حقوق مسافر از نگاه قانون

درخصوص پروازهای داخلی، قانون مقرر می‌کند که در صورت تأخیر غیرمتعارف، شرکت باید هزینه اقامت مسافر را تأمین کند و در اولین فرصت، مسافر را به مقصد برساند. اگر تأخیر ناشی از تساهل و تسامح شرکت باشد و مسافر به دلیل آن متضرر شود، در صورت اثبات، می‌تواند از باب تسبیب، مطالبه خسارت کند.
در پروازهای بین‌المللی، باتوجه به عضویت ایران در کنوانسیون هواپیمایی کشوری جهانی و عضویت شرکت‌های هواپیمایی در یاتا و ایکائو، هرگونه خسارت وارده به اشخاص یا اموال آنها حتی اگر ناشی از خطر باشد، باید جبران شود. یعنی وقتی مسافری بلیت تهیه می‌کند، نیازی به اثبات خطای شرکت هواپیمایی ندارد؛ مسئولیت شرکت‌ها در این موارد مبتنی بر خطر است. به دلیل حساسیت موضوع در پروازهای بین‌المللی و حتی در بسیاری از کشورها در پروازهای داخلی، به‌محض وقوع تأخیر و ورود خسارت، شرکت هواپیمایی که مسئولیت‌های خود را بیمه اتکایی کرده، باید خسارت مادی و معنوی مسافر را پرداخت کند.
درخصوص پروازهای داخلی، حتی در موارد فورس ماژور (قوه قهریه)، شرکت‌ها با اعلام شرایط خطر، ممکن است پرواز را لغو کنند. پس از رفع خطر، دو حالت وجود دارد؛ یا باید وجوه مسافر یا صاحب بار را مسترد کنند، یا با هماهنگی با او، امکان پرواز یا ارسال بار را مجددا فراهم سازند. در غیر این صورت، شرکت‌ها مسئولیت قانونی دارند و از طریق دفتر حقوقی سازمان هواپیمایی کشوری باید خسارت را جبران کنند. این سازمان، به‌عنوان نهاد حاکمیتی ناظر بر اجرای قانون در امور هوانوردی، موظف است در صورت تخلف، اقدامات لازم را انجام دهد؛ حتی ممکن است این تخلفات منجر به تعلیق پرواز یا ابطال پروانه بهره‌برداری شرکت هواپیمایی شود.