گفتگو با مسعود مرادی، داور جنجالی هفته‌های اخیر فوتبال

هیچ‌ داوری ‌شرافتش ‌را ‌زیر ‌سوال‌ نمی‌برد‌

کارت قرمز و زرد، اخراج، پنالتی، آفساید و دمیدن در یک سوت برای تعیین مرز بین درستی و نادرستی بازی فوتبال در یک میدان به قضاوتی 90 دقیقه‌ای منجر می‌شود که همچون داوری در هر مکان و زمانی و در هر عرصه‌ای کاری دشوار تلقی می‌شود، بویژه وقتی قضاوت در میدانی باشد که مخاطبانش همه برای خود کارشناس هستند و تب فوتبالشان آنقدر بالاست که اشتباهات را حتی اگر به سهو باشد معمولا برنتابند. بیشتر داوران فوتبال از این حرفه به عنوان یکی از سخت‌ترین مشاغل جهان یاد می‌کنند، چون همواره در معرض شدیدترین انتقادها قرار می‌گیرند و حتی ممکن است آرامش و آسایش خود را از دست بدهند، اما اشتباهات داوری تنها به ایران محدود نمی‌شود و مشابه اتفاقاتی که در فوتبال کشورمان رخ می‌دهد حتی در فوتبال کشورهای بزرگ دنیا دیده شده و می‌شود، اما مهم این است که پس از این اتفاقات چگونه در راهی قرار بگیریم که حداقل کمتر شاهد تکرار این اشتباهات باشیم، چیزی که فوتبال ما را با دیگر کشورهای دنیا متمایز می‌کند، این است که در اینجا همه چیز پس از چند روز سروصدا به دست فراموشی سپرده می‌شود. با وجود گذشت تنها چند هفته از لیگ هشتم، داوری‌های مسابقه‌های فوتبال آنقدر بحث‌برانگیز بوده که تقریبا هیچ تیمی از درگیر شدن با این ماجرا بی‌نصیب نبوده است، اما قضاوت مسعود مرادی در دیدار پرسپولیس و مس بیش از همه بحث برانگیز بود تا جایی که تنها کاندیدای داوری ایران برای قضاوت در جام جهانی 2010 آفریقا پس از مواجهه با انتقادهای شدید، از قضاوت در میدان‌های فوتبال کناره‌گیری کرد. مسعود مرادی معتقد است کاندیداتوریش برای حضور در جام جهانی دلیل اصلی حاشیه‌سازی‌های اخیر است. داور بین‌المللی کشورمان علاوه بر این از مسائل و مشکلات داوران، دلایل افزایش اشتباهات در لیگ برتر جدید، درخواست مسوولان فدراسیون فوتبال پس از کناره‌گیری وی و انگیزه‌هایش از داوری فوتبال گفت و این‌که پله آخر برای دوران قضاوت مسعود مرادی در فوتبال، حضور در جام جهانی 2010 آفریقاست. خودش می‌گوید: «اگر بگذارند، تمام تلاشم را به کار می‌گیرم.» گفت و گو با وی را می‌خوانید:
کد خبر: ۲۰۸۶۸۶

شاید بهتر باشد از آخر به اول برسیم. داوری‌ها در همین چند هفته ابتدایی لیگ هشتم آنقدر بحث برانگیز بوده که بیش از حد انتظار به آن پرداخته شده است. مشکل کجاست؟ قبول دارید که در بسیاری از مسابقه‌های لیگ برتر قضاوت‌ها پر اشتباه و ضعیف بوده است؟

قبول دارم داوری‌ها ضعیف بوده است، اما برای پیدا کردن علت باید بپرسیم چه کسی باعث و بانی این ضعف بوده است. کمیته داوران و فدراسیون فوتبال نهایت تلاش خود را به کار می‌گیرند تا داوری‌ها بی‌عیب و نقص باشد، اما متاسفانه انتقادهای تخریب گونه برخی به اصطلاح کارشناس داوری سبب می‌شود تمرکز داور به هم بریزد و دچار اشتباهات فاحش شود. در واقع به جای این که انتقادها موثر باشد، در عمل مخرب است، چون انتقاد دلسوزانه نیست.

