مردی که از چیزی نمی‌ترسید!

همچنین در بسیاری از مقایسه‌ها، افراد خودشان را بسیار دور از قهرمان می‌دانند و جایگاه او را دست‌نیافتنی می‌بینند. اما اگر سیر زندگی او بیان شود، همگان می‌بینند که او در همین محیط‌های معمولی، کنار باقی مردم زندگی کرده و سپس با همت و تصمیم درست و به‌موقع به سوی موفقیت حرکت کرده است. حال این قهرمان، دست‌یافتنی‌تر و قابل الگوبرداری می‌شود. حاج‌قاسم یکی از این قهرمانان است که بسیاری خودشان را کاملا از منش و جایگاه او دور می‌دانند و گمان می‌کنند هیچ‌وقت نمی‌شود کسی مانند او بشوند. در بالابودن شخصیت و توان و تلاش شهید سلیمانی هیچ شکی نیست اما اگر زندگی او کامل بررسی شود می‌توان از ایشان الگو گرفت و افراد زیادی مانند او تربیت شوند که این روزها بسیار به چنین انسان‌هایی نیاز است. در این یادداشت تلاش شده تا کتاب‌هایی برای شناخت هرچه بیشتر این شخصیت بزرگ و الگوبرداری از او معرفی شوند.

۱- حاج‌قاسمی که من می‌شناسم
برای شناخت یک نفر، اگر به هر دلیلی نتوان از خود شخص در مورد جزئیات رفتاری و عملی‌اش پرسید، باید سراغ نزدیک‌ترین افراد به او رفت. خانواده و دوستان صمیمی در این زمینه بسیار کمک‌کننده هستند. حالا رفاقتی حدودا ۰‌۴ساله را در نظر بگیرید که فقط یک‌دوستی طولانی نیست، بلکه بین این دو همکاری‌های بلندمدت بوده و رفت‌وآمدهای خانوادگی نیز با یکدیگر داشته‌اند. این شخص از بهترین کسانی است که می‌تواند به ما اطلاعات زیادی بدهد. مانند علی‌شیرازی که ۳۸ سال دوست، همرزم، همکار و در یک کلمه رفیق حاج‌قاسم بوده و در زمان‌ها و حالات مختلفی با این شهید بزرگوار، زمان گذرانده و حال مطالبی را در مورد برخی از احوالات و رفتارهای ایشان در کتاب «حاج‌قاسمی که من می‌شناسم» بیان کرده است. علی‌شیرازی در این کتاب به نقل خاطرات اکتفا نکرده است بلکه سعی کرده منش و روش و بنیان‌های فکری و عملی حاج‌قاسم را بیان کند و برای این کار از خاطرات گوناگونی که با او داشته، استفاده کرده است. آغاز آشنایی این دو با یکدیگر از سال ۶۱ در جبهه‌های دفاع‌مقدس آغاز شده. او از سال ۶۵ مسئول تبلیغات لشکر حاج‌قاسم شد و دوستی‌شان به اولین همکاری رسید. در طول سال‌های پس از جنگ این دوستی ادامه داشت تا این‌که در سال ۹۰ به‌خواست سردار سلیمانی، علی شیرازی نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس سپاه را بر عهده گرفت و رابطه این دو نزدیک‌تر از قبل شد. رسیدگی حاج‌قاسم به خانواده شهدا، اهمیت به مردم آن هم تمام اقشار و گروه‌ها؛ فارغ از اعتقادات و بروز و ظهورها، از بخش‌های مهم سبک زندگی حاج‌قاسم است که نمونه‌هایی از آنها را در این کتاب می‌خوانیم. 

۲- از چیزی نمی‌ترسیدم
بیان سیر زندگی یک قهرمان از زبان خودش لطف دیگری دارد. هرکس بیشتر از بقیه نسبت به افکار، احساسات و تصمیماتش آگاه است و نقاط عطف زندگی‌اش را می‌شناسد. الحمدا... از حاج‌قاسم نیز دست نوشته‌هایی در بیان دوران کودکی و نوجوانی و جوانی‌اش به‌جامانده که در قالب کتاب «از چیزی نمی‌ترسیدم» به چاپ رسیده است. حاج‌قاسم در این نوشته‌ها ابتدا از خانواده، طایفه، محل زندگی و دوران بسیار سخت کودکی می‌گوید. او که در روستای قنات‌ملک ‌کرمان به دنیا آمده است، در خانواده‌ای فقیر و با کمترین امکانات رشد کرد. پدر و مادرش انسان‌هایی مومن و معتقد به حلال و حرام بودند و همین مسأله در تربیت او اثر مهمی داشته است. مشکلات مالی و قرض پدر باعث شد تا قاسم ۱۳ساله برای اولین بار راهی کرمان شود و آنجا با جثه ضعیف اما همتی قوی مشغول کار شود. کار زیاد و در کنارش تحصیل و همچنین ورزش مداوم، عناصری هستند که در این کتاب به عنوان مهم‌ترین فعالیت‌های ایشان در این دوره مشخصند. این نوشته‌ها تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی ادامه پیدا کرده و حاج‌قاسم از آشنایی‌اش با انحرافات و ظلم‌های شاه و همچنین امام‌خمینی و مبارزاتش می‌گوید که چطور مسیر زندگی‌اش را عوض کرد و او وارد کارهای مبارزاتی شد.از چیزی نمی‌ترسیدم، کتابی بسیاری عالی برای کسانی است که فکر می‌کنند برای به جایی رسیدن باید امکانات زیادی داشت؛ غافل از این‌که بزرگ‌ترین امکان در خودشان است که باید کشف شود.

