فارغ از حواشی برگزاری جشنواره از حضور بازیگران یا حتی عدمحضورشان در نشستهای خبری و... آنچه در فضای مجازی از اتفاقات جشنواره روایت میشود هم نسبتی با اتفاقات جشنواره فیلم فجر ندارد، البته که مهمتر از همه اینها باید بدانیم این اتفاق هم اتفاق تازهای نیست و در برابر رویدادهای دیگر هم قرائتهای مجازی فاصله معناداری با آنچه در حقیقت افتاده، داشتهاند.
در تایملاین توییتری اغلب کاربران میتوان به تصاویری از سینماهای خالی و نشستهای خلوت برخورد، در حالیکه گزارش تصویری عکاس ایرنا در یک روز جشنواره در چهار سینمای شهر، نشان از استقبال گسترده مخاطبان از فیلمهای به نمایش درآمده دارد.
فارغ از این، آنچه بیشتر از اینها به چشم حاضران در جشنواره میآید که البته رد آن هم در فضای مجازی دیده نمیشود حضور عجیب تحریمکنندگان جشنواره در این رویداد است؛ از عوامل سینما گرفته تا خبرنگاران، گرچه به شکل محسوسی اغلب آنها سعی دارند در قاب دوربینهای رسانهای قرار نگیرند!
موتور جشنواره گرم شد
روز پنجم جشنواره تفاوتهای بسیاری با روزهای دیگر این رویداد داشت و تازه بهنظر میرسد موتور جشنواره گرم شده است! علاوه بر اینکه روز پنجم را باید شلوغترین روز این رویداد سینمایی بدانیم، در این روز همچنین اولین آمار رسمی تعداد مخاطبان جشنواره در سینماهای مردمی اعلام و گفته شد که در چهار روز اول، بیش از ۸۳ هزار نفر به تماشای فیلمهای جشنواره نشستهاند و سینماهای کوروش، زندگی، فرهنگ، آزادی و پردیس سینماشهر قرچک بیشترین میزان استقبال مردمی را داشتند.
در پردیس سینمایی ملت هم روز پنجم تفاوتهایی با دیگر روزها داشت؛ از حضور دلگرمکننده ابوالفضل پورعرب گرفته تا اکران فیلم «کت چرمی» که واکنشها به آن نشان میدهد احتمالا یکی از فیلمهایی است که قراره بیشتر از آن بشنویم. البته این فیلم حواشی جالبتوجهی هم داشت؛ چرا که فیلم کت چرمی ساخته حسین میرزامحمدی بهدلیل شباهت با فیلم «مرد بازنده» که بازیگر اصلی هر دو جواد عزتی با شکل و شمایل ظاهری نسبتا مشابه و نیز شرایط نزدیک به هم بود، بسیار مورد بحث و پرسش قرار گرفت. البته که موضوع فیلم هم مورد سؤال قرار گرفت که این فیلم جزو فهرست فیلمهایی قرار میگیرد که به موضوع قتلهای ناموسی پرداخته است!
دیدار پس از نقاهت
روز پنجم چهرههای متفاوتی هم داشت. اولین حضور ابوالفضل پورعرب در یک رویداد سینمایی آنهم پس از گذراندن دوران نقاهت بیماریاش برای بسیاری از اهالی حاضر در سینما و مطبوعات گرم و شیرین تلقی شد. در کنار آن باید به نام محمدحسین مهدویان هم اشاره کنیم که به نوعی رکورددار حاضر در جشنواره قلمداد میشود، البته با ذکر این نکته که او امسال برخلاف سالهای گذشته فیلمی در جشنواره ندارد. محمدحسین مهدویان از سال ۹۴ که با اولین تجربه کارگردانی خود در سینما فیلم «ایستاده در غبار» را به جشنواره سیوچهارم فیلم فجر رساند، برای شش دوره پیاپی بعدی جشنواره با فیلمهای «ماجرای نیمروز»، «لاتاری»، «ردخون»، «درخت گردو»، «شیشلیک» و «مرد بازنده» در این رویداد حضور داشت تا به تنها کارگردان سینمای ایران تبدیل شود که رکورد این حضور مستمر در جشنواره فجر را به نام خود ثبت میکند. اما نام این کارگردان جوان و صاحبسبک در تیتراژ دو فیلم از کارگردانان فیلماولی در جشنواره امسال بهعنوان «مشاور کارگردان» درج شده است؛ یکی فیلم «استاد» ساخته عماد حسینی که در روز نخست جشنواره رونمایی شد و دیگری فیلم کت چرمی ساخته حسین میرزامحمدی که دیروز در سینمای اصحاب رسانه روی پرده رفت.
غایبان جشنواره؛ تست دموکراسی!
هر چند استقبالهای مردمی از جشنواره قابل توجه بود اما باید در این میان به فهرستی از غایبان جشنواره هم اشاره کنیم. روز پنجم دو فیلم پربازیگر بعد از رفتن و کت چرمی با نقشآفرینی بازیگرانی همچون جواد عزتی، صابر ابر، سارا بهرامی، پانتهآ پناهیها، ستاره پسیانی، پوریا رحیمیسام، بهرام شاهمحمدلو و احترام برومند در سینمای اصحاب رسانه روی پرده رفتند اما هیچیک از این بازیگران در نشست رسانهای این آثار حاضر نشدند تا بخشی از سؤالات اصحاب رسانه بیپاسخ بماند. محمود بابایی، تهیهکننده فیلم بعد از رفتن درباره عدم حضور بازیگران فیلمش در نشست خبری گفت: «این یک اشل کوچک از دموکراسی است و هرکسی دوست دارد در نشست شرکت میکند.» کامران حجازی، تهیهکننده فیلم کت چرمی هم گفت: «تیمی که داشتیم پربازیگر بود. همه ما به دموکراسی معتقد هستیم، ضمن اینکه بازیگران ما سر پروژه بودند براساس دموکراسی، بازیگران تصمیم گرفتند که نیایند. حس میکنم از این موضوع سوءاستفاده میشود.»
شگفتانههای فجر
جشنواره چهلویکم البته که شگفتیهای مدیریتی هم دارد؛ شگفتیهایی که البته برای اهالی رسانه جذابیتی به نام بازی با حدس و گمانه به همراه دارد، چرا که با وجود گذشت نزدیک به یک هفته از آغاز جشنواره، اعلام نشدن اسامی داوران رویداد، گمانهزنیهای تازهای را در این مورد ایجاد کرده و در چند ترکیب متنوع نام افرادی همچون ابراهیم حاتمیکیا، پروانه معصومی، محمدرضا شریفینیا و مجید اسماعیلی به گوش میرسد. اینها اسامی پرتکرار در میان گمانه روزنامهنگاران حاضر در جشنواره است. تاخیر در اعلام نام اسامی داوران تنها تاخیر مربوط به این جشنواره نیست و دیروز رئیس سازمان سینمایی به نامه ۱۰ روز پیش علی نصیریان هم بالاخره پاسخ داد! در آستانه نمایش فیلم «هفت بهار نارنج» که علی نصیریان در آن نقشآفرینی کرده و نیز یک روز پس از سالروز تولد این هنرمند، سرانجام یک مقام مسئول سینمایی به نامه هشتم بهمن این بازیگر پاسخ داد. نصیریان پیش از شروع جشنواره در نامهای که بهطور مستقیم دبیر جشنواره فیلم فجر را خطاب قرار داده بود، گفت بهخاطر مشکلات جسمی، سنی و عوارض روحی که اخیرا به او وارد شده، معذوریت خود را از حضور در جشنواره فجر اعلام کرد. این نامه سرگشاده بدون پاسخ ماند تا اینکه پس از ۹ روز محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی به بهانه تولد این هنرمند و با اشاره به اینکه از کسالت او در نامهاش به دبیر جشنواره مطلع شده است، نوشت: «در شرایط کنونی، برخی بدشان نمیآید دلسوزیها و حتی همین خبر کسالتتان را با منافع شخصی و سیاسی خویش گره بزنند. شما در سختترین شرایط تاریخ معاصر همواره در میدان حضور داشتهاید و امروز نیز به بهبودی و سلامتی عاجلتان امید داریم تا بار دیگر، شاهد حضورتان در صحنههای هنر بوده و ما نیز، افتخار میزبانی شما را در این محفل بزرگ سینمایی داشته باشیم.»
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد