وابل؛ ضیافت اشک‌ها و لبخندها

این تهیه‌کننده نقطه تمایز فیلم وابل را نسبت به فیلم‌های دیگر، فاصله گرفتن از فضای داستان‌های آپارتمانی می‌داند. یکی از دغدغه‌های سیفی برای پذیرفتن تهیه‌کنندگی این اثر نمایش روابط خانواده و پیوند‌های خانوادگی است. حضور سیفی در چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر بهانه‌ای برای گفتگو با او و پرسش‌هایی درباره دلیل انتخاب این فیلم برای تهیه‌کنندگی اوست که در ادامه از نظر می‌گذرانید.

«وابل» به چه معناست و اگر بخواهید فیلم‌تان را در چند جمله به مخاطب معرفی کنید که برایش کنجکاوی ایجاد کند، چه می‌گویید؟
وابل در لغت به معنای قطره درشت باران و همچنین باران تند و شدید است. نتیجه برخی از باران‌های شدید، سیل است و سیل هم مخرب و ویرانگر است. داستان ما از جایی شروع می‌شود که خانواده‌هایی به دلیل وقوع سیل، وضعیت زندگی‌شان تغییر می‌کند و چاره‌ای ندارند جز این که خودشان را با این وضعیت وفق دهند. درست زمانی که کودکی گم می‌شود، راز‌هایی برملا و آدم‌ها باهم درگیر می‌شوند. بهتر است بگویم وابل ضیافتی است از اشک‌ها و لبخند‌ها همراه با لایه‌هایی پیچیده از روابط انسانی.

با این کارنامه تهیه‌کنندگی از فیلم‌های «هزارتو»، «نزدیک‌تر» و «ماهی و گربه»، انتظار داریم وابل هم فیلم متفاوتی باشد. آیا همین طور است و دوباره سراغ یک قصه متفاوت رفته‌اید؟
فیلم‌هایی که به آن‌ها اشاره می‌کنید، فیلم‌هایی متفاوتی در سینمای ایران بوده‌اند و داستان‌هایی جدید را به سینمای ایران پیشنهاد کرده‌اند که با استقبال خوبی از طرف مخاطبان سینما نیز روبه‌رو شده‌اند؛ اگرچه هر کدام از آن‌ها نسبت به دیگری هم متفاوت بوده‌اند. ما در وابل باز هم سراغ داستانی متفاوت رفته‌ایم. مهم‌ترین تفاوتی که می‌توانم به آن اشاره کنم، فاصله گرفتن از داستان‌های آپارتمانی است. این فیلم در جغرافیایی غیر از تهران و در بستری اتفاق می‌افتد که کمتر به آن پرداخته شده‌است؛ ضمن این که تغییر فاز داستان از مجلسی شاد به موقعیتی سخت و دشوار باعث رقم خوردن داستانی متفاوت می‌شود.

چه دغدغه‌ای از تهیه این فیلم داشتید و چرا سراغ چنین مضمونی رفتید؟
همیشه نگاه نوآورانه در موضوعات اجتماعی در سینما برایم جذاب بوده و تهیه فیلم وابل هم در امتداد همین نگاه بوده‌است. خانواده و روابط خانوادگی در فیلم وابل از اهمیتی ویژه برخوردار است. این روابط همواره با عشق، کینه، محبت و تنفر همراه است و این مضمون‌ها داستان جذابی را باعث می‌شوند. اگر به سمت ساخت فیلمی مثل وابل رفته‌ام، به این دلیل بوده که پیوند‌های خانوادگی برایم دغدغه است و البته درام‌هایی که با چنین عناصری ساخته می‌شوند، برای مخاطب نیز جذاب هستند. به هر حال، یکی از پرطرفدارترین ژانر‌های سینما ملودرام است و اگر ملودرام با پس‌زمینه اجتماعی همراه باشد، بر جذابیت آن افزوده می‌شود. وابل داستانی خانوادگی متأثر از شرایط اجتماعی است.

چقدر ساخت فیلم زمان برد، چه زمانی را صرف پیش تولید کردید و چه چالش‌ها و سختی‌هایی برای ساخت فیلم داشتید؟
جرقه ساخت وابل از اردیبهشت ماه زده شد. بر اساس فیلمنامه‌ای که در دست داشتیم مذاکره با کارگردان شروع شد و سپس فیلمنامه چندین بار بازنویسی شد و تا حدود زیادی فیلمنامه تغییر کرد. انتخاب بازیگران با توجه به تعداد زیاد آن‌ها و حساسیت برای رسیدن به بهترین گزینه‌ها هم زمان فراوانی را به خود اختصاص داد. طراحی و ساخت لوکیشن اصلی فیلم جزو چالش‌های زمانبر ساخت فیلم بود، چرا که باید یک ایستگاه قطار متروک در یک دشت ساخته می‌شد. با توجه به حساسیت‌هایی که برای اجرای درست داستان وجود داشت، وقت زیادی به نهایی شدن کار اختصاص داده شد. پیچیدگی‌های فنی پس تولید هم باعث شد که تا چند روز قبل از شروع جشنواره درگیر آن باشیم.