۳- آورتین
بیشتر خاطرات و مطالبی که در مورد فعالیت‌های نظامی حاج‌قاسم نقل و منتشر می‌شوند، یا مربوط به کارهای ایشان در عراق، سوریه و لبنان است یا مربوط به دوران هشت ساله دفاع مقدس. شاید برای بسیاری از علاقه‌مندان به حاج‌قاسم جالب باشد که ایشان بین این دو برهه‌زمانی، یعنی پس از اتمام دفاع‌مقدس تا فرماندهی بر سپاه قدس، مبارزات گسترده‌ای با اشرار در داخل ایران مخصوصا در استان‌های کرمان و سیستان‌و‌بلوچستان داشته‌اند. آورتین، منطقه‌ای حدفاصل این دو استان است که شاهد حماسه‌ها و دلاوری‌های حاج‌قاسم در برابر اشرار بوده است. بهزاد دانشگر پس از تحقیق در مورد این دوره حدودا دو سه‌ساله از زندگی حاج‌قاسم، طی سفری به کرمان با چند نفر از همرزمان حاج‌قاسم در آن دوره نیز گفت‌وگو و مصاحبه کرده و برآیند تحقیقاتش را در قالبی داستانی و جذاب و پرهیجان در کتاب آورتین نوشته است. آورتین در ۱۱۲ صفحه توسط نشر ستارگان درخشان به چاپ رسیده است.

۴- روزی روزگاری قاسم سلیمانی  
اواخر سال ۱۳۶۰ وقتی محسن‌رضایی، حکم فرماندهی تیپ ثارا... را به قاسم سلیمانی ۲۳ ساله داد، خیلی‌ها مخالفت کردند. هیچ‌کس فکر نمی‌کرد نبوغ این جوان شجاع سال‌ها بعد او را به مقام قوی‌ترین مأمور مخفی از نگاه CIA برساند. عباس میرزایی سراغ این دوره از زندگی حاج‌قاسم رفته است و تلاش کرده تا با جمع‌آوری خاطرات مختلف ایشان، نحوه مدیریت و فعالیت‌های حاج‌قاسم را در طول دوران فرماندهی‌اش به‌خوبی بیان کند. کتاب اول این مجموعه، «هجوم به تهاجم» نام دارد که خاطرات بهمن سال ۱۳۶۰ تا اردیبهشت سال ۱۳۶۱ را از زبان فرمانده وقت لشکر ۴۱ ثارا... در ۲۶۰ صفحه روایت می‌کند. کتاب دوم با عنوان «نبرد سیدجابر» روایتگرخاطرات این سردار دلاور اسلام از اردیبهشت تا تیر ماه سال ۱۳۶۱ در ۳۶۰ صفحه است. این کتاب‌ها به همت انتشارات یا زهرا؟ منتشر شده است.

۵- سربازنامه
بسیاری از داستا‌ن‌های اساطیری و روایت قهرمانان و جان‌فشانی‌های بزرگ‌مردان ایران‌زمین در قالب شعر در تاریخ حرکت کرده و به دست ما رسیده است. افشین علا نیز برای بیان دلاوری‌های حاج‌قاسم از این مساله استفاده کرده است. او در سربازنامه، مثنوی بلندی سروده که در آن ابتدا به بیان حماسه‌های کهن ایرانیان پرداخته است و سپس به دوران مبارزات مردم و پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌رسد. علا در منظومه بلند خود، گریزی به سال‌های دفاع مقدس هم می‌زند و سپس به اوضاع حال ایران و صف‌بندی دو جبهه حق و باطل در منطقه می‌پردازد و سراغ قهرمان این دوره یعنی حاج‌قاسم می‌رود. او هم از احوال عرفانی و اخلاقی حاج‌قاسم می‌گوید و هم از مجاهدت‌ها و مبارزات او برای شکست دادن باطل می‌سراید. در نهایت نیز پس از بیان شهادت حاج‌قاسم، در مورد واکنش‌های احساسی و پرشور مردم در قبال این اتفاق بزرگ ابیاتی را سروده است. این کتاب خاص و متفاوت را محمد‌حسین صلواتیان تصویرگری کرده است. سربازنامه توسط مکتب حاج‌قاسم در ۴۸ صفحه چاپ و منتشر شده است.

۶- حاج‌قاسم و پرواز نقاشی‎ها
شناساندن قهرمانان والگوهای صحیح و واقعی به کودکان در روزگاری که دنیای رسانه تلاش می‌کند تا با انواع و اقسام قهرمانان غیرواقعی، اذهان کودکان را به سمت و سوی موردنظر خودش بکشاند، کاری بسیار واجب و ضروری است. رحیم مخدومی، نویسنده حوزه ادبیات دفاع‌مقدس که در زمینه خاطره‌نگاری، رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه آثار بی‌شماری را پدید آورده است، این بار با کتاب «حاج‌قاسم و پرواز نقاشی‌ها» سراغ یک قهرمان جهانی رفته و از پدر مهربانی برای کودکان گفته است. پدر دلسوزی که همه بچه‌های دنیا را دوست داشته و سعی می‌کرده تا همه خوشحال باشند و برای این هدف همراه بچه‌ها شده تا به آنها‌ یاد بدهد چطور با آدم‌های بد مبارزه کنند تا شادی سهم همه کودکان جهان بشود. حاج‌قاسم و پرواز نقاشی‌ها در ۲۷ صفحه توسط انتشارات کتاب جمکران به چاپ رسیده است. تصویرگری این کتاب را سحر پری‌رخ انجام داده است. / به نقل از ماهنامه خیمه