تلاقی راه ابریشم نوین و افق ۲۰۳۰ 

از زمان معرفی ابتکار کمربند و راه (Belt and Road Initiative) در سال ۲۰۱۳ توسط رئیس‌جمهور چین، روابط اقتصادی سیاست خارجی چین در غرب آسیا از دریچه سرمایه گذاری در زیرساختهای نفتی و غیرنفتی کشور‌های منطقه به‌ویژه شبه جزیره عرب در دوسوی خلیج‌فارس و دریای سرخ همچنین اقیانوس هند میگذرد. درنتیجه مسیر‌های تجاری زمینی و آبی خاورمیانه نقش مهمی در برنامه عظیم پروژه کمربند و جاده چینی ایفا می‌کند.
از زمان معرفی ابتکار کمربند و راه (Belt and Road Initiative) در سال ۲۰۱۳ توسط رئیس‌جمهور چین، روابط اقتصادی سیاست خارجی چین در غرب آسیا از دریچه سرمایه گذاری در زیرساختهای نفتی و غیرنفتی کشور‌های منطقه به‌ویژه شبه جزیره عرب در دوسوی خلیج‌فارس و دریای سرخ همچنین اقیانوس هند میگذرد. درنتیجه مسیر‌های تجاری زمینی و آبی خاورمیانه نقش مهمی در برنامه عظیم پروژه کمربند و جاده چینی ایفا می‌کند.
کد خبر: ۱۵۰۳۰۲۴
نویسنده سید رضا حسینی - گروه بینالملل 

عربستان با توجه به موقعیت مکانی خود در دوسوی کرانه خلیج‌فارس و دریای سرخ گزینه مطلوب جهت همکاری در غرب‎ آسیاست. 

چین خواهان توسعه مجتمع‎های صنعتی در کرانه دریای سرخ و خلیج‌فارس به‎ویژه عربستان است تا موقعیت جغرافیایی ویژه آن در راه ابریشم دریایی از آسیا به اروپا تثبیت شود. در مسیر افزایش مراودات تجاری غرب ‎آسیا به‎عنوان نقطه اتصال راه ابریشم نوین به بازار‌های اروپا، چین در سال ۲۰۱۴ با صادرات کالا و سرمایه خود به شریک تجاری مسلط بر غرب ‎آسیا تبدیل شد. 

تولید کالا‌های با ارزش افزوده نیازمند استقرار بخش‎های پایه‎ای صنعت است که با توسعه زیرساخت‎ها و انتقال دانش فنی میسر خواهد شد. فعالان اقتصادی عربستانی و چینی با هدف تسهیل سرمایه‎گذاری و خدمات صنعتی به‎سوی مجتمع صنعتی جیزان در دریای سرخ اقدام به تشکیل کمپانی صنایع خدماتی راه ابریشم سعودی در سال ۲۰۱۶ کردند که درواقع نمونه‎ای از تلاش نخبگان ذی‎نفع از روابط دوجانبه برای حفظ و تعمیق مراودات است. 

در ادامه علایق دوجانبه به انرژی، شرکت چینی سینوپک به‎ ارتقای پالایشگاه شهر صنعتی ینبع چشم دوخته و در سال ۲۰۱۶ موفق به تکمیل آن شد. مجتمع‎های صنعتی_بندری در کرانه دریای سرخ نقاط ایده‎آل چین برای پشتیبانی لجستیکی از خطوط کشتیرانی راه ابریشم دریایی خواهد بود. عربستان‎ بزرگ‎ترین دریافت‎کننده قرارداد‌ها و سرمایه‎گذاری‎های چین در منطقه غرب ‎آسیا و شمال ‎آفریقاست. 

توسعه فاز دوم پالایشگاه نفت بزرگ دریای ‎سرخ با همکاری آرامکو و سینوپک بلافاصله در آوریل همان ‎سال آغاز شد. 

تخمین ‎زده شد که برای ‎پوشش مساحت ۲/۵ میلیون کیلومترمربعی پالایشگاه ینبع آرامکو_سینوپک (یاسرف) بالغ‎ بر ۱۰ میلیارد دلار لازم است تا ۴۰۰ هزار بشکه نفت‎ خام سنگین در روز تولید داشته ‎باشد. آرامکو ۵/۶۲ درصد سهام پالایشگاه جدید را اخذ کرد و الباقی به سینوپک رسید. یاسرف با همکاری دوجانبه آرامکو و سینوپک به ‎موفقیت رسید و به‎عنوان یکی‎از امن‎ترین و کارآمدترین پالایشگاه‎های جهان به ‎شهرت رسید.

شرکت پالایشگاه ینبع آرامکو_سینوپک جلوه‎ای قابل ‎تأمل درباره چگونگی استقرار رابطه برد_برد توسط ریاض و پکن تحت چارچوب پروژه کمربند و جاده برای انتقال تکنولوژی و تخصص تلقی می‎شود. سرمایه‎گذاری مشترک عربستان‎ و چین در فاز جدید پالایشگاه ینبع در سال ۲۰۱۶ منجر به افزایش سود طرفین از صدور ۹۷/۴۹ میلیون تن نفت‎ خام و ۹۸/۳۹ میلیون تن گازوئیل و نفت به اروپا و آسیا شد. 

برای درک بهتر روابط پکن و ریاض بایستی از سوی سعودی‎ها نیز به ماجرا نگاه کرد. حکام سعودی ‎ دنبال فروش حداکثری نفت پیش ‎از افول تقاضای بازار به ‎نفت طی چند دهه آینده بوده و انتظار دارند در بلندمدت جهت خروج‎ از اقتصاد رانتیر نفتی و ایجاد اقتصادی متنوع براساس مفاد مندرج در افق ۲۰۳۰ (اهتمام بورزند؛ ابتکاراتی نویددهنده تغییرات بزرگ در اقتصاد عربستان از وابستگی ‎به نفت تا ایجاد بخش خصوصی که در برنامه‎ای ۸۵ صفحه‎ای با ۹۶ موضوع استراتژیک و ۹ بخش از اقتصاد و حکمرانی جهت تحقق ظرف ۱۵ سال تدوین شده.

در این مسیر، عربستان براساس برتری‎های ژئوپلیتیکی یعنی دسترسی به‎ خلیج‌فارس و دریای سرخ، همچنین ارتباط با ۸ کشور منطقه غرب‎ آسیا، خواهان تبدیل خود به ‎مرکز ارتباط چین با صد‌ها کشور دیگر در اروپا، آفریقا و آسیا از طریق مسیر‌های زمینی، دریایی و دیجیتال راه ‎ابریشم نوین بوده و ریاض از همکاری اقتصادی با طرف چینی انتظار دارد سرمایه‎گذاری هنگفتی در دو حوزه اساسی چشم‎انداز ۲۰۳۰ یعنی تجارت الکترونیک (شرکت‎های مجهز به لوازم هوآوی در لجستیک و حمل‎ونقل) و کمک به ایجاد قطب اقتصادی جدید منطقه غرب ‎آسیا مانند الگوی شهر دبی موافقت شود.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها