شکست راهبردی آمریکا در یمن‌؛ افول قدرت‌نمایی واشنگتن در برابر مقاومت

در حالی که واشنگتن اهداف متعددی را در حمله به یمن دنبال میکرد، هیچیک از این اهداف تاکنون محقق نشده است. سامانههای موشکی و پهپادی یمنیها همچنان فعال هستند و زیرساختهای این کشور علیرغم تحمل شدیدترین بمبارانهای نیمقرن گذشته، هنوز بهطور کامل از کار نیفتادهاند. آمریکاییها با وجود در اختیار داشتن دقیقترین تصاویر ماهوارهای، قادر به انهدام زیرساختهای موشکی یمن نبودهاند. نمونه بارز این ناکامی، همزمانی سفر دونالد ترامپ به منطقه با شلیک موشک های یمنی به سمت اراضی اشغالی فلسطین است؛ اقدامی که بهطور مستقیم توان نظامی آمریکا را در معرض تردید جدی قرار داد، در حالی که رئیسجمهور وقت در حال تبلیغ برای فروش تسلیحات آمریکایی بود. اما شکست آمریکا تنها در میدان نظامی خلاصه نمیشود. در پشت این ناکامی، عواملی چون ایمان و انگیزه عمیق یمنیها، پشتیبانی مردمی و انسجام ملی نقشآفرینی میکنند. مردمی که با وجود تخریب تأسیسات معیشتیشان از میدان دفاع کنار نرفتهاند و با امید به پیروزی ایستادهاند. یکی دیگر از عوامل موفقیت یمن، طراحی هوشمندانه یک جنگ نامتقارن در برابر ارتشی است که برای جنگهای متعارف و کلاسیک طراحی شده است. در کنار این عوامل انسانی، جغرافیای کوهستانی یمن نیز برگ برندهای در اختیار نیروهای مقاومت قرار داده است. بلندیهای استراتژیک و استفاده از ظرفیتهای دریای سرخ و اقیانوس هند، قدرت مانور نیروهای یمنی را افزایش داده و آسیبپذیری ناوگان آمریکا را بیش از پیش آشکار کرده است. از سوی دیگر، پنتاگون بهصراحت اذعان کرده ناوهای جنگی، هواپیماها و پهپادهای آمریکایی برای رویارویی با نوع خاصی از جنگ که یمنیها طراحی کردهاند، آمادگی ندارند. کاهش انگیزه در ارتش آمریکا نیز یکی دیگر از مؤلفههای این شکست است؛ نمونه بارز آن، اقدام یک خلبان آمریکایی در خودسوزی به دلیل خشم از وضعیت غزه بود. در نقطه مقابل، مردم یمن نهتنها برای دفاع از سرزمین خود که برای دفاع از مردم فلسطین به میدان آمدهاند و همین، به گفته تحلیلگر، بالاترین سطح انگیزهای است که یک ملت میتواند در جنگ داشته باشد. افکار عمومی جهانی نیز با مشاهده این مقاومت، در کنار مردم یمن ایستادهاند؛ در حالیکه آمریکا بهعنوان حامی اصلی یک رژیم منفور و کودککش، جایگاه خود را در وجدان جهانی از دست داده است. نبود انگیزه در ارتش آمریکا، ضعف در فناوریهای نظامی در میدان واقعی و شکست در تحقق اهداف راهبردی، همگی نشانههای روشنی از افول نقش ابرقدرتی آمریکا هستند. در نهایت، باید یادآور شد که دو راهبرد اساسی واشنگتن در خاورمیانه – یعنی حفظ روند انتقال نفت به جهان سرمایهداری و حفاظت از امنیت اسرائیل – در یمن بهوضوح شکست خوردهاند. بنابراین، پایان جنگ یمن نهتنها یک شکست نظامی برای ایالات متحده، بلکه یک شکست تاریخی و نمادین در مسیر افول ابرقدرتی آمریکا بهشمار میرود.