ویتکاف؛ نماینده فضای مجازی آمریکا

یک چهره این مذاکرات متشکل از چیزهایی است که توسط آمریکا پشت میز مذاکره مطرح میشود و چهره دیگرش به اظهاراتی مربوط است که در تبلیغات و فضای مجازی طرح میشود. به نظر میرسد در این میانه آقای ویتکاف بیشتر نماینده آمریکا در فضای مجازی باشد و حرفهای اینچنینی او قابل اعتنا نیست. در واقع عملا ترامپ خود همهکاره این مذاکرات است و ویتکاف در حد یک مهره شطرنج، از آنجهت که ترامپ قمارباز است و باید گفت در حد کارتی است که در قمار آقای ترامپ نقشی را بازی میکند. از تعابیر بازی مافیا اگر استفاده کنیم، ویتکاف شاید بیشتر شبیه جوکری باشد در صحنه دیپلماسی آمریکایی. ایران برای طرف مقابل روی میز مذاکره مشخص کرده و در پیامهای کتبی که رد و بدل میشود به طرف مقابل تفهیم اتهام شده در رابطه با مسائل برجام چه خطاهایی مرتکب شدهاند و در عین حال، به روشنی خواستهها و خطوط قرمز ایران به طرف مقابل انتقال یافته است. در این سطح تا این مرحله به نظر میرسد درک متقابلی وجود دارد. اما شیوه مذاکرات ترامپ اینگونه است که همیشه خود را برنده نشان میدهد و اهل بلوف است. از سوی دیگر، باید توجه داشت که این آمریکاییها شدیدا نیازمند به این مذاکره هستند چون در موقعیتی بسیار بحرانی قرار دارند. آمریکاییها و کشورهای جنوب خلیجفارس میدانند که سرمایهگذاری در این کشورها و حتی فروش تسلیحات آمریکایی متکی بر این امر است که ایران در مناسبات منطقهای حضوری جدی و فعال داشته باشد و هر اقدامی که امنیت ایران را به خطر بیاندازد، امنیت آن سرمایهگذاری هم به خطر میافتد و هیچ سلاح یا نیروی خارجی برای مهار ایران کارساز نخواهد بود. آمریکاییها برای توجیه اقدامات آشکارشان در حمایت از کشتار مردم غزه به تعبیر مقام معظم رهبری به دروغگویی در بحث صلح از طریق قدرت رو آوردهاند و این در حالی است که با افزایش آگاهی مردم منطقه و جهان آنها به خوبی حس میکنند که حضور نظامیشان در منطقه توجیهی ندارد. آنها به خوبی میدانند اگر ایران قدرت برتر منطقه باشد، دیگر آمدن به خلیجفارس و رقص شمشیر و گیسو تکان دادن دخترکان عرب برای آنها ممکن نخواهد بود. بهانههای آمریکا برای حفاظت از جریان آزاد انرژی در خلیجفارس و بابالمندب دیگر معنایی ندارد و در واقع این ایران است که با حضور موثر این جریان را تضمین می‎کند. کارشناسان به خوبی میدانند اگر ایران با آمریکا توافق نکند در توفان مشکلات گرفتار میشود، توهمی بیش نیست بلکه در واقعیت این طور است که ایران این قدرت را دارد که هر لحظه بخواهد میتواند در خلیجفارس سونامی ایجاد کند؛ به گونهای که یک دلار آمریکایی در این منطقه نه وارد شود و نه خارج. لذا واشنگتن به زعم خود مهار چندجانبه تهران را هدف قرار داده و به این امید است تا از طریق مذاکره به هدفی دست یابد که با فشار حداکثری و تهدید نظامی به آن نرسیده است تا در واقع، بتوانند گاوهای شیرده منطقه را همچنان بدوشند. این در حالی است که عدم تمایل اولیه ایران به مذاکره با ترامپ و جواب با طمانینه و تحفظ ایران برای انجام مذاکرات صرفا به شکل غیرمستقیم به روشنی از بینیازی ایران به مذاکره پرده برمیدارد، زیرا ایران توانسته در بسیاری از موارد تحریمها را دور بزند یا با ظرفیتهای داخلی خنثی کند و در عین حال قدرت بازدارندگیاش را روز به روز افزایش دهد. در همین حال، تقلای آمریکاییها برای گنجاندن مسائل منطقهای و موشکی در کنار بحث غنی سازی اذعان واشنگتن به اثرگذاری این مولفه و اقراری است به ترس از این قدرت بازدارنده و رسیدن آمریکا به این نقطه که به اصطلاح به خوبی میداند دیگر این طور نیست که سر رشته امور فقط در دست آنها باشد.