پساب، دریاچه ارومیه را نجات می‌دهد؟

مدول سوم تصفیه‌خانه فاضلاب ارومیه یکی از پروژه‌های مهم شمال غرب کشور به شمار می‌آید که کار ساخت آن از سال ۹۴ آغاز شد اما به دلیل مشکلات مالی تا سال ۹۹ در حالت رکود باقی مانده بود. با سفر رئیس‌جمهور به آذربایجان غربی، اعتبارات خوبی برای اجرا و اتمام آن تخصیص داده شد تا این که چند روز پیش با راه‌اندازی این مدول، ۳۰۰ هزار نفر از جمعیت شهر ارومیه تحت پوشش خدمات فاضلاب قرار گرفتند و دریاچه ارومیه از پساب بهداشتی آن بهره برد.

پیگیری تصمیمات سفر رئیس‌جمهور
روز سه شنبه وقتی معاون اول رئیس‌جمهور وارد آذربایجان غربی شد، در همان فرودگاه با بیان این که دولت سیزدهم با تشکیل کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه و بررسی اقدامات انجام‌شده و اتخاذ تصمیمات مناسب با تمام توان پیگیر احیای این دریاچه است، گفت: «پیگیری نتایج تصمیمات سفر رئیس‌جمهور به استان و سرعت‌بخشیدن به اجرای آنها و همچنین افتتاح چندین پروژه عمرانی از جمله اهداف این سفر است.»
در سفر یکروزه محمد مخبر به آذربایجان غربی که با همراهی وزیر نیرو انجام شد، تصفیه‌خانه و کریدور پساب بهداشتی و همچنین چند مرکز بهداشت جدید در این استان افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید.افتتاح پروژه گازرسانی به ۵۰ روستا و ۲۹ واحد صنعتی، افتتاح ۸۰ کلاس درس جدید در مناطق محروم استان و انعقاد تفاهم‌نامه ساخت ۲۵۰ کلاس درس جدید و طرح‌های معدنی و صنعتی با همکاری و مشارکت استانداری آذربایجان غربی، دستگاه‌های دولتی و وزارتخانه‌ها، بانک‌های عامل و نهادهای عمومی و انقلابی از جمله برنامه‌های سفر معاون اول رئیس‌جمهور بود که در صدر آنها باید برنامه‌های احیای دریاچه ارومیه را قرار داد.

از مسدود‌کردن چاه‌ها تا انتقال آب
با توجه به قرارگرفتن دریاچه ارومیه در میان دو آذربایجان شرقی و غربی، ​از زمان بحرانی‌شدن حال این دریاچه، مسئولان آذربایجان غربی هم به دنبال راهکاری برای کمک به وضعیت آن هستند.درهمین ارتباط استاندار آذربایجان شرقی با بیان این که به‌رغم اقدامات ارزشمند انجام‌شده در حوزه نجات دریاچه، تصمیمات با اجرا فاصله دارد که این امر ما را دچار مشکل می‌کند، گفته: «خوشبختانه در دو سال گذشته در زمینه تصمیمات و اقدامات مرتبط با احیای دریاچه ارومیه، از لحاظ تخصیص منابع، برنامه‌ریزی و اتخاذ تصمیمات و اقدامات انجام‌گرفته، تحولات چشمگیری اتفاق افتاده است.»
عابدین خرم که در نشست کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با حضور معاون اول رئیس‌جمهور در ارومیه سخن می‌گفت، ادامه داد: «انتقال آب از کانی‌سیب یک مسأله ملی بوده و منابع مالی خوبی هم در دولت سیزدهم برای آن پیش‌بینی شده است، اما درخواست ما این است که سهم استان‌ها از آن به طور دقیق مشخص شود. با توجه به این که کشاورزی بیشترین مصرف آب را در حوضه دریاچه ارومیه دارد، به نظر می‌رسد تکلیف مدیریت آب در بخش‌هایی مانند باغبانی و زراعت به طور دقیق مشخص نیست.»
وی تصریح کرد: «در بخش آبخوان حوضه آبریز دریاچه نیز کارهایی در دولت مردمی انجام شده و ما در استان خودمان شش طرح مشخص داریم، اما انتظار می‌رود سهم استان‌های پیرامونی دریاچه ارومیه در این بخش نیز به دقت مشخص شود.»
خرم با تاکید بر این که پارسال مصوب شد ۱۲۲ میلیون مترمکعب پساب فاضلاب از آذربایجان شرقی به دریاچه ارومیه برسد که ۶۵ میلیون مترمکعب آن محقق شده، ادامه داد: «تاکنون موفق شده‌ایم ۱۰ کیلومتر لوله‌گذاری برای انتقال پساب تصفیه‌خانه فاضلاب تبریز را انجام دهیم. اگر عملیات لوله‌گذاری کامل نشود، آب به شکل دلخواه به دریاچه نمی‌رسد.» بر اساس گزارش‌ها باید ۲۰کیلومتر لوله‌گذاری دیگر در مسیر دریاچه صورت گیرد تا پساب تصفیه‌خانه فاضلاب تبریز بدون هیچ‌گونه برداشت در مسیر به پیکره دریاچه برسد.البته آذربایجان شرقی برنامه‌هایی را هم در حوزه مردمی‌سازی دارد که بر اساس یک پیوست فرهنگی برای استان، امسال کشت پیاز و هندوانه در هزار هکتار از اراضی شهرستان‌های حاشیه دریاچه با کاشت پسته و بادام جایگزین شده است.اقدام دیگر در این استان مسدودکردن ۷۲۷۸ حلقه چاه غیرمجاز است که در راستای مدیریت بهینه منابع آب دریاچه ارومیه صورت گرفته است. همچنین تاکنون ۳۶۵۴ حلقه چاه آب کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه هوشمند‌سازی شده است.

انتقال ۵۱ میلیون مترمکعب پساب
مدول سوم تصفیه‌خانه فاضلاب ارومیه و خط انتقال آب به دریاچه ارومیه با حضور محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور به بهره‌برداری رسید.این مدول که بیش از ۲۲۰۰ میلیارد ریال برای اجرای آن هزینه شده است، ۶۰ هزار مترمکعب فاضلاب را در شبانه‌روز تصفیه می‌کند و سپس پساب بهداشتی ناشی از آن به سمت دریاچه ارومیه روان می‌شود.یکی از مزایای اتمام این طرح در حوزه مسائل بهداشتی و زیست‌محیطی است؛ مزیت دوم هم احیای دریاچه ارومیه است که با بهره‌برداری از آن، سالانه ۵۱ میلیون مترمکعب پساب به آن منتقل خواهد شد.خط انتقال مربوط به پساب تصفیه‌شده در این تصفیه‌خانه به طول ۱۱ کیلومتر اجرایی شده و با افتتاح این مدول و خط انتقال، میلیون‌ها مترمکعب پساب به سمت دریاچه جاری می‌شود که می‌تواند اتفاق خوبی در جهت احیا و زنده نگه‌داشتن این اکوسیستم باشد.افق بلندمدت تصفیه‌خانه ارومیه، چهار فاز بوده که دو فاز آن در گذشته افتتاح شده و در قالب آن، ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت شهر ارومیه تحت پوشش قرار گرفته و فاز سوم هم طی روزهای اخیر به بهره‌برداری ‌رسید.در مورد فاز چهارم هم اعلام شده که در مراحل اولیه اجرایی قرار دارد.