یعنی داور تا این حد تحت تاثیر اظهارنظرهاست؟

بله. وقتی یک اظهارنظر نادرست به طور مداوم تکرار می‌شود آرامش داور را به هم می‌ریزد. فشارهای حاشیه‌ای باعث شده در همین مسابقه‌های اخیر اشتباهات فاحشی در قضاوت بنده و دیگر همکارانم باشد که تمام اینها به داوری کشورمان لطمه می‌زند.

در مورد بازی پرسپولیس و مس و آن پنالتی بحث‌برانگیز که پرسپولیسی‌‌ها و بیشتر کارشناسان معتقد بودند اشتباه کردید هم همین اتفاق افتاد؟

نه. من در آن صحنه اشتباه نکردم. فیفا هم این موضوع را تایید کرد. حالا اگر قرار است مسوولان باشگاه پرسپولیس متوجه اشتباه خود نشوند من کاری نمی‌توانم انجام دهم، اما فکر می‌کنم همان‌طور که از من انتظار عذرخواهی دارند باید وقتی متوجه می‌شوند که اشتباه کردند و آن صحنه پنالتی نبوده است، آنها هم بر خود واجب بدانند که عذرخواهی کنند.

اما باشگاه پرسپولیس نپذیرفته است آن صحنه پنالتی نبوده یا به قول شما اشتباه کرده است.

من دیگر کاری نمی‌توانم بکنم. چطور می‌توانم به آنها ثابت کنم. در ضمن این مسائل جزیی در فوتبال آنقدر برای من بی‌اهمیت است که بیشتر از این به آن نمی‌پردازم.

اما همین مسائل اینچنینی شما را وادار به کناره‌گیری از قضاوت کرد.

بله. قضاوت در خون من است. من با این‌که کارشناس مخابرات هستم، اما داوری را با عشق انجام می‌دهم و این کار را دوست دارم، اما وقتی می‌بینم که به خاطر قضاوت، امنیت خانواده‌ام در خطر است هرگز داوری را به آن ترجیح نمی‌دهم و به همین دلیل اعلام کردم قضاوت نمی‌کنم.

پس از این کناره‌گیری چه اتفاقی افتاد که نیمی از تصمیم خود را پس گرفتید؟ یعنی در بازی‌های خارجی قضاوت می‌کنید؟

آقایان کفاشیان، تاج، عنایت و حتی مسوولان فوتبال کرج (محل زندگی مسعود مرادی)‌ مذاکراتی با من داشتند. از من خواستند به خاطر منافع ملی به حضور در میدان‌های بین‌المللی ادامه دهم تا بعد تصمیم درستی بگیرم. من هم فکر کردم نمی‌توانم به خاطر تنگ‌نظری و حسادت یک عده، یک کمک داور عراقی و ایرانی که درتیم داوریم هستند را محروم کنم، بنابراین قرار شد برای حفظ منافع ملی و احترام به کشورم در آزمون‌ها شرکت کنم که با موفقیت آن را در سوئیس پشت سر گذاشتم و در دیدارهای بین‌المللی به قضاوت ادامه می‌دهم تا تکلیف انتخاب کاندیداهای اصلی حضور در جام‌جهانی 2010 آفریقا روشن شود.

حضور در میدان‌های بین‌المللی و قضاوت نکردن در ایران مغایرتی با قانون ندارد؟

به هیچ عنوان مغایرتی با اصول اساسنامه و قوانین بین‌المللی ندارد. در ضمن این موضوع دائمی نیست. من از مسوولان فدراسیون فوتبال خواستم تا زمان غربال اسامی کاندیداهای حضور در جام جهانی 2010 آفریقا  که 22 اکتبر یعنی اوایل ماه آینده است، اجازه دهند آرامش داشته باشم و در ایران قضاوت نکنم. اگر انتخاب شدم هیچ، اما اگر نه تصمیم دیگری خواهم گرفت.

باز هم به اشتباهات داوری برگردیم. درست است که اشتباه، جزیی از داوری و قضاوت است اما گاهی این اشتباهات برای یک تیم جبران‌ناپذیر است. تا چه حد به باشگاه‌ها حق می‌دهید که در مواجهه با این اتفاقات منتقد داور باشند؟

انتقاد از داوری به یک اپیدمی در فوتبال ما تبدیل شده است. ما به هیچ عنوان منکر این اشتباهات که سهوی رخ می‌دهد نیستیم، اما گاهی انتقادها سنگین و غیرمنصفانه می‌شود تا جایی که همه می‌خواهند تقصیرات خود را هم به گردن داور بیندازند.

