سید مسعود طباطبایی، در سنوات اخیر توانسته با مشارکت و همکاری شرکت های معتبر تولید کننده نهاده های کشاورزی اروپایی و شرکت های تحقیقاتی دانش بنیان داخلی ارائه کننده محصولات باکیفیت جهانی و تولید کننده محصولات باکیفیت داخلی باشد. به همین منظور با این کارآفرین جوان کرمانی گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
ظرفیت های استان کرمان را برای سرمایه گذاری چگونه می بینید؟
به طور کلی استان کرمان جذابیت و ظرفیت بسیار خوبی برای سرمایه گذاری دارد. به طور حتم با وجود معادن سرشار و متنوع ،منابع طبیعی و کشاورزی قابل توجه و صنایع قدرتمند یکی از قطب های بزرگ طبیعی و معدنی کشور هستیم، به خصوص در بحث معادن با وجود معادن بزرگی مثل مس، زغال سنگ سرب و روی فرصت های ارزنده ای برای توسعه صنایع معدنی و فرآوری مواد خام وجود دارد؛ البته واضح و مبرهن است که از خام فروشی صحبت نمی کنیم، چون معتقدیم هیچ اثر مثبتی در ایجاد اشتغال برای جوانان بومی و گردش سالم مالی در استان نخواهد داشت. خام فروشی مواد معدنی سبب از دست رفتن فرصت های توسعه در استان کرمان و در واقع چوب حراجی به این نعمت خدادادی می باشد.
در بحث کشاورزی هم باید گفت که تنوع اقلیمی و محصولات فاخر ظرفیت های سرمایه گذاری و صادراتی خوبی را فراهم کرده و البته دراین بحث هم باید متمرکز بر ایجاد صنایع بسته بندی و تبدیلی باشیم، تا با این حجم از استعداد ذاتی استان ،کشاورزی وصنایع وابسته آن به نام کرمان و به کام دیگران نباشد.
مبحث دیگری که به طور بالقوه محل سرمایه گذاری است فعالیت در حیطه انرژی های نوین، بیزینس های استارتاپی و حوزه آی تی است. برای اینکه بتوانیم کشور و به طور خاص استان کرمان توسعه یافته و هوشمندی داشته باشیم لاجرم باید به سمت فعالیت های اقتصادی نوین حرکت کنیم و همگام با دانش و تکنولوژی روز دنیا حرکت کنیم.
درنهایت باید بگویم به طور کلی شرایط کرمان برای سرمایه گذاری نامطلوب نیست، اما سرمایه گذاران نگرانی های به حقی دارند که امید داریم با حمایت های دولتی ،تسهیلات مالی و معافیت های مالیاتی بستر مساعد تری برای فعالیت های اقتصادی در استان کرمان فراهم گردد؛ به عنوان مثال کرمان با بهره مندی از موقعیت جغرافیایی ممتاز و پتانسیل بی نظیری که درحوزه انرژی های خورشیدی دارد می تواند از پیشگامان توسعه انرژی های پاک در کشور باشدکه برای تحقق این مهم باید به بسترسازی مناسب برای علاقه مندان به سرمایه گذاری دراین بخش کمک شود، البته مطلع هستم که به همت استانداری کرمان مقرر شده به غیر از اقدامات بخش خصوصی، دولت نیز با احداث نیروگاه های خورشیدی کوچک مقیاس به پیشبرد این مهم کمک کند که واقعا باعث مسرت است.
از نظر شما چه مواردی باعث نگرانی سرمایه گذاران و عدم جذب سرمایه مناسب در استان کرمان می شود ؟
از نظرمن موارد متعددی وجود دارد، یک مورد عدم ثبات اقتصادی و سیاسی است، طبیعی است که نوسانات اقتصادی و سیاسی ریسک سرمایه گذاری را افزایش می دهد.
یک مورد هم برمی گردد به بحث بروکراسی و پیچیدگی های سیستم اداری، توجه ناکافی دستگاه های دولتی و ناکارامدی های مربوط به صدور مجوزها و روند های اداری نیازمند زمان و صرف هزینه های گزاف است و گاهاً سرمایه گذاران را خسته و دل زده می کند.
همچنین عدم هماهنگی بین دستگاه های اجرایی،تعهد های ارزی ،عدم تخصیص به موقع ارز جهت واردات مواد اولیه و عدم حمایت کافی بانک ها از دیگر نگرانی های سرمایه گذاران می باشد .
از دیدگاه شما دولت چگونه می تواند به رفع نگرانی های سرمایه گذاران کمک کند؟
بهبود زیرساخت ها اقدام مهمی است، به خصوص زیرساخت های ارتباطی استان کرمان که محل اشکال است. توسعه راه ها و خطوط ریلی و فرودگاه ها و احداث مسیر های هوایی بین المللی متعدد از کرمان می تواند یکی از چالش های بزرگ را از پیش روی سرمایه گذاران بردارد.
همچنین ساده سازی فرآیند های اداری ،کاهش بروکراسی و تسهیل در فرآیند دریافت مجوز ها و پروانه ها ،توسعه مناطق آزاد ویژه اقتصادی با معافیت های مالی و تسهیلات بیش تر،تامین امنیت سرمایه گذاری چه به لحاظ حقوقی و چه مالی، تشویق به نوآوری و حمایت از فعالیت در حیطه انرژی های نوین، استارتاپ ها و کسب و کارهای جدید هم از دیگر مواردی است که می تواند به رفع نگرانی ها کمک کند.
به طور کلی نباید فرصت های طلایی برای سرمایه گذاران،شهروندان و شخصیت های استان کرمان با سخت گیری های مردود و سنگ اندازی های بی مورد از دست برود.
