مصائب اینترنت

هر چند وزیر ارتباطات بارها براین موضوع تاکید کرده که اصل افت کیفی سرعت اینترنت به سبب استفاده از فیلترشکنهاست اما بررسی شاخصهای دیجیتال در ایران نشان میدهد حداقل میان کشورهای منطقه وضعیت کیفی اینترنت در ایران چندان مساعد نیست. این موضوع را میتوان در گزارش جدید مرکز پژوهشهای مجلس هم با دادههای مستدل به چشم دید. براساس وضعیتشناسی فضای مجازی ایران، به نظر میرسد که هرچند براساس بالا بودن ضریب نفوذ اینترنت درکشور، امکان حضور دراین فضا برای درصد بالایی از مردم وجود دارداما کیفیت پایین اینترنت،وجود اختلال، محدودیت دراینترنت،سرعت پایین آن و همچنین ضعف در امنیت الکترونیکی، حضور در اینترنت را با چالش مواجه میکند که درواقع غلبه توسعه فضای مجازی با رویکرد مهندسی و کمیگرا را نشان میدهد. هرچند دربرخی ازمؤلفهها، وضعیت ایران چندان بدهم نیست.به عنوان مثال نگاهی کلی به آمار مربوط به ضریب نفوذ اینترنت در کشور و روند آن در دهه گذشته نشان میدهد که ایران از نظر ضریب نفوذ اینترنت با چالش جدی مواجه نیست، بر این اساس که در طول دهه گذشته، ضریب نفوذ اینترنت در کشور یک روند افزایشی را تجربه کرده و بالاتر ازمیانگین جهانی بوده و فاصله میان رتبه کشور با رتبه کشورهای منطقه که ضریب نفوذ بالاتری دارند،زیاد نیست اما فاصله زیادی میان ضریب نفوذ اینترنت پهنباند ثابت و سیار در کشور به چشم میخورد اما این موضوع در رابطه با شاخصهای دیگر چندان امیدوارانه نیست. به عنوان مثال براساس گزارش سال ۲۰۲۳ شاخص کیفیت زندگی دیجیتال که توسط شرکت سورفشارک منتشر شده، ایران رتبه ۹۵ راازمیان ۱۲۱ کشور، جهان در شاخص کیفیت زندگی دیجیتال داشته و امتیاز آن نیز ۰.۳۴ بوده است.زیرشاخصهای موردنظردراین شاخص شامل: مقرونبهصرفه بودن اینترنت، کیفیت اینترنت، زیرساخت اینترنت، دولت الکترونیک و امنیت الکترونیک است.براین اساس،رتبه ایران در شاخص جهانی کیفیت زندگی دیجیتال از سال۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۳ روند نزولی داشته و درتمام زیرشاخصها این وضعیت به چشم میخورد که میتواند به نقض حریم خصوصی وافزایش احساس عدم امنیت، محدودیت دسترسی، کاهش انباشت داده وکاهش جذابیت حضور در فضای مجازی منجر شود.