اعتراض قزاقستان به تحریم غرب علیه روسیه

اودر مصاحبهای در آستانه، پایتخت قزاقستان گفت: اجازه نمیدهیم تولیدکنندگان خودمان از تجارت منع شوند.این تغییر آشکار در لفاظی، نشاندهنده مانورقزاقستان است که بهعنوان بزرگترین کشور محصور درخشکی جهان، بهدنبال دسترسی به بازارهای جهانی برای صادرات کالاها و محصولات کشاورزی است اما چالشها، با تبدیلشدن روسیه و ایران به کشورهایی که تحت بیشترین تحریمها درجهان قراردارند،تشدیدشده وقزاقستان برای تسهیل حمل کالاهای ممنوعه،زیر ذرهبین غرب قراردارد.به گفته جومانگارین،قزاقستان به ممنوعیت فروش بلبرینگها که کاربرد دوگانه نظامی وغیرنظامی دارند نپیوسته است، زیرا یک کارخانه داخلی آنها را با مشخصاتی تولید میکند که بهطور سنتی فقط در اروپای شرقی و کشورهای شوروی سابق استفاده میشود. دولتهای غربی میگویند بلبرینگها از جمله کالاهای میدان جنگ با اولویت بالا هستند که برای صنعت دفاعی روسیه ضروری بهشمار میروند. تهدید تحریمهاجومانگارین بابیان اینکه پایبندی قزاقستان به تحریمها ممکن است استثناهایی داشته باشد، تصریح کرد: این کشور همچنان به مقررات پایبند خواهد بود، زیرا در برابر تحریمها، مقاومت نخواهد داشت. معاون نخستوزیر قزاقستان بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفت: شرکتهای داخلی که توسط وزارت خزانهداری آمریکا به فهرست تحریمها اضافه شدهاند، در حال تعطیلشدن هستند.قزاقستان یکی از کشورهایی است که در تلاشهای آمریکا و متحدانش، برای منزویکردن اقتصاد روسیه، نقش اساسی داشته است. قزاقستان و روسیه اعضای یک اتحادیه گمرکی هستند و دومین مرزمشترک طولانی جهان را پس از مرز بین آمریکا و کانادا دارند و خط لولهای که به بندر نووروسیسک روسیه متصل میشود، حدود ۸۰درصد از صادرات نفت قزاقستان را حمل میکند. اما جومانگارین گفت: برخی اقداماتی که برای جلوگیری از دسترسی روسیه به کالاها در نظر گرفته شده، به شکل نامتناسبی به قزاقستان آسیب زده است. در این میان، دولتهای غربی برای جبران خسارت قزاقستان که روسیه را تا زمان جنگ بزرگترین شریک تجاری خود میدانست، اقدامی انجام ندادهاند. به گفته جومانگارین، یک نمونه،گروه منابع اوراسیاست که ۴۰درصد آن به دولت قزاقستان تعلق دارد. این گروه پس از تحریمها که مانع فروش گندلههای سنگآهن به روسیه شد، متحمل ضررهای زیادی شده است. درمقابل، بزرگترین مشتری سابق این شرکت، به تامینکنندگان داخلی روی آورد و همراه با سایر فولادسازان روسی رونق گرفت. چه کسی سود میبرد؟معاون نخستوزیر قزاقستان اظهار داشت: در نبودمحدودیتها، سودعاید قزاقستان میشود.برخی محدودیتهای قزاقستان در واردات، به قدری بازدارنده هستند که یک شرکت چندملیتی برای واردات تجهیزات لازم و دریافت مجوز با مشکل مواجه شد و باعث شد مرکز توزیع منطقهای خود را به کشور دیگری منتقل کند.تغییر در جریان تجاری پیرامون قزاقستان، تا حد زیادی به نفع چین بوده است. پکن با سهمی بیش از یکپنجم از کل تجارت، درحال حاضر بزرگترین شریک تجاری قزاقستان است. اتحادیه اروپا در نیمه اول سال جاری، در مجموع سهم ۳۶درصدی را به خود اختصاص داد.در مقابل، روسیه ۱۸درصد از کل تجارت را در ششماهه اول سال۲۰۲۴ تشکیل داد که تقریبا ۱.۵درصدکمتر ازسال۲۰۲۲است.به گفته جومانگارین،قزاقستان تاحد زیادی بر مشکلات پرداخت با روسیه غلبه کرده و با بانکهای غیرتحریمی همکاری دارد و حدود ۸۸درصد از تراکنشها را با ارزهای ملی تسویه میکند. درخواست تجارت با ایراناکنون چالش قزاقستان این است که چگونه بدون زیر پا گذاشتن محدودیتهایی که همسایگانش را هدف قرار داده، بین اولویتهای موجود برای شکستن انزوا، تعادل برقرار کند. جومانگارین گفت: تحریمها، لجستیک تجارت با اروپا را پیچیده و قزاقستان را مجبور کرده از طریق دریای خزر و سپس از طریق گرجستان دور بزند.حملونقل از طریق روسیه دیگر از نظر اقتصادی امکانپذیر نیست، زیرا بنادر این کشور از محمولههای داخلی انباشته شدهاند.به گفته این مقام قزاقستانی، قزاقستان که دسترسی به اقیانوس را از دست داده، بهدنبال ایجاد مسیرهای تجاری انعطافپذیرتر با جستوجوی یک مسیر جنوبی از طریق دریای خزر به ایران است. مشکل اینجاست که بسیاری از محدودیتهای موجود، شامل مواردی با کاربرد دوگانه برای صنایع دفاعی و انرژی است. بر اساس گزارش بلومبرگ، دولت قزاقستان از غرب امتیازاتی درخواست کرده تا بتواند کالاها را به ایران بفروشد یا از این کشور برای ترانزیت استفاده کند اما فایدهای نداشته است.