سلامت روان بازیچه سرعت زندگی

آشکار است که زندگی در همه جوامع به شکلی شگفت‌انگیز پیچیده شده. ورود به دنیای دیجیتال، بهره‌گیری از هوش مصنوعی، ظهور ماشین‌های پرسرعت و سبک زندگی شتاب‌زده، زندگی مردم را متحول کرده است.

به این ترتیب همه در تلاشند خود را به حد استاندارد تعریف‌شده توسط جامعه برسانند و از این مسابقه عقب نمانند، اما در میان این سرعت و هیاهو، چه اتفاقی افتاده است؟ افراد، خودمراقبتی از سلامت روان‌شان را فراموش کرده‌اند. سبک زندگی سالم دیگر جایگاهی ندارد؛ جوان‌ها به شب‌بیداری عادت کرده‌اند، مثلا به این دلیل که سرعت اینترنت در شب بهتر است یا سرشان خلوت‌تر. در حالی که می‌دانیم خواب شب تأثیرات حیاتی بر سلامت جسم و روان دارد.

این تغییر الگوی خواب، خود بزرگ‌ترین تهدید است. از طرف دیگر، زمان کافی برای پخت غذا‌های سالم وجود ندارد و فست‌فود‌ها که سریع‌ترین راه سیر شدن هستند، وارد زندگی شده‌اند. به طور کلی، همه در حال دویدن هستند تا به کارشان برسند. این همان مسأله‌ای است که زندگی اجتماعی پیچیده و پرسرعت در دنیای مدرن به همراه آورده، اما در این میان، انسان امروز از همیشه تنهاتر هم شده است.

ساختار خانواده‌ها کوچک‌تر شده، فرزندان برای آینده‌ای بهتر بیشتر به فکر مهاجرت هستند و اعضای خانواده در دنیای دیجیتال غرق شده‌اند؛ در چنین شرایطی، تنهایی روزبه‌روز افزایش یافته و گفت‌و‌گو‌ها و تعاملات عمیق با آدم‌های امن زندگی‌شان به حداقل رسیده است. پس بدیهی است که کنار هم قرار گرفتن این ویژگی‌ها سلامت روان افراد جامعه را به خطر بیندازد و افسردگی و اضطراب بیشتری را همراه داشته باشد. در روزگاری که ارتباطات واقعی و انتخابی (نه ارتباطات از سر اجبار یا همکار بودن) کاهش یافته روشن است که انسان امروز منزوی‌تر، بدخلق‌تر و غمگین‌تر شده، اما با در نظر گرفتن همه این عوامل آیا اراده‌ای برای اصلاح این وضعیت وجود دارد؟ 

 در قدم اول، باید بر دایره کنترل خود متمرکز شویم؛ یعنی درست است که بخش عمده‌ای از اتفاقات زندگی مثل اوضاع اقتصادی و شرایط اجتماعی تحت کنترل ما نیست، اما خواب ما، ارتباط با دوستان‌مان، همدلی و... تحت کنترل خودمان است. پس باید تمام تمرکزمان را روی تقویت این قسمت‌ها بگذاریم؛ چرا که قوی کردن این عوامل تحت کنترل، باعث افزایش تاب‌آوری ما در برابر فشار‌های بیرونی می‌شود. همچنین، باید ارتباطات‌مان را با آنهایی که دوست‌شان داریم، گسترش دهیم. فراموش نکنیم ارتباط حضوری از ارتباط تلفنی و ارتباط تلفنی از ارتباط متنی بهتر است.

ما به آدم‌های خوب و امن اطراف‌مان نیاز داریم و در جریان این سرعت، حق نداریم نیاز به شنیده‌شدن و مورد حمایت قرار گرفتن را در خودمان نادیده بگیریم و باید بتوانیم به همدیگر اطمینان خاطر دهیم که پشتیبان یکدیگر هستیم؛ و در نهایت، وقت آن است که مدل زندگی‌مان را تغییر دهیم و سبک زندگی سالم را نفر به نفر ترویج کنیم. از مصرف غذا‌های سالم تا داشتن خواب باکیفیت و ورزش؛ همه اینها دست به دست هم می‌دهند تا حال ما بهتر شود.

فراموش نکنیم که سلامت روان فقط به معنی بیماری‌های روانی نیست؛ بلکه زمانی که بی‌حوصله هستیم و انگیزه و امید کمی داریم، یعنی سلامت روان ما خدشه‌دار شده و باید برای بهبود حال‌مان اقداماتی جدی و اساسی انجام بدهیم.