۲۸ درصد از مسمومیت‌های گزارش شده ناشی از مصرف خودسرانه دارو است

به گزارش جام جم آنلاین همدان، دکتر قدرت‌الله رستمی در جمع اصحاب رسانه با بیان اینکه مصرف خودسرانه دارو، علاوه بر ایجاد مسمومیت‌های حاد و مزمن، می‌تواند سلامت بیمار را به خطر انداخته و مقاومت میکروبی ایجاد کند، اظهار داشت: این موضوع به‌ویژه درباره آنتی‌بیوتیک‌ها بسیار خطرناک است، چرا که مقاومت میکروبی می‌تواند اثربخشی این داروهای حیاتی را به صفر برساند و دست بشر را در برابر بیماری‌های میکروبی خالی کند.
 
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه ۴۰ درصد از این مسمومیت‌های ثبت شده در استان همدان عمدی و ۶۰ درصد غیرعمدی بوده است، افزود: مسمومیت‌های غیرعمدی شامل مصرف نادرست داروها، غذای مسموم، گزش حشرات، مصرف مواد مخدر سمی است.
 
وی بیان کرد: مسمومیت‌های شیمیایی، از جمله مصرف الکل، با سهم ۳۴ درصدی در صدر قرار دارد که ۳۰ درصد از این موارد ناشی از نوشیدن الکل است، پس از آن، مسمومیت ناشی از مواد مخدر و داروهای اعتیادآور با ۱۸.۸ درصد در رتبه سوم قرار دارد.
  
 دکتر رستمی با بیان اینکه در سال گذشته ۲۲ نفر در استان بر اثر مسمومیت شیمیایی جان خود را از دست دادند، گفت: این رقم یک درصد از مجموع مسمومیت‌ها را تشکیل می‌دهد؛ اقدام سریع خانواده‌ها و تلاش نیروهای پزشکی در کاهش آمار مرگ‌ومیر ناشی از مسمومیت تأثیر قابل‌توجهی داشته است.

وی ضمن اشاره به نگهداری نامناسب داروها در منازل گفت: دسترسی آسان کودکان به داروهای موجود در منزل به خصوص مسکن های مخدری، آنتی‌بیوتیک‌ها، خطرات جبران‌ناپذیری دارد، مصرف حتی مقادیر اندک این داروها می‌تواند برای کودکان مرگبار باشد.

دکتر رستمی ادامه داد: استفاده بیش از حد یا طولانی‌مدت از داروها نیز می‌تواند باعث آسیب جدی به اعضای حیاتی بدن مانند کبد و کلیه شود،برای مثال، مصرف نادرست استامینوفن وبیش از اندازه  ، می‌تواند به تخریب شدید کبد منجر شود.

وی تأکید کرد: برای کاهش آمار مسمومیت‌های دارویی باید فرهنگ‌سازی جدی در زمینه مصرف منطقی داروها صورت گیرد.

مدیر نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان با اشاره به بحران جهانی مصرف غیرمنطقی داروها اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت برآورد کرده است که بیش از نیمی از داروها در سطح جهان به‌صورت نامناسب تجویز، توزیع یا مصرف می‌شوند و نیمی از بیماران در مصرف صحیح آن‌ها کوتاهی می‌کنند.

دکتر فاخته قربانی شهرت نیز در ادامه افزود: مصرف بیش از اندازه داروهای پلی‌فارماسی، داروهای ضدمیکروبی و داروهای تزریقی در سطح کشور به ثبت رسیده است که متأسفانه درصد مصرف داروهای تزریقی در این استان از میانگین کشوری بیشتر است.

وی در ادامه به اهم اقدامات انجام‌شده توسط سازمان غذا و دارو در راستای مصرف منطقی داروهای ضدمیکروبی اشاره و تأکید کرد: این اقدامات شامل آموزش به عموم مردم، اجرای برنامه‌های مرتبط برای گروه‌های پزشکی و پیراپزشکی، عضویت در برنامه GLASS-AMC سازمان بهداشت جهانی، پایش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس طبقه‌بندی AWaRe سازمان بهداشت جهانی، پایش مصرف آنتی‌بیوتیک در بیمارستان‌های آموزشی و بررسی ایمنی و عوارض داروهای آنتی‌میکروبیال است.
 
مدیر نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی دانشگاه علوم پزشکی همدان اعلام کرد: در سال ۱۴۰۲ تعداد ۲ میلیون و ۱۸۲ هزار و ۹۸۲ نسخه در سامانه پایش نسخ ثبت شده که از این تعداد،۳۵/۷۶ درصد مربوط به داروهای آنتی‌باکتریال، ۲۴.۶۹ درصد مربوط به داروهای کورتیکواستروئید و ۴۵.۴۱ درصد مربوط به داروهای تزریقی بوده است.
 
