آلمان و سیاست نگاه به شرق

به گزارش یورو‌اکتیو، وی که به‌دنبال باز کردن جا پای آلمان در آسیای مرکزی است امروز به ازبکستان می‌رود و فردا هم قرار است به قزاقستان سفر کند. این برای اولین‌بار طی ۲۲ سال گذشته است که یک صدراعظم آلمان به آسیای مرکزی سفر می‌کند. 
انتظار می‌رود شولتز در طول این سفر سه روزه، در نشست شش‌جانبه آسیای مرکزی با رهبران قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان که در آلمان با نام Z-۵ شناخته می‌شود، شرکت کند. دور اول این نشست سال گذشته در آلمان برگزار شده بود. در بیانیه پایانی نشست قبلی، رهبران کشورهای منطقه بر علاقه خود برای توسعه کریدور میانی و جذب منابع مالی برای پروژه‌های زیرساختی تحت «ابتکار دروازه جهانی» تاکید کرده بودند.
یورواکتیو درباره این سفرنوشته، علاقه شولتز به آسیای مرکزی ناشی ازراهبرد دولت وی برای تقویت روابط باکشورهای کوچک‌تر و کاهش اتکا به قدرت‌های بزرگ مثل چین و آمریکاست که مشکلاتی برای برلین به‌دنبال داشته است.اختلافات آلمان با آمریکا در دوره دونالد ترامپ در مسائل اقتصادی و به‌ویژه حوزه‌های امنیتی مثل ناتو و احتمال حضور دوباره ترامپ در کاخ سفید از سال آینده نگرانی‌های زیادی را در میان برخی از کشورهای اروپایی از‌جمله فرانسه و آلمان ایجاد کرده است. براساس گزارش یورو‌نیوز، در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، آمریکا از توافق‌نامه آب و هوایی پاریس و توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ جهان خارج شد، تعرفه‌های جدیدی را بر فولاد و آلومینیوم اروپا وضع کرد، بر اروپایی‌ها به‌دلیل سهم پایین آنها در پرداخت هزینه‌های ناتو تاخت، با سیاست‌هایش سازمان تجارت جهانی را تضعیف کرد، از برگزیت حمایت کرد و رویکرد «چندجانبه‌گرایی» را که یک رویکرد بسیار ارزشمند اروپایی برای مقابله با چالش‌های جهانی محسوب می‌شد، به چالش کشید. مجموعه این تحولات روابط فراآتلانتیک را سرد کرد به‌گونه‌ای که در دوره جو بایدن نیز به‌طور کامل ترمیم نشده است. روابط آلمان و چین نیز گر‌چه روابطی تقریبا باثبات و خوب ارزیابی می‌شود اما مناسبات پکن-برلین همواره تحت تاثیر روابط فراآتلانتیک از یک‌سو و همچنین مسائل امنیتی و ژئوپلیتیکی دچار نوسان بوده است.
شولتز پیش از این بارها بر آمادگی برای یک جهان چندقطبی تاکید کرده بود. طبق آمارهای دولتی، منطقه آسیای مرکزی(و نه یک کشور واحد) در سال ۲۰۲۳ بیشترین مشارکت را با این منطقه داشته است. حوزه‌های اقتصادی و انرژی مهم‌ترین موضوعات مورد توجه مقامات آلمانی در این منطقه است. یک منبع دولتی آلمان با اشاره به این موضوع می‌گوید، برای ما این به معنی «فرصتی برای جایگزینی نفت روسیه» است. البته این مسلم است که منابع گاز منطقه نیز برای ما شناخته شده است به‌ویژه در قزاقستان. یکی دیگر از محورهای مورد توجه آلمان برای تقویت حضور خود در منطقه آسیای مرکزی مسائل ژئوپلیتیکی است. جایی‌که پنج کشور این منطقه که به لحاظ ژئوپلیتیکی به روسیه نزدیک هستند حاضر نشده‌اند در جنگ اوکراین آشکارا از مسکو حمایت کنند. 
ازسوی دیگر با بازگذاشتن مرزهای زمینی این کشورها به روی روسیه، برخی تحلیلگران می‌گویند آنها حفره‌هایی را برای دور زدن تحریم‌های غرب علیه روسیه ایجاد کرده‌اند.این منبع دولتی آلمان در این‌باره گفته: آنچه برای صدراعظم بسیار جالب خواهد بود شنیدن مواضع شرکای خود در گفت‌وگوهای محرمانه در مورد چگونگی ارزیابی آنها از وضعیت و چگونگی تحولات روسیه است و تحریم‌ها نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت، هرچند که موضوع کلیدی نخواهد بود.