به عنوان یک تولیدکننده به نظرشما فضای تولیدات در استان کرمان با چه چالش هایی مواجه است؟
اگر به طور خلاصه بخواهم بگویم رقابت با کالاهای وارداتی که اغلب به دلیل تنوع و کیفیت بالاتر مورد توجه مصرف کننده قرارمی گیرند و اتفاقا به کیفیت پایین تولیدات خودمان برمی گردد که ناشی از نبود مواد اولیه باکیفیت و تکنولوژی های توسعه یافته و عدم آموزش های لازم است.
کمبود تسهیلاتی مثل وام های کم بهره ،مقررات پیچیده و فقدان فرهنگ حمایت از تولید ات داخلی هم از دیگر چالش هاست. متاسفانه برای حمایت از تولیدات داخل استانی و کمک به اقتصاد محلی فرهنگ سازی انجام نشده است؛ افراد بومی باید مطلع و آگاه شوند که خرید از برند های خودی چه کمک شایانی به ایجاد اشتغال برای هم استانی هایشان است.
یعنی به عنوان کسی که هم فعالیت تولیدی و هم بازرگانی دارید موافق هستید که چالش های تولید بیش تر است و تمایل تان بیشتر به توسعه بازرگانی است؟
به هیچ عنوان اینطور نیست، اتفاقا مثل هر ایرانی دیگری علاقه داریم متکی به خود باشیم و عمده فعالیت مان تولید باشد، اما موافقم که مشکلات تولید زیاد است برخی از از آنهارا برشمردیم، مثلا یکی از مشکلات و چالش های اکثر صاحبان صنعت استان کرمان مسئله کمبود انرژی در واحد های صنعتی است. این مورد به تنهایی باعث بسیاری از مشکلات خط تولید و کاهش بهره وری است، زیرا عدم اطمینان در تامین انرژی باعث نوسانات تولید و تحویل محصولات می شود که به طور حتم موجب کاهش اعتبار برند ها و نارضایتی مشتریان می گردد.
همچنین افزایش هزینه ها و کاهش سودآوری صنایع به دلیل کمبود انرژی غیرقابل انکار است.
در مورد بازرگانی و تجارت آیا چالش خاصی وجود دارد و چالش های بازرگانی در بازار امروز را قابل رفع می بینید؟
قطعا امروز بازرگانی هم چالش های عدیده و اتفاقا دشواری دارد، اما معتقدم که با مجموعه ای از رویکرد ها و راه حل های راهبردی و کاربردی قابل رفع هستند.
در حال حاضر عمده مشکلات و چالش ها شامل نوسانات نرخ ارز ،تحریم ها و موانع تجاری ،کیفیت پایین و استاندارد ها ،رقابت پذیری پایین ،زیرساخت های ناقص و تنش های سیاسی و اجتماعی است و اگر بخواهیم در مورد راهکار صحبت کنیم از دیدگاه من ایجاد سیستم های معتبر و پایدار برای تامین ارز ،تسهیل دسترسی به منابع ارزی برای تجار ،گسترش روابط تجاری با کشور های دیگر، ارتقا فرآیند های تولید و بهبود کیفیت کالاها ،سرمایه گذاری در نوآوری و تکنولوژی ،بهبود زیرساخت های حمل و نقل و لجستیک از طریق سرمایه گذاری در پروژه های عمرانی و همکاری بیشتر با بخش های خصوصی ،بهبود قوانین و مقررات بازرگانی و فراهم آوردن تسهیلات قانونی برای حمایت از سرمایه گذاران و بازرگانان و درنهایت ایجاد محیط های مذاکراتی و دیپلماتیک قوی برای کاهش تنش و نیل به توافق های سازنده با سایر کشورها از مهمترین مواردی است که می توانیم به آنها بپردازیم.
به نوسانات ارزی اشاره کردید با سیاست های ارزی جدید دولت از جمله حذف ارز نیمایی موافقید؟
به نظر من هم محل مزیت است و هم می تواند مشکل ساز شود، که احتمالا چالش ها و مشکلات آن بیشتر از مزیت هایش است.
به هرحال در نتیجه حذف ارز نیمایی با انعطاف پذیری بیشتری تجار می توانند باتوجه به شرایط بازار و نیاز خود نرخ توافقی را تعیین کنند که این مهم خود باعث تناسب بین عرضه و تقاضا می گردد، از طرفی شفافیت بیشتر و نرخ های توافقی باعث کاهش معاملات غیر رسمی و قاچاق ارز می شود؛ اما نمی توان منکر شد که با حذف ارز نیمایی چالش ها و نگرانی ها ی متعددی ممکن است به وجود آیند که یکی از مهمترین آنها همین نوسانات ارزی است که اشاره کردید. این مسئله باعث ایجاد تورم 30 الی 40 درصدی در کالا ها می گردد و درادامه ی این روند صنایع آسیب پذیر که توانایی انطباق با نوسانات را ندارند با چالش های جدی مواجه خواهند شد .
همچنین تولید کنندگان ممکن است با مشکل تامین مواد اولیه مورد نیاز خود مواجه شوند، زیرا نوسانات نرخ ارز می تواند هزینه ها را بالا ببرد و باعث افزایش قیمت تمام شده کالا ها شود. همچنین ناهماهنگی در نرخ های ارز می تواند به بی اعتمادی در بازار منجر گردد و ازجمله بر سرمایه گذاری ها تاثیر منفی بگذارد، همچنین باعث فرار سرمایه های صادرکنندگان و کاهش صادرات شود که این امر می تواند رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار بدهد و باعث اختلال در برنامه ریزی های خرد و کلان اقتصادی گردد.