تجارت الکترونیک یعنی...

پیشنهاد خرید 6/44 میلیاردی یاهو توسط مایکروسافت، واقعه ای بود که تنها انتشار خبرش باعث شد تا سهام یاهو به یکباره 48 درصد افزایش یافته و به سودی معادل 20/9 دلار در هر سهم برسد. مایکروسافتی که در بازار جستجوگرهای اینترنتی هم اکنون در جایگاه سوم و پس از گوگل و یاهو قرار دارد، این بار از اوضاع آشفته مالی یاهو طی یک‌سال گذشته از یک سو و از سوی دیگر شرایط نامناسب اقتصادی آمریکا که تاثیر بسزایی بر بازار سهام این کشور داشته، استفاده کرده و برای باری دیگر پیشنهاد خرید یاهو را آن هم به قیمتی نزدیک به دو برابر ارزش واقعی روز آن را مطرح کرده است.

هر چند که تا زمان نگارش این مطلب، ‌هنوز تصمیم مدیران یاهو برای واگذاری این شرکت به مایکروسافت عملی نشده است، اما پاسخ آن ها مبنی بر اینکه روی این پیشنهاد بیشتر فکر می کنند، سبب شد تا علاوه بر افزایش سود سهام یاهو در بورس نیویورک، دیگر رقیب این شرکت و تنها یکه تاز دنیای جستجو یعنی گوگل، با کاهشی 7 درصدی در هر سهم مواجه شود.

بین کارشناسان IT  در سراسر جهان، هیچ شکی وجود ندارد که این اقدام مایکروسافت تنها به دلیل رقابت با گوگل صورت گرفته است. چرا که بی تردید سلطه بی چون و چرای گوگل در بازار تبلیغات اینترنتی، یعنی بازاری هشتاد میلیارد دلاری که بیش از 40میلیارد دلار آن فقط سهم گوگل است بدون شک باعث وحشت رقیبان می‌شود. گوگل هم‌اکنون 56 درصد بازار جست‌وجوگران اینترنتی را در اختیار دارد، در حالی‌که یاهو 7/17درصد و مایکروسافت 8/13درصد از این بازار را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین به فرض موافقت یاهو مجموع سهم هر دو شرکت از این بازار بیش از 5/31 درصد نخواهد شد، اما همین سهم قابل توجه است که رقیبی جدی برای گوگل به وجود خواهد آورد.

قرار نیست در این فضای بسیار کوتاه به این داستان پرداخته شود؛ چرا که تحلیل پیشنهادی از این دست به فضایی بیشتر از این نیاز دارد. اما غرض تنها بیان یک اتفاق ساده در جهان تجارت و مقایسه آن با آنچه که در کشور ما می‌گذرد است. کشوری که در حوزه تخصصی مورد بحث ما، پیرامون تجارت الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، آموزش الکترونیکی و . . . روزانه شاهد انتشار اخبار و یا برپایی سمینارها و همایش های بسیاری هستیم. اما تا این لحظه به جز واگذاری بیش از حد تلفن همراه آن هم با استفاده از توان یک شرکت دولتی آیا توانسته ایم ضریب نفوذ IT  در کشور را گسترش دهیم؟

آیا برپایی همایشی برای افتتاح یک سایت فروش آنلاین که آن هم هنوز کالایی در آن موجود نیست، واقعا می تواند تجارت الکترونیکی محسوب شود؟ آیا به کار گیری طرح های گوناگون و موازی از سوی نهادهایی که بعضا نام فناوری اطلاعات را دنبال خود به یدک می‌کشد، می‌تواند جایگاهی در خورد توجه در جهان IT  برای ما رقم بزند؟ آیا به کار گیری چند صد هزار پورت اینترنت به اصطلاح پرسرعت را که عموما در اختیار بخش های دولت است را می‌توان به‌عنوان ضریب نفوذ اینترنت در کشور به‌حساب آورد؟

در بین تمام اتفاقاتی از این دست، حتی رخدادهایی بسیار جزیی و ساده، به نظر شما ایران در چه جایگاهی قرار گرفته است؟ و در پایان اینکه آیا چشم اندازی برای استفاده و رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور وجود دارد؟

م.ر.بهنام رئوف‌