توقف چرخه ضد‌هسته‌ای

در این گفت‌وگو علاوه بر این موضوع تخصصی، روابط فعلی سازمان انرژی اتمی و آژانس بین‌المللی و اتفاقات اخیر در ارتباط با آمریکا هم مورد بررسی قرار گرفت که مشروح آن به‌زودی در جام‌پلاس منتشر خواهد شد. آنچه در ادامه می‌آید، بخشی از این گفت‌وگوست که از نگاه‌تان می‌گذرد.

بعد از رونمایی پروژه سزیم - ۱۳۷ و اعلام جزئیات کاربردهای دارویی و درمانی آن، برخی رسانه‌های ضدایرانی القا کردند که این محصول جدید در راستای تولیدات کثیف است و شروع به پروپاگاندا علیه این دستاورد مهم کرده‌اند و محمد اسلامی در این زمینه به جام‌جم گفت: دشمنان از روندی که در سازمان انرژی اتمی طی می‌شود و سبب شده پنبه القائات آنها زده شود و انحراف افکار‌عمومی علیه ایران متوقف شود، ناراحت هستند و بنابراین سعی می‌کنند چرخه القایی خود را زنده نگه دارند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: این ادعاها در حالی است که از هر فرد فنی و متخصصی در حوزه هسته‌ای بپرسید، می‌داند تمامی سامانه‌هایی که در صنایع گوناگون و دستگاه‌های مختلف پرتودهی به‌ویژه پرتودهی خون که سال گذشته ساخته و رونمایی شد، یکی از کاربردهای اساسی در همین دستگاه  سزیم - ۱۳۷ است.وی تاکید کرد: ما برای تولید سزیم - ۱۳۷ به خودکفایی رسیده‌ایم در حالی‌که همواره در این زمینه وابسته بوده‌ایم.
اسلامی یادآور شد: طبیعی است کسانی که در این حوزه منفعت داشتند یا برای مردم ایران و کشور به‌دنبال شرآفرینی بودند و مزدورانی که مواجب می‌گیرند، این تحرکات را علیه ایران همچنان حفظ کنند و از این پیشرفت‌ها ناراحت شوند.
رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: دشمن می‌خواهد برای زیر سؤال بردن این دستاورد از این فرصت برای تهمت زدن و ایجاد جو منفی و مسموم علیه ایران استفاده کند در حالی‌که ما با آنها کاری نداریم و هدف‌مان دستیابی به پیشرفت و قطع وابستگی‌های کشور در حوزه هسته‌ای و کاربردهای آن است.

سزیم - ۱۳۷ چیست و چه کاربردهایی دارد؟
سازمان انرژی اتمی ایران با توجه ویژه به منویات سند تحول دولت مردمی، سند راهبردی صنعت هسته‌ای در افق ۱۴۲۰ و به‌ویژه با هدف رفع نیازهای مردم و کشورمان، پروژه‌های کلان و راهبردی دانش‌بنیان و پیشران حوزه‌های مختلف صنعت هسته‌ای را با محوریت روحیه‌ خودباوری، خوداتکایی و درون‌زایی در سطح ملی تعریف و عملیاتی کرده است.در همین راستا دانشمندان و متخصصان هسته‌ای صنعت هسته‌ای کشور برای اولین‌بار موفق شدند هسته پرتوزای سزیم - ۱۳۷ را که دارای ارزش‌های اقتصادی، فناوری، دانش‌بنیانی و کاربردهای متعدد است، در مقیاس آزمایشگاهی به تولید برسانند و بخش مهمی از نیاز کشور به چشمه‌های صنعتی را رفع کنند.این رادیونوکلئید که نیمه عمری حدود ۳۰ سال دارد، در اثر فعالیت‌های رآکتور و عمدتا در سوخت هسته‌ای مصرف شده و پسماندهای پرتوزا یافت می‌شود. با توجه به نیاز کشور به تولید سزیم - ۱۳۷ و دشوار بودن واردات این رادیونوکلئید، یک طرح تحقیقاتی برای دستیابی به دانش فنی جداسازی و تخلیص این ماده از محصولات شکافت اورانیوم در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای آغاز شد که با موفقیت در تیر ماه ۱۴۰۲ به پایان رسید. با اجرای موفق این طرح تحقیقاتی نه تنها دانش فنی لازم برای جداسازی و تخلیص سزیم -۱۳۷ از محصولات شکافت اورانیوم برای نخستین‌بار در کشور بومی‌سازی شده است، بلکه واحد آزمایشگاهی احداث شده برای این منظور می‌تواند برای دستیابی به دانش فنی جداسازی سایر هسته‌های پرتوزا از محصولات شکافت که دارای کاربردهای خاص در پزشکی و صنعت هستند، مورد استفاده قرار گیرد.هسته پرتوزای سزیم ۱۳۷ کاربردهای پزشکی و صنعتی متعددی داشته و در دستگاه‌های پرتوتابی، براکی‌تراپی، رادیوتراپی، چشمه‌های کالیبراسیون و انواع مختلف گیج‌های صنعتی استفاده می‌شود. امروزه از سزیم -۱۳۷ در اکتیویته‌های بالا جهت پرتودهی فرآورده‌های خونی، مواد آرایشی، مواد غذایی و سایر محصولات استفاده می‌‌شود. سزیم - ۱۳۷ جهت پرتودهی فرآورده‌های خونی قبل از تزریق به بیمار جهت جلوگیری از بیماری پیوند علیه بیمار (GVHD) استفاده می‌شود. در حال حاضر پیشگیری از این عارضه با پرتودهی مستقیم با اشعه گاما یا ایکس به فرآورده‌های خونی قبل از تزریق ممکن است.همچنین در اکتیویته‌های کمتر، سزیم - ۱۳۷ در گیج‌های صنعتی جهت اندازه‌گیری ضخامت، سطح، دانسیته و رطوبت استفاده می‌‌شود.
یکی دیگر از کاربردهای سزیم - ۱۳۷ در چاه‌پیمایی جهت کسب اطلاعات لازم از خواص کلی سازند ازجمله جنس سنگ، خواص پتروفیزیکی، ساختمان لایه‌های اطراف چاه و اطلاعات زمین‌شناختی طبقات زمین است.همچنین در فاز نخست با توجه به پرتوزایی بسیار بالای برخی پاره‌های شکافت و خطرات ناشی از آن، یک اتاقک سربی مناسب و واحد یکپارچه جداسازی سزیم - ۱۳۷ طراحی و ساخته شد، سپس فرآیند انحلال هدف اورانیوم پرتودیده و جداسازی رادیوشیمیایی سزیم - ۱۳۷ به‌صورت پیوسته درون اتاقک سربی انجام پذیرفت.