یعنی نباید انتقاد کرد یا نباید برخوردی با داوری که اشتباه می‌کند صورت بگیرد؟

چرا، باید نقد کرد و حتی برخورد داشت، اما از راهش که درست باشد. متاسفانه فرهنگ حاکم بر باشگاه‌های ما که عنوان حرفه‌ای را هم یدک می‌کشند فرهنگ صحیح و درستی نیست. در باشگاه‌های فرهنگی  ورزشی کشور ما ناهنجاری‌‌های اخلاقی و فرهنگی و اهانت و توهین مورد حمایت قرار می‌گیرد. من این موضوع را بارها دیده‌ام که مدیر یا عضوی از یک باشگاه بزرگ به هوادار و تماشاگر خود حق می‌دهد با داور هر برخوردی داشته باشد. تا به حال ندیدیم که یک باشگاه برای برخورد با مسائل فرهنگی و انضباطی پیشقدم شود.

آنها هم در توجیه اعتراض‌های خود دلایلی دارند که از دید خودشان منطقی است. مثل این که هزینه‌های میلیاردی باشگاه‌ها برای ساختن یک تیم آماده چرا باید با ضعف‌های احتمالی داوری هدر برود. این را قبول ندارید؟

متاسفانه در ایران رسیدن به پیروزی برای تیم‌ها به هر قیمتی باب شده است و برای من به عنوان داوری که در رده‌های بالای فوتبال ایران و آسیا قضاوت کردم چنین روندی قابل تحمل نیست. این توجیه‌ها را هم قبول ندارم، چون بسیار پیش می‌آید که اشتباه داوری به سود همان تیم می‌شود. من می‌گویم این برخوردها درست نیست، مثلا در همین بازی پرسپولیس و مس به فرض که من اشتباه کرده باشم برخورد مدیرعامل، بازیکن و مربی و تماشاگر پرسپولیس و حتی جراید و رسانه‌ها دور از انتظار است. نه در پرسپولیس، بلکه هر تیم دیگری باید نوع نگاه‌ها اصلاح شود. رسانه‌ها می‌توانند فرهنگ‌های نادرست باب شده را درست کنند.

اما در سال‌های اخیر تکرار اشتباهات از سوی برخی داوران برای بعضی تیم‌ها سبب شده هواداران 2 تیم پرطرفدار پایتخت نسبت به برخی نام‌ها پیشداوری کنند. چه چیز باعث شکل‌گیری این ذهنیت‌ها شده است؟

این ذهنیت‌ها براساس طرز تفکرات آماتورگونه مسوولان شکل می‌گیرد و به تماشاگر منتقل می‌شود. من داور هیچ‌گاه شرافت خود را زیر سوال نمی‌برم. در ضمن بازی‌‌هایی که داوران ایران قضاوت می‌کنند از کشورهای حوزه خلیج‌فارس بازتاب دارد. رقبا و مسوولان کنفدراسیون فوتبال آسیا آن را زیرنظر می‌گیرد. ما هیچ وقت زیر فشار تماشاگر قضاوت نمی‌کنیم که اعتبار خودمان را خدشه‌دار کنیم. این حرف‌ها واقعا حاشیه‌سازی برای برخی داوران است.

علت چیست؟ چه دلیلی وجود دارد که عده‌ای بخواهند برای داوران حاشیه درست کنند؟

در مورد دیگران نمی‌دانم، اما درباره خودم می‌توانم بگویم دلیل این جنجال‌ها حضور من در جمع کاندیداهای قضاوت در جام‌جهانی 2010 آفریقاست. دوره قبل هم تا زمانی که انتخابات نهایی صورت می‌گرفت، وضع همین بود. همین که مشخص شد نمی‌روم همه چیز آرام شد. در آستانه المپیک هم من را تخریب کردند. آنچنان فضای سنگینی را حاکم کردند که نتوانم در آرامش کارم را دنبال کنم.

فکر نمی‌کنید خیلی بدبین هستید؟

نه من اینها را تجربه کردم. عده‌ای به اسم کارشناس با طرح مسائل حاشیه‌ای و حرف و حدیث‌هایی که شاهد آن هستید، فضای داوری را مسموم می‌کنند و به جامعه داوری و افتخارآفرینی‌اش ضربه می‌زنند.