با توجه به این‌که فیلم‌های حاضر در جشنواره در اولویت اکران امسال هستند، فکر می‌کنید چقدر فیلم شما ظرفیت جذب مخاطب دارد؟
در حال حاضر جذب مخاطب به عوامل بیرونی خارج از سینما پیوند خورده و اکران‌ها شرایط خوبی را تجربه نمی‌کنند. اگر شرایط به حالت عادی بازگردد، فکر می‌کنم فیلم ما با توجه به سوژه اجتماعی و خانوادگی آن مخاطب را با سینما آشتی دهد. البته جشنواره هم کمک می‌کند فیلم به طیفی از مخاطبان معرفی و زمینه برای استقبال از آن فراهم شود. به نظرم وابل داستانی دارد که می‌تواند بر ذهن و قلب مخاطب ایرانی تأثیر خوبی بگذارد.

چقدر به سیمرغ و جایزه فکر می‌کنید و اگر جایزه بگیرید فکر می‌کنید مسیر را برای کار شما آسان می‌کند یا سخت‌تر؟
بیشتر از بردن جایزه به دیده‌شدن فیلم فکر می‌کنم و امیدوارم این اتفاق در روز‌های جشنواره رخ دهد. هر چند؛ خودِ جایزه گرفتن هم می‌تواند مسیری باشد که دیده‌شدن بیشتر فیلم را مهیا کند.

فکر می‌کنید فیلم‌تان با فضای کلی جشنواره چه نسبتی دارد و چه نگاه تازه ساختاری دارد؟
همه تلاش تیم ما این بود که فیلم ما علاوه بر ساختاری نوآورانه، برای مخاطب جذاب باشد. وابل اولین آزمون‌هایش را با مخاطب تجربه می‌کند و احساسم این است که از این آزمون سربلند بیرون بیاید. وقتی فیلمی در فهرست اصلی جشنواره یا به تعبیری سودای سیمرغ قرار می‌گیرد، باید پذیرفت نمره قابل قبولی از اهل فن گرفته‌است. تا آنجا که اطلاع دارم، فیلم‌های بسیاری متقاضی ورود به جشنواره بوده‌اند و وجود فیلم وابل در بخش سودای سیمرغ نشان می‌دهد شانس بالایی برای جذب مخاطب دارد.

سال‌های بسیاری است که جشنواره فیلم فجر برگزار می‌شود. فکر می‌کنید چه تأثیری در جریان سینمای ایران داشته و چقدر از حضور فیلمسازان شاخص و فیلم اولی تاثیر گرفته‌است؟
جشنواره فیلم فجر ویترین سالانه سینمای ایران است و اگر قرار باشد اتفاق خوبی برای فیلمی بیفتد، سرمنشأ آن همین جشنواره فیلم فجر است. به نظرم جشنواره و فیلمسازان تأثیری متقابل بر هم دارند؛ یعنی بین‌شان یک رابطه تعاملی وجود داشته و به رشد یکدیگر کمک کرده‌اند.

شعار امسال جشنواره چقدر در برابر سینمای سیاه نما، مؤثر است؟
فیلم ما قصد سفیدنمایی یا سیاه‌نمایی جریانی را ندارد و اگر هم نقدی به فضای اجتماعی و خانوادگی داشته، سعی کرده آن را با نگاهی هنرمندانه و انسانی به مخاطب القا کند تا تاثیری مثبت بر جای گذارد. فکر می‌کنم باید در استفاده از واژه سیاه‌نمایی احتیاط به خرج دهیم و هر فیلمی که قصد دارد برخی نابهنجاری‌های جامعه را به نقد بکشد، فوری و به سرعت در فهرست فیلم‌های سیاه‌نما نگذاریم. فرق است بین فیلمی که دلسوزانه به پیشرفت کشور و جامعه می‌نگرد با فیلمی که به شکلی اغراق شده داستانی تلخ را بازگو می‌کند. فیلم ما با انگیزه رسیدن به روشنایی در یک رابطه خانوادگی از راه بستری اجتماعی ساخته شده‌است.

روزنامه جام جم