متاسفانه در حال حاضر و در صنعت کشاورزی ایران مسائل و مشکلات متعددی وجود دارد که بخشی از آنها در زمینهای زراعی و از کاشت تا برداشت به چشم میخورد و بخش دیگر هم از زمان برداشت تا رسیدن به دست مصرف کننده. حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی، یکی از مهمترین بخشهایی است که میتواند ارزش افزوده خوبی برای محصولات داشته باشد. با این حال متناسب نبودن ظرفیت صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی موجود با میزان تولید محصولات کشاورزی در بسیاری از نقاط کشور، فعالان این عرصه، کشاورزان و باغداران را با چالشهای زیادی مواجه کرده است. همچنین تاکنون هیچ اقدام اساسی برای برندسازی محصولات کشاورزی با هدف حضور مؤثر در بازار داخلی و جهانی صورت نگرفته است. در حوزه بستهبندی و افزایش ظرفیت نگهداری محصولات نیز ضعف شدید وجود دارد.
از دیگر معضلات، تامین نشدن تسهیلات بانکی برای توسعه صنایع وابسته به بخش کشاورزی است و همچنین در رابطه با صدور مجوزها و چگونگی اداره و توسعه صنایع تبدیلی بخش کشاورزی، تداخل وظایف بین وزارتخانههای کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت وجود دارد.درعینحال بالا بودن ضایعات کشاورزی در زنجیره تولید، بهویژه در مرحله پس از برداشت، فرسودگی کارخانهها و ماشینآلات فرآوری بدون استفاده از فناوری روز دنیا، وجود تعداد زیاد طرحهای نیمهتمام در حوزه صنایع تبدیلی بخش کشاورزی و بالاخره تامین نشدن سرمایه در گردش موردنیاز برای واحدهای صنایع موجود ازجمله دیگر مشکلات این بخش است.
ازجمله چالشهای حوزه زراعت و باغبانی، میتوان به ضعف برنامهریزی برای کنترل و مهار خشکسالی از طریق اجرای طرحهای کاهش مصرف آب و افزایش بهرهوری و استفاده از بذور و درختان با نیاز آبی پایین و ارقام زودرس، ناتوانی در تدوین و اجرای برنامه الگوی کشت در استانها اشاره کرد. در بخش تحقیقات، آموزش و ترویج نیز باگذشت بیش از ۵۰ سال از عمر سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و کثرت تعداد اعضای هیاتمدیره این سازمان که بیشتر از وزارت علوم و تحقیقات هستند، هنوز نتوانستهاند بهصورت کاربردی و بومی به نیاز کشاورزان، دامداران و دیگر زیرمجموعههای این حوزه ازجمله افزایش تولید، مقاومت به آفات و بیماریها، تنوع تولید، کاهش مصرف نهادهها، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری، سازگاری با محیط و... پاسخ داده و نسخهای مناسب برای بخشهای مختلف و اقلیمهای متفاوت ارائه دهند و صرفا به کپیبرداری از دانش و تجربیات خارجی اکتفا شده و درواقع این بخش ناکارآمد و رها شده است.
اگر میخواهیم صنعت کشاورزی متحول شود، باید به مباحث اصلی توجه کرد و نداشتن برنامه و دغدغه برای حفظ خودکفایی و خوداتکایی در تولید محصولات استراتژیک، عدم تامین بهموقع و بهاندازه نیاز نهادههای موردنیاز ازجمله کود، بذر، سم و افزایش بیرویه قیمت نهادهها و نداشتن نظارت کافی بر عملیات آمادهسازی، کاشت، داشت و برداشت در طول فصل زراعی بهعنوان ضرباتی بر پیکر این صنعت به شمار میآیند که در آیندهای نزدیک آن را از پای در میآورند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد