در گوشهای از خاک کشورمان، در جنوب آبادان و در دل منطقه چوئبده، بیمارستان صحرایی فاطمهالزهرا(س) در سال ۱۳۶۴ بهعنوان پناهگاهی برای مجروحان دفاعمقدس سر برآورد. این بیمارستان که با هدف امدادرسانی به رزمندگان عملیات فاو ساخته شده بود، خیلی زود به هدف بمبارانهای بیرحمانه دشمن تبدیل شد؛ حملاتی که نهتنها دیوار پناهگاه مجروحان را فروریخت، بلکه فریاد مظلومیت ملت ایران را در برابر سکوت جهان بلند کرد.
ماجرا چه بود؟
در دل روزهای پرالتهاب دفاع مقدس، در سال ۱۳۶۴، بیمارستان صحرایی فاطمهالزهرا(س) در منطقه چوئبده، واقع در جنوب آبادان، تأسیس شد. هدف از احداث این بیمارستان، ارائه خدمات فوری پزشکی به رزمندگان در یکی از حساسترین مقاطع جنگ، یعنی عملیات والفجر ۸ (فتح فاو) بود. نزدیکی آن به خط مقدم جبهه، این مرکز را به قلب تپنده امدادرسانی در منطقه تبدیل میکرد. اورژانس شیمیایی بیمارستان که بهطور خاص برای مقابله با حملات شیمیایی رژیم بعث طراحی شده بود، نشان از پیشبینی و آمادگی ایران در برابر جنایات جنگی دشمن داشت؛ جنایاتی که بارها توسط اسناد بینالمللی تأیید شد، اما هرگز متوقف نگردید. بیمارستان صحرایی فاطمهالزهرا(س) در طول فعالیت خود چهار بار هدف حملات وحشیانه ارتش صدام قرار گرفت. دو مورد از این حملات که ترکیبی از بمباران متعارف و شیمیایی بود، شدت تخریب و فاجعه انسانی را به اوج خود رساند. تصاویر بهجامانده از این حملات، ویرانی سازهها و رنج مصدومان شیمیایی را بهوضوح نشان میدهد؛ تصاویری که گواهی بر نقض آشکار قوانین بینالمللی جنگ توسط رژیم بعث است. اما در میان حملات مختلف، ناجوانمردانهترین بمباران شیمیایی این بیمارستان حدود ساعت ۹:۳۰ صبح روز پنجشنبه ۸ اسفند سال ۱۳۶۴ (۱۸ روز بعد از شروع عملیات والفجر ۸) بهوسیله چند فروند هواپیمای رژیم بعث انجام شد. به گفته سردار نصرالله فتحیان، مسئول مؤسسه بهداری رزمی دفاعمقدس و مقاومت: «در این روز بیش از ۱۰ فروند هواپیمای عراقی، بیمارستان صحرایی فاطمهالزهرا(س) را بمباران تخریبی و سپس شیمیایی کردند که در این حادثه، دو بمب شیمیایی با فواصل مختلف جلوی درهای ورودی اورژانس و کادر درمانی بیمارستان اصابت کرد و باعث آلودهشدن بیمارستان شد؛ اما خوشبختانه حدود ۲۴ساعت بیشتر طول نکشید که به همت جمعی از پرسنل و مسئولان بهداری رزمی، از بیمارستان با تمام تجهیزاتش، رفع آلودگی شد.» بااینحال این حمله ناجوانمردانه جان صدها نفر از رزمندگان و مدافعان سلامت را گرفت یا برای همیشه با عوارض دردناک گازهای شیمیایی پیوند داد. یک روز پس از این فاجعه، در ۹ اسفند ۱۳۶۴، تیمی از سازمان ملل متحد به محل اعزام شد و گزارش مفصلی از ابعاد این جنایت تهیه کرد. گزارش سازمان ملل که جزئیات مصدومان شیمیایی و حجم تخریب را مستند کرده بود، بهعنوان سندی تاریخی از مظلومیت ایران در برابر سکوت مجامع بینالمللی به ثبت رسید. اما با کمال تأسف، این گزارش و محکومیتهای ظاهری نتوانست جلوی تداوم حملات شیمیایی را بگیرد.
جبهه و درمان؛ حماسهای ماندگار
حمله به بیمارستان فاطمهالزهرا(س) که یکی از صدها جنایت رژیم بعث علیه کشورمان است، نقطهعطف ایثار امدادگران، پزشکان و پرستارانی است که با حضور در خطوط مقدم جبهههای نبرد، برای نجات جان رزمندگان مدافع ناموس، اعتقادات و خاک این سرزمین، از جان خود مایه گذاشتند.
دکتر محمدحسین زارعزاده، رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی در گفتوگو با جامجم دراینباره میگوید: جنگ مقوله پیچیده و دردناکی است که وقتی به یک کشوری تحمیل میشود آن را ناچار به دفاع میکند. به همین دلیل در دوران دفاعمقدس نیز جنگ مختص عده خاصی نبود و همه اقشار جامعه از کارگر و کارمند گرفته تا پزشک و کادر درمان به دفاع از وطن پرداختند و همکاران ما نیز علیرغم اینکه خیلیهایشان شرایط زندگی بهتری برایشان فراهم بود اما بهدلیل عرق ملی احساس تکلیف و وظیفه کردند و برای کمک به سربازان جبهه نبرد وارد میدان شدند.وی جنایت بیمارستان فاطمهالزهرا(س) را تجلی مقاومت و ایثار میداند و میافزاید: در بحبوحه جنگ یک بیمارستان مجهزی در منطقه عملیاتی برای پشتیبانی از مجروحین جنگ ساخته شد اما رژیم صدام علیرغم اینکه میدانست در آن محل بیمارستان است بمباران شیمیایی میکند و تعداد زیادی از رزمندگان و کادر درمان را مجروح و به شهادت میرساند. به همین دلیل هشتم اسفندماه، مصادف با سالروز بمباران شیمیایی بیمارستان صحرایی حضرت فاطمهالزهرا(س) است که این روز در تقویم به نام روز «بسیج جامعه پزشکی» نامگذاری شده است.
حقوق بشر یکطرفه!
زارعزاده با بیان اینکه در حادثه بیمارستان فاطمهالزهرا(س) بسیاری از زنان و کودکان به خاک و خون کشیده شدند اما مجامع بینالمللی در برابر چنین جنایتی همگی ساکت بودند، ادامه میدهد: این اتفاق واقعیتی است که رزمندگان و مردم ما قبلا تجربه آن را داشتند و ما خودمان از آسیبدیدگان حملات شیمیایی به مراکز درمانی هستیم. این درحالیاست که استفاده از سلاحهای شیمیایی در جنگها ممنوع است اما در حمله صدام به ایران به آن توجهی نشده است. اتفاقی که طی یکسالونیم اخیر نیز در غزه رقم خورد و تعداد زیادی از بیمارستانها توسط اسرائیل هدف بمباران قرار گرفت و بار دیگر نشان داد حقوق بشری که جامعه جهانی از آن صحبت میکنند، فقط برای فشار ما تعبیه شده و برای خودشان مطرح نیست.
رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی در پایان میگوید: حق و باطل همیشه بوده و خواهد بود، مهم این است که انسانها در سمت درست تاریخ قرار بگیرند و در لحظه وظیفه خود را انجام دهند، هرچند که در زمان جنگ نسل امروز حضور نداشتند اما اکنون جوانان میتوانند در پیشرفت کشور نقشآفرینی کنند. قطعا همانطور که جوانان در دوران دفاعمقدس از جانشان برای دفاع از وطن مایه گذاشتند، درحالحاضر نیز جوانانی هستند که حاضرند جانشان را برای دفاع از کشورشان در عرصههای مختلف فدا کنند.