شلیک آمریکا به رویای بن سلمان

اخیرا ۲۰ نفر از سناتورهای دموکرات نگرانی خود را بابت ارائه تضمین‌های امنیتی از سوی واشنگتن به ریاض در مذاکرات عادی‌سازی روابط رژیم‌صهیونیستی ــ عربستان‌سعودی ابراز کرده‌اند. این سناتورهای آمریکایی در نامه‌ای برای جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کردند که درباره ارائه هرگونه تضمین امنیتی به ریاض در ازای امضای قرارداد سازش با تل‌آویو نگران‌هستند. آنها در این نامه به موانع بزرگی که دولت بایدن در کنگره در صورت برآورده‌کردن خواسته‌های عربستان در ازای عادی‌‌سازی روابط با اسرائیل با آن مواجه خواهد شد اشاره و مخالفت خود را با دستیابی سعودی‌ها به فناوری هسته‌ای اعلام کردند. کریس مورفی، کریس ون هولن، دیک دوربین و پیتر ولش سناتورهایی هستند که این نامه را برای بایدن نوشتند و ۱۶سناتور دیگر نیز آن را امضا کردند. کلیت ارسال این نامه، از یک‌سو نشان‌دهنده مسیر دشواری است که در روند عادی‌سازی روابط ریاض و رژیم اشغالگر قدس وجود دارد و فراتر از آن، موید عدم ارائه تضمین‌های عملیاتی از سوی واشنگتن به ریاض در تکمیل این روند خواهد بود. امارات متحده عربی در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، روابط خود با رژیم اشغالگر و کودک‌کش صهیونیستی را عادی ساخت و در ازای این عادی‌سازی، تضمین‌هایی را به‌صورت پنهان و آشکار از واشنگتن (به‌عنوان کارگردان و هدایتگر مذاکرات) دریافت کرد. 
پس از اعلام عادی‌سازی روابط ابوظبی ــ تل‌آویو و به‌رغم اصرار دولت سابق آمریکا (دولت ترامپ) به رژیم اشغالگر قدس، این رژیم با فروش تسلیحات و جنگنده‌های پیشرفته آمریکایی به ابوظبی مخالفت کرد و در آینده نیز به بخش مهمی از این تعهدات و تضمین‌ها عمل نکرد. صهیونیست‌ها در یک نگاه کلی معتقدند هرگونه تضمین امنیتی و نظامی به بازیگرانی که قصد عادی‌سازی روابط با تل‌آویو را دارند، می‌تواند به خطری بالقوه برای این رژیم اشغالگر تبدیل شود. صورت‌مسأله در قبال مذاکرات تل آویو ــ ریاض نیز مشخص است. قطعا تضمین‌های ادعایی آمریکا درخصوص مبنا قراردادن طرح دودولتی (در قبال بحران فلسطین ــ اسرائیل) یا توقف شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری محقق نخواهد شد. حتی تضمین‌هایی که در پشت‌پرده به ریاض درخصوص پذیرش برنامه هسته‌ای سعودی‌ها و کمک به این روند ارائه شده نیز جنبه اجرایی نداشته و صرفا نوعی ادعای کلامی در راستای پیشبرد منافع منطقه‌ای و مداخله‌گرایانه آمریکا محسوب می‌شود. اکنون، سناتورهای آمریکایی به‌صورت خواسته یا ناخواسته تضمین‌محور بودن مذاکرات عادی‌سازی عربستان‌سعودی و رژیم اشغالگر قدس را رد کرده‌اند. به عبارت بهتر، سعودی‌ها از دغدغه‌های اساسی فلسطینیان ازجمله حق بازگشت آنها به سرزمین خود، عدم یهودی‌سازی قدس، عدم شهرک‌سازی در کرانه باختری و... صرف‌نظر کرده‌اند اما آمریکایی‌ها حتی در قبال دغدغه‌های سرزمینی و حاکمیتی شخص بن‌سلمان نیز حاضر نیستند به ولیعهد سعودی‌ها تضمین دهند.  مقامات آمریکایی و صهیونیستی در روند عادی‌سازی روابط با ریاض، صرفا حاضر هستند به بن‌سلمان «تعهد» دهند؛ تعهدی که قابلیت تبدیل به «تضمین» را نداشته و به‌راحتی بتوان آن را نقض کرد.

هشدار اندیشکده انگلیسی به بایدن 

در بحبوحه تحلیل‌ها و گزارش‌های متعدد و البته ضد و نقیضی که درباره روند عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم‌صهیونیستی منتشر می‌شود، سنام واکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال‌آفریقا در مؤسسه سلطنتی انگلیس برای امور بین‌المللی (چاتام هاوس) در مقاله‌ای تحلیلی از جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا خواست تا در انعقاد قرارداد عادی‌سازی میان عربستان و اسرائیل عجله نکند. سنام واکیل در تحلیلی که در وبسایت مؤسسه چاتام هاوس منتشر شده اعلام کرد، معامله تاریخی عادی‌سازی روابط بین عربستان و اسرائیل درصورتی‌که انجام شود، توانایی بایدن برای مقابله با ادعاهای احتمالی دونالد ترامپ، رقیب وی در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری آمریکا و نیز مقابله با نفوذ چین در منطقه خاورمیانه را بیشتر می‌کند. باید توجه داشته باشیم که این معامله بهای سنگینی برای همه طرف‌های آن یعنی بایدن و دولت آمریکا، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی، محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی و نیز محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد داشت.

ریاض به خواسته‌های خود نمی‌رسد 

این توافق بسیار پیچیده‌تر از توافقی است که بین امارات و بحرین با اسرائیل امضا شد و مستلزم اعطای امتیازات جدی از سوی همه طرف‌هاست؛ به‌ویژه درباره دو موضوع حساس که یکی مربوط به مسأله فلسطین و دیگری برنامه هسته‌ای در منطقه است. باید توجه داشته باشیم که پیامدهای یک توافق شکست‌خورده یا ناقص بسیار سنگین است و به‌همین‌دلیل باید بایدن با دقت و محتاطانه در مسیر عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو گام بردارد. این مقام موسسه مذکور انگلیسی در ادامه تاکید کرد، عربستان سعودی عادی‌سازی با اسرائیل را مشروط به چهار خواسته اصلی کرده و یکی از اولویت‌های اساسی سعودی‌ها در این زمینه، دریافت تضمین امنیتی رسمی از سوی واشنگتن و حمایت آمریکا از برنامه‌ هسته‌ای عربستان است. اما پذیرش هیچ‌یک از این خواسته‌ها آسان نیست زیرا موجب دسترسی زیاد ریاض به فناوری نظامی آمریکا می‌شود. البته عربستان می‌داند که هرگز به تضمین امنیتی مشابه ماده ۵ پیمان ناتو دست نخواهد یافت. (طبق این ماده حمله به هریک از کشورهای عضو پیمان ناتو به مثابه حمله به همه کشورهای آن است.) بر همین اساس ریاض به‌دنبال توافقی مشابه با توافق‌های امنیتی واشنگتن با کشورهایی همچون کره‌جنوبی و ژاپن است.