ایران پرچمدار تجارت بدون دلار با بریکسی‌ها

گروه بریکس شامل ۱۰ کشور جهان از جمله ایران است که به دنبال ترسیم نظم نوین جهانی در زمینه اقتصاد و تجارت هستند به طوری که کارشناسان معتقدند عضویت کشورمان در آن از دوجنبه حائز اهمیت بیشتری برای ایران است، چون در گام اول می‌تواند دلارزدایی از تجارت را به‌خوبی انجام دهد و در گام بعدی سراغ افزایش صادرات و ارزآوری برود.  بریکس نمادی از «ساختارسازی جدید در صحنه بین‌المللی» است که توسط قدرت‌های در حال ظهور و در مقابل گروه G۷ شکل گرفته و رو به پیشرفت است. 
از مهم‌ترین اهداف تشکیل این اتحادیه می‌توان به بهبود نظام پولی بانکی جهانی، عزم جدی بر دلارزدایی و تمرکز بر ارزهای ملی، حضور نمایندگانی از همه قاره‌ها، اتخاذ رویکردهای سیاسی ضد‌هژمون و تجدیدنظر طلبانه و مخالفت با تسلط غرب بر نهادها و ساختارهای بین‌المللی اشاره کرد. 
ازطرف دیگر بررسی میزان جمعیت کشورهای عضو بریکس، نشان می‌دهد این گروه تا قبل از عضوگیری جدید، حدود ۴۵ درصد جمعیت و ۳۰ درصد وسعت کل جهان را تشکیل می‌داد، همچنین بد نیست بدانیم که تجارت بین کشورهای بریکس به ۵۰۰ میلیارد‌دلار می‌رسد.درواقع جمعیت کل پنج کشورعضو این گروه دو میلیارد و۸۳۰میلیون نفر برآورد شده بود که هم‌اکنون با عضوگیری جدید گروه بریکس بالطبع تعداد کل جمعیت این گروه تغییر کرده است.بلاشک این میزان جمعیت بازار گسترده‌ای دارند به طوری‌که ۲۰ درصد تجارت جهانی، یک سوم خاک دنیا و یک چهارم تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده‌اند به همین دلیل ایران می‌تواند به سهولت از مزایای بیشمار اقتصادی این امر در راستای توسعه اقتصادی خود بهره ببرد.  با توجه به این‌که یکی از سه رکن اصلی بریکس، امور مالی و اقتصادی است و علاوه بر آن با توجه به این‌که کشورهای عضو بریکس سهم قابل توجهی از اقتصاد جهانی دارند و همچنین با توجه به محقق شدن عضویت کامل ایران از ابتدای سال جاری میلادی، فرصتی مناسب برای توسعه اقتصادی کشور فراهم شده است.  باید توجه داشت که ۹ کشور عضو بریکس در مجموع بیش از ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی براساس برابری قدرت خرید کل کشورهای جهان را در حال حاضر، دارا هستند که میزان قابل توجهی است.  به همین دلیل می‌توان گفت کشورهای عضو گروه بریکس از میزان جمعیت بالایی برخوردار بوده و بازارهای زیادی را برای واردات کالاهای مختلف دارند از این رو ایران می‌تواند سهم زیادی در صادرات محصولات و کالاهای خود به این کشورها داشته باشد.  بیشترین صادرات ایران به بریکس می‌تواند شامل نفت، گاز و میعانات گازی باشد، با این حال در این شرایط ایران باید نقش جدیدی پیدا کند تا بتواند بیش از پیش در تأمین انرژی کشورهای هم‌پیمان خود در بریکس ایفای نقش کند. 
   
مجموع تجارت ایران با بریکس
در سال ۱۳۹۹ میزان تجارت ایران با بریکس ۴۹میلیون و ۴۱۱هزار تن به ارزش ۳۳ میلیارد و ۴۴۷ میلیون دلار رسید و این در حالی است که در سال ۱۴۰۲ میزان تجارت کشورمان با بریکس ۹۴میلیون و ۱۶۲‌هزار تن به ارزش ۶۷ میلیارد و ۱۷۳میلیون دلار بود.از این رو می‌توان گفت در سال گذشته نسبت به سال۱۳۹۹ تجارت ایران با بریکس با افزایش ۴۷ درصدی به لحاظ وزنی و افزایش۵۳‌درصدی به لحاظ ارزشی بوده است.  در سال گذشته مجموع تجارت کشور با احتساب نفت، برق، تجارت چمدانی ۲.۱۵۳میلیارد دلار بوده و همچنین وزن تجارت (بدون نفت خام) نیز به حدود ۱۷۵.۴میلیون تن رسیده است.  از این رو می‌توان گفت درسال گذشته به لحاظ وزنی ۵۴درصد وبه لحاظ ارزشی ۴۴ درصد از مجموع تجارت کشورمان با اعضای بریکس انجام می‌گیرد.  اما درسال ۱۳۹۹ مجموع تجارت به ۱۴۵میلیون و ۷۰۰هزار تن کالا به ارزش ۷۳ میلیارد دلار رسید، از این رو می‌توان گفت درسال۱۳۹۹ به لحاظ وزنی ۳۴درصد وبه لحاظ ارزشی ۴۶ درصد از مجموع تجارت کشورمان با اعضای بریکس انجام می‌گیرد. از سوی دیگر باید توجه داشت اغلب تجارت ایران با کشورهای عضو بریکس بدون دلار انجام می‌شود که این موضوع هم‌راستا با هدف دلارزدایی این سازمان جهانی است. 
   
تراز تجاری با کشورهای بریکس چگونه است؟
تراز تجاری ایران با چهار کشور هند، عربستان، مصر وآفریقای جنوبی مثبت بوده ولی تراز تجاری با پنج کشور دیگر بریکس مانند روسیه، چین، اتیوپی، برزیل و امارات منفی است، به همین دلیل می‌توان به این نکته اشاره کرد که در مجموع تراز تجاری کشورمان با کشورهای عضو بریکس منفی بوده است. 

دولت چهاردهم با بریکس چه می‌کند؟
مسئولان دولت بر توسعه همکاری‌ها با اعضای بریکس تأکید کرده‌اند. شانزدهمین اجلاس سران بریکس و بریکس پلاس دیروز اول آبان برگزار شد و رئیس‌جمهور برای شرکت و سخنرانی در این اجلاس به روسیه سفر کرد. این خبر برای فعالان اقتصادی و به‌خصوص آنهایی که به فکر افزایش صادرات به کشورهای عضو بریکس هستند، اهمیت دارد. ایران با پیوستن به کشورهای عضو بریکس و با تسهیل در تجارت و صادرات، زمینه توسعه تراز تجاری را افزایش داده است و به سمت بازارهای فرامرزی حرکت می‌کند. در پنج ماهه نخست امسال نزدیک به ۳۷ میلیون تن کالا به ارزش ۲۵‌میلیارد و۱۰۰ میلیون دلار بین ایران و اعضای فعلی و جدید بریکس تبادل شد که ۵۲.۴درصد وزن و ۵۷.۷درصد کل تجارت خارجی ایران را به خود اختصاص داده است.همچنین در این مدت بیش از۷۰میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش ۴۳.۵میلیارد دلار بین ایران و کشورهای جهان تبادل شد که ۳۶.۸میلیون تن به ارزش ۲۵ میلیارد و ۱۰۹‌میلیون دلار آن بین ایران و ۱۰کشور عضو بریکس بوده است.