طبیبانه

4 اشتباه رایج درباره سنگ کلیه‌

1- سنگ کلیه همیشه با یک پهلودرد شدید شروع می‌شود؟

کد خبر: ۲۱۳۱۳۳

نه! گاهی سنگ کلیه بدون هیچ دردی شروع می‌شود، ادامه پیدا می‌کند و حتی بدون هیچ علامت واضحی، آن‌قدر پیشرفت می‌کند که کلیه را از کار می‌اندازد و کار به نارسایی کلیه می‌کشد. اما به هر حال، مهم‌ترین علامت این بیماری درد است؛‌ یک درد شدید کولیکی (متناوب) که معمولا شب‌ها شروع می‌شود و بیمار را از خواب بیدار می‌کند. یکی دیگر از علایم سنگ کلیه، تغییر رنگ ادرار است. ادرار این بیماران معمولا به رنگ خون یا چای درمی‌آید. بعضی از این بیماران هم با علایم عفونت مراجعه می‌کنند.

2- هرچه اندازه سنگ کلیه بزرگ‌تر باشد، دردش شدیدتر می‌شود؟

این ‌طور نیست. بین اندازه سنگ و شدت درد رابطه مشخصی وجود ندارد. گاهی یک سنگ بسیار کوچک منجر به یک درد بسیار شدید می‌شود و گاهی یک سنگ شاخ‌گوزنی بزرگ هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. خلاصه، هیچ دو دوتا چهارتایی در کار نیست.

3-‌ از آنجا که بیشتر سنگ‌های کلیه از جنس کلسیم است؛ بیمارانی که کلیه سنگ‌ساز دارند، باید از مواد غذایی کلسیم‌دار پرهیز کنند؟

پزشکان معمولا چنین توصیه‌ای نمی‌کنند و حتی گاهی به بعضی از این بیماران توصیه می‌کنند که بیشتر کلسیم مصرف کنند؛ مثلا در مواردی که سنگ‌ کلیه از جنس اگزالات کلسیم است، اگر بیمار کلسیم بیشتری مصرف کند، این کلسیم در روده‌اش به اگزالات متصل می‌شود و اصلا از روده جذب نمی‌شود. به این ترتیب، یون اگزالات که افزایش آن در ادرار باعث تشکیل اگزالات کلسیم در کلیه شده و رسوب می‌کرد و سنگ اگزالات کلسیمی تشکیل می‌داد، اصلا وارد بدن نمی‌شود. ضمن این‌که خیلی‌ها به کلسیم اضافه نیاز دارند؛ مثلا زنان باردار و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند.

تقریبا تنها پرهیزی که پزشکان به این بیماران توصیه می‌کنند، پرهیز از نمک است. افرادی که کلیه‌ سنگ‌ساز دارند، نباید سر سفره به غذایشان نمک بزنند و باید از خوردن مواد شور مثل خیار شور پرهیز کنند‌ و در عوض تا می‌توانند،‌ آب و مایعات بخورند تا ادرارشان رقیق شود.

4-‌ بیمارانی که کلیه‌شان سنگ‌ساز است، باید روزی 6 تا 8 لیوان آب بخورند؟

مهم این نیست که روزی چند لیوان آب بخورند. مهم این است که هر روز چقدر ادرار داشته باشند. مثلا بیماری که در گرمای اهواز زندگی می‌کند یا فعالیت روزانه‌اش خیلی زیاد است، این 6 تا 8 لیوان آب اصلا برایش کافی نیست. چون تمام آبی که می‌خورد، عرق می‌شود و چیزی از آن به ادرارش نمی‌رسد تا آن را رقیق کند؛ و این آب دیگر فایده‌ای برای پیشگیری از سنگ کلیه‌اش ندارد. بیمارانی که کلیه‌شان سنگ‌ساز است، باید آن‌قدر آب بخورند که روزانه بیش از 2 لیتر ادرار کنند؛ یا در طول خواب شبانه یکبار برای ادرار کردن بیدار شوند. این‌ بیماران هیچ‌وقت نباید بگذارند کارشان به احساس تشنگی بکشد. آنها باید همیشه قبل از احساس تشنگی آب بخورند. بهتر است شب‌ها موقع خواب یک لیوان آب بالای سرشان باشد، موقع کار یک لیوان آب روی میزشان باشد و خلاصه، همیشه دم دست خودشان آب بگذارند.