بچه تهرون!

«تهرانی بودن» و «زندگی در تهران» کلیدواژه‌هایی هستند که درتار وپود بافت اجتماعی وفرهنگی این شهر تنیده شده‌است. انسان‌ها نسل به نسل در تهران زندگی کرده‌اند و همین است که هویت، تاریخ و اصالت تهران را می‌سازد. وقتی شهروندی بداند قبل از او چه انسان‌هایی در زادگاهش زندگی کرده‌‌اند، با توجه بیشتری به گذشته، حال و آینده شهر در آن زندگی می‌کند. بنای چنین شناختی بر پایه آشنایی با روایت درست نامداران شهر شکل می‌گیرد به‌خصوص روایت‌هایی از زندگی نامداران معاصر‌؛ به این علت که سیر تحولات در سال‌های اخیر بسیار سریع بوده و تهران پرشتاب فعلی، شباهت چندانی به شهر سده‌های پیشین ندارد.برای فهم یک رویداد باید روایتی را مطرح کرد که مخاطب امروزی آن را به صورت ملموس درک کرده باشد. به خاطر همین مجموعه کتاب‌های«متولد‌ تهران» تلاش کرده مشاهیر معاصر تهران را معرفی کند. ملاک انتخاب افراد هم تهرانی بودن و کنشگری شهروندی آنها بوده و سعی شده تا در کنار معرفی آنها، برای شناساندن مکان‌ها و بازگویی تاریخ در دل قصه‌ها به بخش‌هایی از نمادهای هویتی تهران هم پرداخته شود. 
   
انتخاب نماینده‌ای نامدار
از سوی دیگر، در این مجموعه قرار است نماینده‌ای نام‌آشنا و مؤثر از هر صنف و گروه مهم انتخاب شود. برای هر فرد، پنج داستان کوتاه به قلم آقای احسان ناظم بکایی نوشته شده است. اولین کتاب از این مجموعه به شخصیت مرحوم غلامرضا تختی اختصاص دارد که پنج داستان با نام‌های خرس، میخچه، از یوسف‌آباد تا راه‌آهن، تولد در تولید و تنهایی، براساس وقایع مهم در زندگی این پهلوان جهانی، متن این کتاب راشکل می‌دهد.مجموعه متولد تهران که به‌تازگی با حمایت مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران منتشر شده، قرار است چهره‌های شاخصی از ساکنان تهران در تاریخ معاصر را برای ما در دل چند داستان کوتاه معرفی کند. این کتاب‌ها درقطعی مناسب و جمع و جور و با فرمی متفاوت، تلاش دارد هم مخاطب نوجوان و حتی کودک را با خودش همراه کند و هم به درد مخاطبان بزرگسال بخورد. هر کدام از کتاب‌های مجموعه متولد تهران،پنج داستان داردکه لحظات نابی اززندگی‌آن شخصیت رابازنمایی می‌کند.سلمان‌رئیس عبداللهی‌هم با تصویرسازی‌هایش برای این کتاب، کمک کرده که محتوای داستان‌ها بیشتر به ذائقه مخاطب بنشیند. نکته جالب دیگر این است که در میان متن داستان ناگهان فرم کتاب به صورت کمیک استریپ شده و دوباره بعد از چند صفحه به حالت عادی کتاب و متن برمی‌گردد. این تغییر فاز هم، برای جذب مخاطب‌ها خصوصا مخاطب‌های کم‌سن‌و‌سال، ایده جالب و قابل تحسینی است. 
   
تلاقی روایت با تهران
برای فهم یک رویداد باید روایتی را مطرح کرد که مخاطب امروزی آن را به صورت ملموس درک کرده باشد. مجموعه کتاب‌های متولد تهران تلاش کرده مشاهیر معاصر تهران را معرفی کند. ملاک انتخاب افراد هم تهرانی بودن و کنشگری شهروندی آنها بوده و سعی شده تا در کنار معرفی‌شان، برای شناساندن مکان‌ها و بازگویی تاریخ در دل قصه‌ها به بخش‌هایی از نمادهای هویتی تهران هم پرداخته شود.پرداختن به شخصیت‌های معاصر از یک‌طرف این حسن را دارد که زمان و مکان روایت‌ها به دوران حال مربوط می‌شود و رخدادها برای خواننده ملموس‌تر است اما از طرف دیگر سختی‌هایی هم دارد‌؛ در مورد برخی از مشاهیر خوشبختانه اکثر اقوام و دوستان‌شان در قید حیات‌ هستند که طبعا نکات و جزئیاتی می‌دانند که در داستان‌ها نیامده و نویسنده تلاش کرده به این ناگفته‌ها هم بپردازد. نکته حائز اهمیت این است که در داستان‌های این کتاب و مجموعه متولد تهران، ملاک اتفاقات مهم زندگی افراد نبوده، بلکه تلاقی روایت با تهران است که آن را منحصر به‌فرد می‌کند.آقایان عبدالمطهر محمدخانی، صادق وفایی نیکو و خانم مکرمه شوشتری پیشنهاد انتخاب این افراد را پیش‌روی احسان ناظم بکایی گذاشتند و سعیده نیک‌اختر و فاطمه پیریایی تیم پژوهشی این کتاب را تشکیل می‌دهند که دقیق و هدفمند منابع متعدد اعم از گفت‌وگو، مستند کتاب و... را بررسی و فیش‌‌برداری کردند.

۸ کتاب‌؛ کتاب ششم برای استاد ستوده
درنمایشگاه کتاب، هشت عنوان از این مجموعه شامل کتاب‌های غلامرضا تختی، شهید منصور ستاری، منصور پورحیدری، توران میرهادی، مه‌لقا ملاح، منوچهر ستوده، محمدرضا طالقانی و علی پروین عرضه شد که مورد توجه قرار گرفت. بقیه مجلدات این مجموعه نیز به‌زودی منتشر خواهد شد. ششمین مجموعه از این کتاب‌ها که تا امروز هشت جلد از آن منتشر شده، مربوط به یک ایران‌شناس، جغرافی‌دان تاریخی، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر برجسته ایرانی است‌؛ استاد منوچهر ستوده که ۲۸ تیر ۱۲۹۲ در تهران متولد شد و ۲۰فروردین ۱۳۹۵ در چالوس، از دنیا رفت. از این استاد حدود ۶۰ جلد کتاب و نزدیک به ۳۰۰ مقاله به‌جا مانده‌است. او نخستین ایرانی بود که اولین فرهنگ گویشی را به چاپ رسانید. کتاب منوچهر ستوده هم شامل پنج داستان درباره استاد است که این داستان‌ها بر‌ر مبنای اتفاقات واقعی و مستند و براساس منابع موثق نوشته شده‌‌اند اما فضاسازی جزئیات و دراماتیزه شدن داستان‌ها براساس تخیل نویسنده پرورانده شده است.