وی با ابراز نگرانی درباره فرهنگ استفاده از داروهای تزریقی در همدان افزود: اقبال مردم این استان به داروهای تزریقی باعث شده نرخ مصرف این داروها از میانگین کشوری بالاتر باشد، پنی‌سیلین‌ها نیز در سال ۱۴۰۲ در کشور بیشترین سهم مصرف در بین داروهای تزریقی را به خود اختصاص داده‌اند.
 
دکتر قربانی شهرت با اشاره به روند کاهش مصرف داروهای آنتی‌میکروبیال طی سال‌های اخیر گفت: خوشبختانه از سال ۱۳۷۰ تاکنون شیب مصرف این داروها کاهش‌یافته است، اما همچنان مصرف آن‌ها نیازمند مدیریت دقیق‌تر است.
 
 وی بیان کرد: آموکسی‌سیلین بیشترین سهم مصرف را در بین آنتی‌بیوتیک‌ها در سال ۱۴۰۲ داشته است. در سال ۱۴۰۱ پزشکان استان بیشتر دگزامتازون و آزیترومایسین تجویز می‌کردند، اما در سال ۱۴۰۲ آزیترومایسین همچنان آمار بالایی در تجویز پزشکان داشته است.
 
مدیر نظارت و ارزیابی دارویی دانشگاه علوم پزشکی همدان هشدار داد: طبق آمارها، ۱۱.۲ درصد از مردم بر اثر مصرف آنتی‌میکروبیال‌ها دچار عوارض جدی شده‌اند و ۴.۸ درصد از افراد به دلیل مصرف این داروها جان خود را ازدست‌داده‌اند.
 
وی تأکید کرد: افزایش آگاهی عمومی، بازنگری در نسخه‌نویسی و تقویت فرهنگ مصرف منطقی داروها از جمله اقدامات ضروری برای مقابله با این بحران است.
 
وی خاطرنشان کرد: سامانه کشوری ۱۹۰ نیز به‌صورت ۱۲ ساعته از هشت صبح الی به ۲۰شب  در دو حوزه کمبود دارویی و اطلاعات مرتبط با دارو و سموم آماده پاسخگویی به مردم است.
 
افزایش نظارت بر مواد غذایی و کاهش ضایعات در کشور

مدیر نظارت بر غذای محصولات آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو  دانشگاه علوم پزشکی همدان غذا با بیان اینکه غذا در کنار هوا و آب یکی از ضروری‌ترین نیازهای بشر است که نقش مهمی در رشد و سلامت دارد، عنوان کرد: درحالی‌که ۷۰۰ میلیون نفر در جهان از سوءتغذیه رنج می‌برند، سالانهٔ میلیارد و ۳۰۰ تن مواد غذایی هدر می‌رود.
 
مهندس حجت الله کمکی  با بیان اینکه کشور ما نیز با آمار بالای ضایعات مواد غذایی، مواجه است، بیان کرد: بر اساس آمار ارائه‌شده، ژاپن یکی از کشورهایی است که کمترین میزان ضایعات مواد غذایی را دارد.
 
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر، با افزایش بازدیدهای فنی از واحدهای تولیدی، نظارت بر تولید مواد غذایی بهبودیافته است، مطرح کرد: در سال‌های اخیر تعداد بازدیدهای فنی از ۱۵۰۰ به ۳۰۰۰ مورد و نمونه‌برداری‌ها از ۳۴۰ به ۶۹۶ مورد افزایش‌یافته است.
 
وی خاطرنشان کرد: همچنین صدور گواهی‌های صادراتی از ۳۰۰۰ به ۶۰۰۰ مورد رسیده و صدور پروانه‌های بهداشتی نیز از ۱۱ روز به ۸ روز کاهش‌یافته است.
  
مدیر نظارت بر غذا و محصولات آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان غذا تصریح کرد: این اقدامات منجر به کاهش ضایعات و افزایش صادرات مستقیم محصولات کشاورزی به کشورهای دیگر، از جمله کشورهای اروپایی و کانادا، شده است.
 
 مهندس کمکی با بیان اینکه در حوزه سلامت، اقدامات پیشگیرانه برای کنترل بیماری‌های غیرواگیر که عامل اصلی مرگ‌ومیر در کشور هستند، طراحی شده است، خاطرنشان کرد: یکی از این اقدامات، نشانگر رنگی تغذیه برای مواد غذایی است که به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند بر اساس میزان قند، نمک و چربی، انتخاب بهتری داشته باشند، مواد غذایی با نشان سبز سالم‌تر و با نشان قرمز ناسالم‌تر هستند
 
وی در خصوص مصرف محصولات آرایشی دارای مجوز عنوان کرد: مصرف‌کنندگان می‌توانند با اسکن کدهای درج شده بر روی محصولات از اصالت و سلامت آن‌ها مطمئن شوند. فروش محصولات بدون مجوز ممنوع است و نظارت‌ها در این زمینه تشدید شده است.