عده‌ای پس از کناره‌گیری شما در آستانه اعلام اسامی داوران برای قضاوت در جام جهانی 2010 از این اقدام به عنوان بازارگرمی مسعود مرادی یاد می‌کنند. چه پاسخی در این زمینه دارید؟

این هم از همان حرف‌هاست. من برای چه باید به بازارگرمی نیاز داشته باشم؟ همان طور که گفتم من به خاطر حفظ امنیت خانواده‌ام تصمیم به کناره‌گیری گرفتم. با این همه فحاشی و توهین و ناسزا هیچ کس نمی‌تواند در امان باشد، ضمن این که اصلا من چه می‌خواهم به دست آورم که بازار گرمی کنم. من 2 سال دیگر یعنی تا 2010 داور بین‌المللی هستم. این 2 سال را هم هر طور شده می‌گذرانم. دیگر دلیلی برای این کارها نبود. حالا هم به خاطر درخواست مسوولان فدراسیون فوتبال و ادای دین به جامعه ورزشی برای حضور موفق در جام جهانی 2010 تلاش می‌کنم. امیدوارم این شانس برای داوری کشورمان از بین نرود. اگر بگذارند می‌خواهم پله آخر افتخارات را در داوری خودم با حضور در جام جهانی تجربه کنم. فعلا در حد یک کاندیدا هستم و چیزی مشخص نیست.

مدت‌هاست بحث حضور داور ایرانی برای قضاوت دربی مطرح است، اما در عمل این کار میسر نیست. شما فکر می‌کنید می‌شود با این همه حرف و حدیث قضاوت دربی را به داور ایرانی داد؟

داوران ما توانایی‌اش را دارند. شکی در این نیست، اما شرایط برای این کار فراهم نیست و در واقع فرهنگ حاکم بر استادیوم درست نیست. شما می‌بینید که حتی سعد کمیل، داور کویتی هم وقتی در قضاوت بازی پرسپولیس و استقلال دچار اشتباه می‌شود ناسزا می‌شنود؛ البته شرایط دربی در تمام کشورها متفاوت است. مثلا خود من دربی کویت بین العربی و القادسیه را سوت زدم و کمیل دربی تهران را. اینها ضعف داوری نیست. شرایط فوتبال این طور ایجاب می‌کند.

چند سال قبل، مشکلات مالی داوران و کمبود حق‌الزحمه آنها به عنوان مهم‌‌ترین دلیل عدم تمرکز لازم عنوان می‌شد. وضعیت چقدر نسبت به قبل بهتر شده است؟

به نظر من این مسائل در تمرکز داور تاثیری ندارد و داوران کار خودشان را انجام می‌دهند، اما از نظر مالی وضعیت نسبت به سال قبل فرقی نکرده است. همان 200 هزار تومان برای هر مسابقه که با کاهش 20 هزار تومان مالیات، 180 هزار تومان به داور تعلق می‌گیرد. من هیچ وقت در مورد مسائل مالی صحبت نمی‌کنم. خدا را شکر خودم با اشتغال به عنوان کارشناس مخابرات در تنگنا نیستم، اما با این همه استرس و فشار و توهین فکر می‌کنم حق داوران بیشتر از این است. در فوتبالی که یک مسوول تدارکات میلیون‌ها تومان درآمد دارد باید داوران را که قشری تحصیلکرده هستند، بیشتر مورد حمایت قرار داد.

به عنوان داور، بهترین راهی که برای تغییر نگاه مردم و باشگاه‌ها به مساله قضاوت فوتبال توصیه می‌کنید، چیست؟

همه باید بپذیرند داوران هم انسان هستند و می‌توانند در یک لحظه و فقط یک لحظه‌ای که برای تصمیم‌گیری دارند، مرتکب اشتباه شوند. همه باید در برخوردهای خود تجدیدنظر کنند. مسلما اگر داور آرامش داشته باشد بهتر می‌تواند کار کند. باید بدانند عمدی در کار نیست و اشتباه هم جزیی از فوتبال و داوری آن است، گاه به سود یک تیم و گاه به ضرر آن.

سارا احمدیان

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها