماری‌شان واکسن بوده است.

ویروس آنفلوآنزا هر سال تغییر می‌کند و جهش می‌یابد. بنابراین واکسنی که در یک سال تزریق می‌شود، به درد سال بعد نمی‌خورد. شما هم باید در هنگام خرید واکسن دقت کنید تا واکسن آنفلوآنزای مربوط به همان سال را تهیه کنید.

افراد سالم چه کار کنند؟

درست است که واکسن آنفلوآنزا به طور معمول برای افرادی که بیماری مزمن دارند توصیه می‌شود، ولی همه افراد، حتی افراد سالم نیز می‌توانند از آن سود ببرند.

پاییز هر سال، افرادی که در خطر ابتلا به آنفلوآنزا قرار دارند، مانند افراد بالای 50 سال، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی، دیابتی‌ها، آسمی‌ها و افرادی که دچار مشکلات سیستم ایمنی هستند، به دریافت واکسن آنفلوآنزا توصیه می‌شوند. کودکان 23 6 ماهه و خانم‌های حامله‌ای که در فصل آنفلوآنزا در 3 ماهه دوم یا سوم حاملگی قرار می‌گیرند نیز تشویق می‌شوند که این واکسن را دریافت کنند. به‌علاوه، به مراقبان سلامت توصیه می‌شود واکسن بزنند تا از انتقال این بیماری به افراد در معرض خطر جلوگیری کنند.

منشأ بدفهمی‌ها از کجاست؟

واکسن آنفلوآنزا اوایل فصل سرما در اختیار قرار می‌گیرد و بسیاری از مردم می‌توانند قبل از عمل کردن واکسن دچار بیماری شوند. به خاطر این تاخیر زمانی بیشتر مردم واکسن را مورد سرزنش قرار می‌دهند. در حقیقت، سرماخوردگی ساده هیچ ارتباطی با آنفلوآنزا ندارد. چون این دو بیماری با 2 ویروس مختلف ایجاد می‌شوند. بنابراین، با وجود دریافت واکسن آنفلوآنزا شما دچار سرماخوردگی می‌شوید.

برخلاف واکسن آنفلوآنزا، بعضی واکسن‌ها مانند واکسن سرخک، حاوی مقادیر اندکی از ویروس زنده‌اند. ویروس زنده به گونه‌ای تغییر داده شده که به ندرت توانایی عفونت‌زایی داشته باشد، اما می‌تواند این کار را انجام دهد، اما واکسن آنفلوآنزا از ویروس کشته شده ساخته می‌شود، بنابراین حاوی هیچ بخش زنده‌ای نیست.

واکسن آنفلوآنزا بهترین نیست و اثر یکنواختی ندارد و گاهی اوقات عوارض اندکی دارد. با این وجود، متخصصان بر این باورند که فواید آن از خطراتش بیشتر است. اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که در خطر ابتلا به آنفلوآنزا قرار دارید و از واکسن زدن امتناع کرده‌اید، بهتر است در تصمیم خود تجدیدنظر کنید و سلامتی خود را به خطر نیندازید. اگر هم تا به حال به علت ترس از ابتلا به آنفلوآنزا واکسن نزده‌اید، بهتر است بهانه بهتری پیدا کنید!

منبع: intelihealth
دکتر امیر شیروانی