این طبقه حساس!

به این معنا که باید بدانیم براساس کدام تقسیمبندی قرار است هرکدام از ما در طبقات اجتماعی تقسیمبندی شویم. مولفههای متنوعی وجود دارد، بهعنوان مثال برخی آن را بنابر جایگاه خود در سیستم تولید اجتماعی که بهطور تاریخی تعیین شده دستهبندی میکنند یا بنا بر رابطه خود نسبت به وسایل تولید که عمدتا در قوانین کشوری فرمولبندی و درج شده است یا بنا بر نقش خود در سازمان اجتماعی کار و در نتیجه، بنا بر چند و چون سهیم بودن خود در ثروت اجتماعی. اساسا طبقات، گروههایی از مردم هستند که یکی میتواند کار دیگری را بنابر جایگاه مخصوص خود در سیستم اقتصادی ــ اجتماعی معین تصاحب کند. ملاک و معیار اصلی برای تعیین طبقات، عبارت است از جایگاه آنها در سیستم تولید اجتماعی که بهطور تاریخی معین شده است و رابطه آنها نسبت به وسایل تولید که ناشی از جایگاه آنهاست. برای عموم مردم قرارگیری در طبقات اجتماعی با شاخص درآمد و اقتصاد معین میشود که البته اشتباه هم نیست اما پنداشت مردم ایران از موقعیت خود در طبقات اجتماعی چیست؟ جالب اینکه نتایج بخش نگرشهای اقتصادی در پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان سال ۱۴۰۲ نشان میدهد که بخش اعظمی از جامعه، جایگاه طبقاتی خود و اکثریت جامعه را در طبقات پایین یا متوسط رو به پایین ارزیابی میکنند. این به معنای درست بودن این گزاره نیست. به این معنا که بیشتر مردم جامعه در بخش طبقات پایین یا متوسط به پایین نیستند اما پنداشت اکثریت جامعه چنین است.ذهنیت جامعه نسبت به جایگاه طبقاتی خود و دیگران میتواند بخشی از ابعاد ذهنی نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی را نشان دهد. به بیان دیگر، این نتایج میتواند بیانگر این باشد که بخش زیادی از جامعه ایران نگرش مثبتی نسبت به جایگاه طبقاتی خود نداشته و وضعیت اقتصادی خود را مطلوب ارزیابی نمیکند.